Laureaci wygrywają dwa kolejne numery „Filozofuj!”: „Filozofia czasu” oraz „Oblicza sprawiedliwości”.
Poniżej zamieszczamy nagrodzone odpowiedzi konkursowe (wg kolejności alfabetycznej).
Bartłomiej Krzych
1. Sprawiedliwość jest wartością.
1.1. Wartości są samowiedzą podmiotu dotyczącą działań prowadzących do szczęścia.
1.1.1. Podmiot konstytuuje się w uświadomieniu sobie i akceptacji swej wolności.
1.1.1.1. Wolność aksjologiczna dotyczy wyłącznie działań podmiotu pochodzących od jego wolności.
1.1.1.2. Akceptacja wolności dokonuje się w momencie uzyskania samoświadomości.
1.1.2. Szczęście to maksymalizacja mojej wolności.
1.1.3. Wartości nie są przedmiotem wiedzy.
1.1.3.1. Wartości nie są obiektywne.
1.1.3.2. Wartości nie są subiektywne.
1.1.3.3. Wartości nie są intersubiektywne.
1.2. Wartości są praktycznymi relacjami indywidualnej wolności do innych wolności lub przedmiotów.
2. Miarą sprawiedliwości jest respekt indywidualnych wolności.
2.1. Indywidualne wolności posiadają to, co nazywamy godnością na mocy swej decyzji o byciu podmiotem.
2.2. Każda indywidualna wolność może się realizować.
2.2.1. Granice realizacji indywidualnej wolności stanowią inne indywidualne wolności.
2.2.2. Realizacja indywidualnej wolności musi brać pod uwagę godność podmiotu.
3. Sprawiedliwość realizuje się przede wszystkim w relacjach między indywidualnymi wolnościami.
3.1. Każda indywidualna wolność, na mocy swej decyzji o byciu podmiotem, akceptuje również indywidualne wolności pozostałych ludzi.
3.2. Warunkiem koniecznym podjęcia decyzji o byciu podmiotem są inne wolności indywidualne.
3.3. Sprawiedliwość jest więc relacją.
4. Sprawiedliwość jest wartością społeczną.
4.1. Sprawiedliwość jako relacja realizuje się we wspólnocie (w społeczeństwie)
4.1.1. Wspólnota (społeczeństwo) jest zbiorem indywidualnych wolności.
4.1.2. Indywidualne wolności na mocy swych decyzji o byciu podmiotem, a jednocześnie akceptacji innych wolności, wybierają życie we wspólnocie (społeczeństwie).
4.2. Sprawiedliwość winna być broniona przez prawa wspólnoty (społeczeństwa).
4.2.1. Prawa wspólnoty (społeczeństwa) winny strać na straży sprawiedliwości.
4.2.2. Prawa wspólnoty (społeczeństwa) są ustanawiane na mocy wolnych decyzji indywidualnych wolności przynależących do wspólnoty (społeczeństwa).
4.2.3. Prawa winny bronić sprawiedliwości co najmniej w respektowaniu wartości niskich, a silnych.
4.2.3.1. Wartości niskie i silne to te, które dotyczą fundamentalnych (fizycznych) potrzeb człowieka.
4.2.3.1.1. Wartości niskie i silne to np. zdrowie i bezpieczeństwo.
4.2.3.2. Wartości wysokie i słabe, to te, które wiążą się z wartościami duchowymi.
4.2.3.2.1. Wartości wysokie i silne to np. filozofia i śpiew.
4.2.4. Wspólnota (społeczeństwo) winno ustalić również prawa broniące sprawiedliwości w respektowaniu wartości wysokich i słabych.
4.2.4.1. Prawa te winny być możliwie ogólne i być zakorzenione w wartościach niskich i silnych wspólnym wszystkim członkom wspólnoty (społeczeństwa).
5. Sprawiedliwość nie może istnieć bez wolności.
5.1. Wolność przynależy jedynie podmiotom samoświadomym.
5.1.1. Podmioty samoświadome nazywamy osobami.
5.1.1.1. Osoby jako podmioty są tożsame z sobą w czasie.
5.1.1.2. Nie można być podmiotem nie będąc ze sobą tożsamym w czasie.
5.1.1.3. Akty podmiotu spełniane w różnym czasie nierozerwalnie do niego przynależą na mocy jego tożsamości z sobą w czasie.
5.1.1.3.1. Akt (czyn, działanie) podmiotu spełniony w przeszłości przynależy do niego w jego teraźniejszości.
5.1.1.3.2. Dobrym aktem nazywamy ten, który respektuje wolność indywidualną spełniającego go podmiotu oraz inne wolności indywidualne, zgodnie z ustanowionym prawem.
