W poniedziałek 1 lutego 2016 o godz. 11.00 w Radiu Kraków można będzie posłuchać audycji o naszym magazynie. Gośćmi w programie „Przed hejnałem” red. Wioletty Gawlik-Janusz będą Piotr Bartula i nasza koleżanka redakcyjna Agata Dziuba. Audycję można będzie wysłuchać > tutaj.
Spotkanie uświetnili swoją obecnością wybitni polscy filozofowie w osobach: prof. Jan Woleński (emerytowany prof. UJ, aktualnie: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie), dr hab. Piotr Bartula (UJ), dr Michał Bizoń (UJ). Spotkanie poprowadziła dr Marta Soniewicka z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wywiad z prof. Woleńskim można przeczytać w aktualnym numerze oraz tutaj. Dr Bizoń jest zaś stałym współpracownikiem i autorem sekcji „Greka z wielkimi klasykami”.
Standardowo spotkanie składało się z dwóch części. W pierwszej kolejności prelegenci odnieśli się do pytania postawionego przez dr Soniewicką: kim jest ateista, jak rozumieć taką postawę i właściwie definiować?Jako pierwszy głos zabrał prof. Woleński, który odniósł się częstych określeń, jakimi posługują się: ateista – „Wiem, że Bóg nie istnieje” lub teista – „Wiem, że Bóg istnieje”. Jego zdaniem „diabeł tkwi” w słowie „wiem”. Nie możemy tego wiedzieć, nie dlatego, że to przekracza nasze zdolności poznawcze, ale dlatego, że to nie może być obiektem wiedzy, tak jak jest w przypadku świata przyrodzonego. Historia filozofii zna wiele „dowodów” na istnienie Boga, takich jak drogi św. Tomasza, które zdaniem prof. Woleńskiego w istocie są sylogizmami. Język teologiczny mówiący o Bogu w żaden sposób nie przystaje do języka naukowego. Większość religii przypisuje Bogu własności, które nie mogą być sprawdzone.
Ludzkie postawy dotyczące istnienia bądź nie istnienia Boga wynikają z przeświadczeń światopoglądowych. Człowiek wierzący szuka potwierdzenia swojej wiary, a niewierzący szuka potwierdzenia niewiary.
Zdaniem prof. Woleńskiego agnostycyzm jest poglądem czysto negatywnym: nie wiem, czy istnieje Bóg, i nie wiem, czy nie istnieje. Przy czym termin „wiedza” nie ma tu zastosowania.
Na zakończenie dodał: jestem skłonny twierdzić, że Boga nie ma. Nie ma bowiem przekonujących argumentów za istnieniem Boga.
Dr hab. Piotr Bartula zaczął od tego, iż uważa się za całkowitego ignoranta z odchyleniem mistycznym. Chciał być mistykiem, ale bez sukcesu 😉 Przywołał postać Simone Weil, którą uważa za postać ateistyczną sensu stricto. To ciekawy przykład na tożsamość tranzytową. Prof. Bartula również czuje się ateistą, mimo iż Bóg przymusowo towarzyszy mu od dzieciństwa.
Z tym samym pytaniem zmierzył się również dr Bizoń, który uważa się – jak to sam określił – za ignoranta w tej kwestii. Krytykowane dowody św. Tomasza jemu wydają się całkiem przekonujące pod względem retorycznym. Jednak jako fizyk wie, że środowisko fizyków (naukowców) nie lubi filozofii, bo jest całkowicie nieempiryczna i niedowodliwa. Przy czym to właśnie fizycy nie mają problemu z dowodami św. Tomasza, ale mają problem z religijnością jako zjawiskiem społecznym.
Dyskutanci odwoływali się również do tekstu red. nacz. „Filozofuj!” Artura Szutty dotyczącego cudów i praw przyrody. Zastanawiano się, czy warunkiem uznania czegoś za cud jest wiara, czy da się pogodzić wiarę w Boga i wolną wolę.
W części drugiej poświęconej swobodnej wymianie myśli między prelegentami a zgromadzoną publicznością padały pytania o postawę ateistyczną oraz o cuda, które zdominowały znaczą część rozważań.
Na trwające niemal 3 godziny spotkanie przybyło blisko 50 osób. Miła atmosfera i przyjazny klimat kawiarni sprzyjały rozmowom. W trakcie spotkania była możliwość zakupienia wszystkich dotychczasowych numerów magazynu w promocyjnych cenach. Warto w tym miejscu dodać, iż w kawiarni De Revoluionibus „Filozofuj!” znajduje się w stałej ofercie.
Małgorzata Kopciuch
Fot. Małgorzata Kopciuch
Przez to Wasze całe spotkanie wczoraj zamówiłem sześciopak papierowych wydań. Mam jednak nadzieję, że przesyłka nie dojdzie zbyt szybko, bo nie zdam sesji. Tym bardziej że już wypożyczyłem „Granice niewiary”.
Ogólnie brawa za inicjatywę i powodzenia w przyszłości.
Jakub Krzywolak @ Facebook
Zob. relacje z innych spotkań Klubu „Filozofuj!”
Temat bardzo mi bliski. Teksty na stronie super. Zdjęcia również 🙂 Pozdrawiam!