Prof. Tadeusz Kotarbiński, jako pierwszy rektor Uniwersytetu Łódzkiego, odegrał wielką rolę w formowaniu się tej uczelni poprzez wytyczenie głównych kierunków, w jakich miała się ona rozwijać. Na uroczystym otwarciu rektor uniwersytetu prof. Antoni Różalski zaznaczył, że był on wielkim uczonym, człowiekiem pogodnym i przykładem tego, jak godnie żyć. Na ceremonii głos zabrał również przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Tomasz Kacprzak oraz przewodniczący komisji kultury w Radzie Miejskiej prof. Grzegorz Matuszak. Autor projektu rzeźby, Wojciech Gryniewicz, ceniony jest za zaprojektowanie takich pomników, jak Ławeczka Tuwima czy Pomnik Ofiar Komunizmu.
Kotarbiński urodził się w Warszawie 31 marca 1886 r. Od początku swojego życia związany był ze sztuką (ojciec malarz i matka pianistka), choć w przeciwieństwie do swoich dwóch braci nie poszedł śladami ojca. Studia filozoficzne ukończył we Lwowie pod kierunkiem prof. Kazimierza Twardowskiego. Krótko po powrocie do stolicy uzyskał stopień profesora na Uniwersytecie Warszawskim, natomiast pod koniec II wojny światowej został rektorem Uniwersytetu Łódzkiego, sprawując jednocześnie nadzór nad katedrą filozofii w Warszawie. Warto wspomnieć również o funkcji prezesa, jaką pełnił w Polskiej Akademii Nauk, a także członkostwie w wielu towarzystwach naukowych – nie tylko w naszym kraju, ale również poza jego granicami. Prof. Tadeusz Kotarbiński został ponadto kilkakrotnie odznaczony, między innymi Orderem Budowniczych Polski Ludowej i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Był twórcą reizmu – koncepcji, która – w wersji ontologicznej – głosi, że istnieją tylko czasoprzestrzenne obiekty konkretne, wyklucza zaś istnienie realne obiektów abstrakcyjnych: cech, relacji, zbiorów itd. Wyrażenia językowe odnoszące się do tych ostatnich są wyrażeniami zastępczymi, skrótowymi wypowiedziami odnoszącymi się do rzeczy.
Kotarbiński był również propagatorem etyki laickiej oraz autorem pojęcia „opiekuna spolegliwego”. Ponadto był on zaangażowany w tworzenie teorii sprawnego działania, czyli prakseologii. Wszystko to związane jest z pracami filozofa nad moralnością i etyką, które w głoszonych przez niego poglądach dotyczyły zarówno ateistów, jak wierzących. Z tego względu zależało mu na rozdzieleniu etyki i religii.
Od roku 2015 na Uniwersytecie Łódzkim autorom dzieł wybitnych z zakresu szeroko rozumianych nauk humanistycznych przyznawana jest nagroda, której patronem został prof. Tadeusz Kotarbiński.
Wszystkich zainteresowanych zapraszam do głębszego zapoznania się z poglądami głoszonymi przez filozofa, a przy okazji pobytu w Łodzi do spaceru na ulicę Narutowicza 68, celem zobaczenia pomnika profesora Tadeusza Kotarbińskiego.
Opracowała: Kamila Dylewska
Zdjęcie pomnika: Rafał Tryścień
Zdjęcie rektoratu UŁ: Wikimedia Commons
Źródło: Nauka w Polsce — serwis PAP
Szkoła Lwowska — to też nasi nauczyciele na Uniwersytecie Gdańskim.
Dziękujemy za pomnik. Prof Sośnicki też powinien mieć pomnik. Dlaczego jego prace naukowe nie są kopiowane i dostępne dla nas? Ja mam pracę prof Kotarbińskiego, dziękuję za pamięć o tych wspaniałych ludziach.