Filozofuj! 2016 nr 5 (11)

10,00

Brak w magazynie

Opis

Kalendarium

Kultura? A cóż to takiego? > Artur Szutta
Kultura to coś, czego nie widać, ale co nas otacza i ciągle na nas oddziałuje, bez czego nasze życie utraciłoby swój ludzki wymiar.

Kultura i edukacja > David Carr
W edukacji powinno chodzić o przekazywanie tego, co najbardziej wartościowe w naszej kulturze. Niestety, rzeczywistość edukacyjna znacznie odbiega od tego ideału.

Wartości w kulturze > Leszek Kopciuch
Gdy ktoś mówi o wartościach, to zwykle ma na myśli wartości z najwyżej półki (takie jak prawda, dobro, piękno), nie dostrzegając, że aksjologiczny wymiar przysługuje także np. zwykłej przyjemności.

Kultury gorsze i lepsze? > Jacek Hołówka
Czy kultury można oceniać i porównywać? Czy jest możliwy pomiędzy nimi autentyczny dialog dotyczący wartości? Czy fakt akceptowania nierównego traktowania kobiet w jednej kulturze może być w uzasadniony sposób oceniany przez członków kultury, w której uznawany jest ideał równości płci? Czy estetyczna wartość IX Symfonii Beethovena jest podobna, a może nieporównywalna do wartości utworu reggae?

Kultura i kształtowanie samego siebie > Robert Piłat
Kultura wysoka tworzy w nas całkowicie nowe pragnienia i nową możliwą tożsamość – w ten sposób, uczestnicząc w kulturze wysokiej, tworzymy samych siebie.

Kultura i kryzys > Henryk Kiereś
Kultura europejska przeżywa kryzys, którego przyczynami są błędne idealistyczne teorie filozoficzne oraz próby wcielania w życie utopijnych ustrojów społecznych. Pokonanie kryzysu jest możliwe tylko poprzez powrót do tradycji realizmu filozoficznego.

Wywiad
Kultura tworzy wrażliwe środowisko, w którym żyjemy > Wywiad z profesorem Johnem Haldane’em

Narzędzia filozofa
Warsztat logiczny: #4. Podstawy logiki przynosimy na świat w głowach > Witold Marciszewski
Teoria argumentacji: #7. Odwrócenie argumentu, czyli pokonanie przeciwnika jego własną bronią > Krzysztof A. Wieczorek
Eksperyment myślowy: Klucz kultury > Artur Szutta
Greka i łacina z wielkimi klasykami: Paideia > Michał Bizoń

Etyka w literaturze
„Władca much” i spór o metody wychowania moralnego > Natasza Szutta

Opinie
Filozofia jest niezastąpionym narzędziem pogłębiania samoświadomości poszczególnych sfer kultury > Andrzej Szahaj

Felieton
Jak to jest być bogiem Lono? > Jacek Jaśtal
Kto się boi multi-kulti? > Adam Grobler
Chciwość Absolutu > Piotr Bartula

Rozmaitości filozoficzne
Gödel i prawo > Jan Woleński

Dialog
Lustro, które odbija z opóźnieniem > Achille Varzi, Roberto Casati

Filozofia dla dzieci
Myśl logicznie, dzieciaku! > Dorota Monkiewicz-Cybulska

Who is who w polskiej filozofii
Piotr Chojnacki > Paweł Rzewuski

Filozofia w filmie
Nienasyceni / A Bigger Splash > Małgorzata Szostak

Filozoficzne Zoo – wywiad
Jak zwierzęta mogą pomóc w filozofowaniu? > Jakub Jernajczyk