5.1.1.3.3. Złym aktem nazywamy ten, który godzi w wolność indywidualną spełniającego go podmiotu oraz inne wolności indywidualne.
6. Każdorazowe złamanie sprawiedliwości domaga się zadośćuczynienia.
6.1. Na straży sprawiedliwości stoi wspólnota (społeczeństwo) oraz ustanowione przez nią prawa.
6.1.1. Każdy zły akt wymaga się zadośćuczynienia sprawiedliwości.
6.1.2. Aby zadośćuczynienie to było dobre, musi być orzeczone w zgodzie z prawem.
6.2. Karą za złamanie wolności oraz spełnieniem zadośćuczynienia sprawiedliwości jest obarczany podmiot, który dopuścił się złego aktu.
6.2.1. Na mocy tożsamości w czasie podmiotu kary i zadośćuczynienie mogą dotyczyć złych aktów spełnionych w przeszłości.
6.2.2. Sprawiedliwość nie jest ograniczona czasem.
7. O tym, o czym nie możemy wiedzieć, czy jest sprawiedliwe, czy niesprawiedliwe należy milczeć.
Dr Łukasz Mirocha
Większość z nas poznała w swoim życiu wiele mniej lub bardziej szczegółowych reguł postępowania. Prawie każdy zna jakąś wersję złotej reguły, nawet jeśli nie wie, że za tą specjalistyczną nazwą kryje się proste „kochaj bliźniego swego jak siebie samego”.
Wielu z nas poznało regułę równej miary, mówiącą o tym by podobne sprawy rozstrzygać w podobny sposób. Mimo to, w codziennym życiu, bardzo często spotykamy się z postawą „należy mi się” czy zupełnym niezrozumieniem dlaczego rozstrzygnięcie, które nas dotyka ma taki a nie inny kształt.
Problem ten pojawia się zarówno w bezpośrednich relacjach międzyludzkich (one też są domeną sprawiedliwości! – mogę usłyszeć od zdradzonego przyjaciela, że zachowałem się względem niego niesprawiedliwie), jak i w bardziej złożonych sytuacjach podziału dóbr.
Problem pojawia się na przestrzeni między znajomością reguły a jej aplikacją, zwłaszcza jeśli zastosowanie reguły mogłoby być niekorzystne dla nas. Dlatego pierwszym warunkiem sprawiedliwości (i jej zasadą) jest możliwość zrozumienia reguł postępowania obowiązujących w konkretnej sytuacji.
Dążenie do zrozumienia zasad postępowania jest obowiązkiem każdego z nas i jedynie realizując go, możemy mówić o sobie jako o kimś sprawiedliwym. Tak pojmowana „możliwość” oznacza więc nie tylko dostęp do wiedzy, ale też – a może przede wszystkim – wolę korzystania z tej wiedzy, a w konsekwencji wyrobienie pewnych dyspozycji. Wymaga to treningu, co sugeruje związek tej (przyznaję, że mgliście rozumianej) sprawiedliwości z czasem. Jest to praktyczny związek sprowadzający się do trywialnej obserwacji, iż wyuczenie dążenia do zrozumienia zasad i wypracowania woli ich stosowania ponad własnym interesem, wymaga rozciągniętej w czasie praktyki.
Przypominamy regulamin konkursu:
- Konkurs organizowany jest przez magazyn „Filozofuj!”.
- Każdy może wziąć udział w konkursie.
- Zadanie konkursowe. Napisz czym dla Ciebie jest sprawiedliwość oraz jakie są jej filozoficzne związki z czasem?
- Termin nadsyłania odpowiedzi: 4 czerwca 2018
- Sposób udzielania odpowiedzi: Odpowiedź na pytanie konkursowe należy wpisać w komentarzach do ogłaszającego konkurs postu na Facebooku lub wysłać na adres: redakcja@filozofuj.eu.
- Sposób wyłonienia zwycięzcy: Dwie najciekawsze wypowiedzi wyłoni jury redakcyjne w składzie: Artur Szutta, Natasza Szutta, Robert Kryński, Dorota Monkiewicz-Cybulska.
- Termin rozstrzygnięcia konkursu: 6 czerwca 2018
- Nagrody: Dwa najnowsze numery „Filozofuj!” (Filozofia czasu, Oblicza sprawiedliwość), które prześlemy do zwycięzców pocztą.
Skomentuj