Ogłoszenia Olimpiada Filozoficzna

Tematy na XXIX Olimpiadę Filozoficzną

Uczniów szkół ponadgimnazjalnych (i w szczególnych przypadkach gimnazjalnych) zainteresowanych filozofią zachęcamy do udziału w kolejnej, 29. edycji Olimpiady Filozoficznej. Znamy już tematy prac. Jeden z nich należy wybrać i opracować w formie pisemnej, by wziąć udział w pierwszym, szkolnym etapie OF. Prace można złożyć dyrektorowi szkoły, opiekunowi lub sekretarzowi właściwego Komitetu Okręgowego Olimpiady do dnia 30.11.2016 r. Do dzieła! Będziemy Was informować i Wam kibicować. Aż do finału. Jesteśmy nie tylko patronem medialnym OF, ale i miłośnikami filozofii.  

Tematy prac pisemnych etapu szkolnego

1. Kim jesteśmy i jak się stwarzamy? Filozof wobec zagadnienia człowieczeństwa.

Opiekun naukowy: dr hab. Tomasz Wiśniewski

G. W. F. Hegel, Fenomenologia ducha, t. I, cz. B., różne wydania; K. Marks, Rękopisy-ekonomiczno-filozoficzne, różne wydania; E. Husserl, Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, Warszawa 1993; A. Kojève, Wstęp do wykładów o Heglu: „Podsumowanie pierwszych sześciu rozdziałów Fenomenologii ducha”, Warszawa 1999, s.: 185–215; É. Balibar, Filozofia Marksa, Warszawa 2007; R. Ingarden, Książeczka o człowieku, różne wydania.

2. Psychoanaliza jako krytyka społeczna. Rozwiń problem odwołując się do znanych ci koncepcji filozoficznych

Opiekun naukowy: dr Krzysztof Wolański

Z. Freud, Kultura jako źródło cierpień, różne wydania; W. Reich, Psychologia mas wobec faszyzmu, różne wydania; H. Marcuse, Eros i cywilizacja, Warszawa 1998; K. Thewelait, Męskie fantazje, Warszawa 2015; Deleuze&Guattari, Tysiąc plateau, Warszawa 20015.

3. Jak rozumieć w XXI wieku pojęcie „dobrego życia”? Co dziś czyni życie człowieka udanym: przyjemność, szczęście, wartości, bycie z/dla innych, poświęcenie dla „sprawy” czy może „święty spokój”?

Opiekun naukowy: prof. dr hab. Marcin Zdrenka

Bauman, Z., Etyka ponowoczesna, przeł. J. Bauman i J. Tokarska-Bakir, Warszawa 1996, 2012; Bocheński J. M., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków 1992; Boecjusz, O pocieszeniu jakie daje filozofia, przeł. i oprac. G. Kurylewicz i M. Antczak, Kęty 2006; Eriksen T.H., Tyrania chwili: szybko i wolno płynący czas w erze informacji, przeł. G. Sokół, Warszawa 2004; Kotarbiński T., Medytacje o życiu godziwym, różne wydania; Marek Aureliusz, Rozmyślania, przeł. W. Kornatowski, różne wydania; Onfray M., Manifest hedonistyczny, przeł. M. Kowalska, Warszawa 2013; Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, przeł. W. Kornatowski, różne wydania; Tatarkiewicz T., O szczęściu, różne wydania.

4. Co sprawia, że logika jest tak ważnym narzędziem analizy filozoficznej?

Opiekun naukowy: prof. Krzysztof Wójtowicz

T. Kotarbiński, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, różne wydania; W. Quine, Od bodźca do nauki, Warszawa 1998; B. Russell, Badania dotyczące znaczenia i prawdy, Kraków 2011; B. L. Whorf, r. Język i logika, r. Język, umysł i rzeczywistość, [w:] Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa 2002.

5. Czy uważasz rozwijaną w starożytności i średniowieczu etykę cnót za wciąż aktualną?

Opiekun naukowy: prof. dr hab. Krystyna Krauze Błachowicz

Arystoteles, Etyka Nikomachejska, różne wydania; Epiktet, Encheiridion, różne wydania; Marek Aureliusz, Rozmyślania, różne wydania; Tomasz z Akwinu, Traktat o cnotach – Summa teologii I‑II, 49–67, Kęty 2006; Współczesna etyka cnót: możliwości i ograniczenia, (red.) N. Szutta, Warszawa 2010; A. MacIntyre, Dziedzictwo cnoty: studium z teorii moralności, Warszawa 1996.