Z półki filozofa…

Korzenie Europy – komiks filozoficzny

Filozofia z przymrużeniem oka


Wstępniak

Drodzy Czytelnicy,

żyjemy w dwóch różnych, chociaż czasami przenikających się rzeczywistościach: w świecie fizycznym oraz świecie kultury. Nikogo nie trzeba przekonywać, że warto badać i poznawać świat fizyczny. Żyjąc w dobie nauki, o czym pisaliśmy w poprzednim numerze „Filozofuj!”, jesteśmy świadkami licznych i fascynujących odkryć dotyczących faktów w świecie przyrody. Tak samo fascynujące i równie ważne może być badanie drugiego z wyżej wymienionych światów – świata kultury.
Rzeczywistość kultury może wydawać się bardziej subtelna i niedostrzegalna niż świat obiektów fizycznych. Owszem, nietrudno zauważyć jej wymiar materialny, otaczające nas wielkie budowle, coraz szybsze pojazdy, kolorowe reklamy tętniących życiem miast, jednak kultura obejmuje znacznie więcej: światy idei, schematów myślenia i działania, wartości, którymi oddychamy jak powietrzem i których, jak i samego powietrza, możemy nie dostrzegać, a które mają na jakość naszego życia tak przemożny wpływ. Świat kultury jest równie piękny i fascynujący, co rzeczywistość obejmująca gwiezdne galaktyki, subatomowy świat cząsteczek czy biologiczną różnorodność naszej planety. Jest piękny, fascynujący, ale też istotny z praktycznego punktu widzenia. Tak jak znajomość praw fizyki pozwala nam organizować sobie życie, walczyć z chorobami, kataklizmami, tak też znajomość sił kulturowych pozwala nam zrozumieć kulturowe kataklizmy, jakimi niewątpliwe są krwawe rewolucje, ale też zabójcze kulturowe stagnacje i kryzysy, i być może ich uniknąć.

Stojąc w obliczu fenomenu kultury, zadajemy sobie wiele doniosłych pytań. Czym jest kultura? Co należy do jej istoty? Jaka jest jej relacja do wartości? Czy pomaga nam ona je odkrywać? A może je wytwarza? Czy kultura jest czymś jednolitym, czy wewnętrznie zróżnicowanym? Co oznacza podział na kulturę wysoką i kulturę niską? Jak ważna jest kultura? Jak ją przekazywać? Jaka jest rola filozofii w kulturze? Dlaczego jest tak wiele kultur? Czy istnieją jakieś kryteria ich porównywania? Jak kultury powinny się do siebie odnosić nawzajem? Większość z tych pytań ma charakter filozoficzny i należy do szeroko rozumianej dziedziny filozofii kultury. Mając świadomość doniosłości zagadnienia kultury, właśnie kulturze poświęcamy niniejszy numer „Filozofuj!”.

Poprosiliśmy naszych przyjaciół filozofów o przybliżenie przynajmniej niektórych z powyżej wymienionych kwestii. Na pytanie, czym jest kultura, próbuje odpowiedzieć Artur Szutta. Relacji między kulturą a edukacją poświęcony jest esej brytyjskiego filozofa Davida Carra. Związkom kultury z wartościami przygląda się Leszek Kopciuch. Jacek Hołówka porusza kwestię porównywania i oceniania kultur. Nad rolą kultury wysokiej i jej relacją do tzw. kultury popularnej zastanawia się Robert Piłat, natomiast o kulturowym kryzysie Zachodu i jego przyczynach pisze Henryk Kiereś. Kulturze, jej znaczeniu, zagrożeniom oraz sposobom ich pokonywania jest poświęcony wywiad z Johnem Haldane’em, jednym z najbardziej wpływowych obecnie filozofów. Pewne urozmaicenie lektury na temat kultury stanowi nasza tradycyjna ankieta filozoficzna, w której pytamy o to, co w kulturze jest najważniejsze, oraz o to, jaką rolę w kulturze odgrywa filozofia.

Druga część numeru to stałe rubryki: warsztat logiki Witolda Marciszewskiego, kurs sztuki argumentacji Krzysztofa Wieczorka, eksperyment myślowy Artura Szutty, greka i łacina z wielkimi klasykami autorstwa Michała Bizonia. Przez filozofię w literaturze przeprowadzi Was Natasza Szutta. Polecamy też świetne teksty: Jacka Jaśtala o pouczającej historii kapitana Cooka, Adama Groblera o kwestii wielokulturowości, Piotra Bartuli o „chciwym Absolucie” Hoene-Wrońskiego, Jana Woleńskiego o wykorzystaniu logiki do analizy kwestii prawnych oraz Doroty Monkiewicz-Cybulskiej o filozofowaniu z dziećmi. Jak zwykle możecie też liczyć na tekst o filozofii w filmie, którego autorką jest Małgorzata Szostak. Na koniec, jak zawsze, odrobina filozoficznej rozrywki: komiks, żarty, krzyżówka oraz zoo, oczywiście wszystko filozoficzne.

Z filozoficznym pozdrowieniem

Redakcja

Opinie

Na razie nie ma opinii o produkcie.

Napisz pierwszą opinię o „Filozofuj! 2016 nr 5 (11)”

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Może spodoba się również…

Polecamy także zakupy w