Education Endowment Foundation, grupa non-profit, skupiająca swoje wysiłki na likwidowaniu barier ekonomicznych na drodze edukacji i kariery, właśnie opublikowała wyniki swojego najnowszego badania. Ponad 3000 dziesięciolatków uczęszczających do 26 szkół rozproszonych po całej Anglii wzięło udział w cotygodniowych 40-minutowych lekcjach filozofii. Wyniki okazały się zaskakujące.
Zajęcia zostały oparte na koncepcji otwartych dyskusji, z chwilą ciszy na samodzielne kontemplacje i próby dojścia do własnych konkluzji, po których następowało zadawanie pytań i wspólne rozwiązywanie ewentualnych problemów. Zajęto się tematami takimi jak natura prawdy, sprawiedliwości, przyjaźni czy wiedzy. I choć może się wydawać, że takie tematy nie mają absolutnie żadnego związku z matematycznymi czy językowymi zdolnościami, to postępy w nauce osiągnięte przez uczniów mówią same za siebie. Po przeprowadzeniu ogólnego testu sprawdzającego poziom umiejętności i porównaniu wyników z uczniami z kolejnych 22 szkół podstawowych, okazało się, że młodociani studenci filozofii wyprzedzili swoich rówieśników w dziedzinach logicznego myślenia, czytania i budowania bardziej złożonych zdań o równowartość dwóch miesięcy spędzonych w szkolnych ławkach. Wyniki dzieci pochodzących z uboższych środowisk okazały się jeszcze lepsze, bo ich umiejętności oszacowano na 3, a nawet 4 miesiące „naprzód”. Ponadto, nauczyciele odnotowali wzrost ich wiary w siebie i chęci do słuchania opinii innych.
Eksperyment trwał około dwóch lat, podczas których odnotowywano coraz to większą przepaść między osiągnięciami naukowymi uczniów uczęszczających na zajęcia z filozofii i pozostałych rówieśników. „Pokazano tym dzieciom nowe sposoby na odkrywanie siebie i analizowanie problemów, przed jakimi stają” – mówi Kevan Collins, dyrektor generalny EEF, „Zaczęły one myśleć bardziej logicznie, nauczyły się łączyć fakty ze sobą w efektywny sposób”.
Jednakże Anglia nie jest pierwszym krajem, w którym pokuszono się na takie badanie, a EEF pierwszą organizacją, która zdecydowała się na jego przeprowadzenie. Już w latach 70. ubiegłego wieku, w New Jersey, profesor Matthew Lippman zaproponował wprowadzenie „nauki myślenia poprzez filozoficzny dialog”, którą skrótowo nazwał P4C (Philosophy for Children – Filozofia dla dzieci). Na Wyspach Brytyjskich program ten pojawił się w 1992 roku za sprawą organizacji SAPERE. Aktualnie obecny jest już w ponad 60 krajach na całym świecie.
Mam nadzieję, że nasze ostatnie wyniki skłonią większą ilość dyrektorów szkół do wprowadzenia cotygodniowych lekcji filozofii, tym bardziej że ich koszt na jednego ucznia wynosi zaledwie £16.
– powiedział Collins w wywiadzie na serwisu Quartz.
To nie jest ograniczający, płaski program nauczania – to poszerzający horyzonty sposób świadomego odkrywania świata.
Jak powiedział Sokrates „Najmądrzejszy jest ten, który wie, czego nie wie”. Wiele źródeł dostarcza dowodów, że systemy oświatowe na całym świecie najwyraźniej jeszcze nie wiedzą, że to, czego im brakuje, to bliski kontakt z filozofią. Miejmy jednak nadzieję, że niedługo się to zmieni i władze w końcu dostrzegą możliwość wychowania nie tylko wyspecjalizowanych w jednej dziedzinie inżynierów czy informatyków, ale również młodych filozofów – prawdziwych ludzi renesansu.
Opracowała: Lena Kuklińska
Źródło: Quartz
Skomentuj