6. Leibniziański alfabet ludzkich myśli: czy istnieje język uniwersalny dla wszystkich kultur?

Opiekun naukowy: dr Katarzyna Kuś

G. W. Leibniz, Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, księga III „O słowach”; N. Chomsky, O naturze i języku, rozdziały „Spojrzenie na język”, „Język i mózg”, „Rozmowa o minimalizmie”; N. Chomsky, Nowy przyczynek do teorii idei wrodzonych w: Lingwistyka a filozofia, red. B. Stanosz; R. Cummins, M. Roth, Znaczenie i treść w kognitywistyce w: Kognitywistyka reprezentacje, Przegląd filozoficzno-literacki 2(29), 2014, s. 59–77; J. A. Fodor, Język myśli. LOT2, rozdział „Natywizm”; G. Lakoff, Mark Johnson, Metafory w naszym życiu, rozdziały 1–6; A. Wierzbicka, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, rozdział I „Wprowadzenie” lub „Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne”, rozdział I „Wprowadzenie”.

7. Wyjaśnij sens i znaczenie idei solidarności. Czy uważasz, że człowiek powinien być solidarny z innymi oraz jaki powinien być zakres solidarności?

Opiekun naukowy: dr hab. Agnieszka Nogal

D. Dobrzański, Zasada solidarności: studium z filozofii społecznej, Poznań 2013; R. Rorty, Przygodność, ironia, solidarność, różne wydania; Idea solidarności w kontekstach filozoficzno-historycznych, (red.) D. Dobrzański, A. Wawrzynowicz, Poznań 2006; W. Wesołowski, Jednostka, wspólnota i solidarność, Warszawa 2006; P. Woroniecki, Gospodarka rynkowa i zasada solidarności, Olsztyn 1999.

8. Między autonomią a zaangażowaniem: kulturotwórcza rola sztuki

Opiekun naukowy: prof. Iwona Lorenc

Zygmunt Bauman, Roman Kubicki, Anna Zeidler-Janiszewska, Humanista w ponowoczesnym świecie – rozmowy o sztuce życia, Poznań : Zysk i S‑ka. Wydawnictwo, 1997; Bauman o popkulturze. Wypisy (wybór tekstów z lat 1994–2006). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008; Erving Goffman, Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa: Aletheia, 2008; Sigmund Freud, Kultura jako źródło cierpień, różne wydania; Ryszard W. Kluszczyński, Sztuka interaktywna. Od dzieła – instrumentu do interaktywnego spektaklu, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2010.

9. Na podstawie wybranej przez Ciebie bajki Leszka Kołakowskiego ze zbioru 13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych, przedstaw filozoficzny problem, który porusza w nim Autor oraz możliwe jego rozwiązania. Spróbuj także sformułować własne stanowisko, dotyczące tego problemu

Opiekun naukowy: prof. Barbara Markiewicz

L. Kołakowski, 13 bajek z królestwa Lailonii, różne wydania.

10. Czy wierność sumieniu przeczy obiektywności norm moralnych?

Opiekun naukowy: prof. Jan Krokos

Tomasz z Akwinu, O cnotach rozumu: komentarz do VI księgi „Etyki nikomachejskiej” Arystotelesa, Wrocław 2010; J. Krokos, Sumienie jako poznanie: fenomenologiczne dopełnienie Tomaszowej nauki o sumieniu, Warszawa 2004; K. Wojtyła, Osoba i czyn, Kraków 1969; Racjonalność w etyce: sumienie, prawość, twórczość, (red.) K. Krajewski, Lublin 2009; E.W. Kaczyński, Prawda, dobro, sumienie: z zagadnień teologii moralnej, Warszawa 2007.


Materiały edukacyjne opracowane przez Komitet Główny Olimpiady Filozoficznej.


Zob. relację z uroczystego zakończenia 28. edycji OFwywiad z Mirą Zyśko, zwyciężczynią 28. edycji OF.

Patronem medialnym Olimpiady Filozoficznej jest magazyn „Filozofuj!”.

Numery drukowane można zamówić online > tutaj. Prenumeratę na rok 2024 można zamówić > tutaj.

Dołącz do Załogi F! Pomóż nam tworzyć jedyne w Polsce czasopismo popularyzujące filozofię. Na temat obszarów współpracy można przeczytać tutaj.

Skomentuj

Kliknij, aby skomentować

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy