Anegdoty

Anegdoty filozoficzne: Narodziny prostoty. O Wilhelmie Ockhamie

witraż przedstawiający Ockhama

Wilhelm z Ockham przyszedł na świat prawdopodobnie pod koniec 1287 lub na początku 1288 roku w niewielkiej angielskiej miejscowości Ockham w hrabstwie Surrey. W młodym wieku, prawdopodobnie między siódmym a trzynastym rokiem życia, został oddany do zakonu franciszkanów w Londynie jako tzw. oblatus. W tamtejszym konwencie Greyfriars, jednym z ważniejszych ośrodków edukacyjnych średniowiecznej Anglii, pobierał nauki z zakresu łaciny, logiki oraz filozofii przyrody.

Z przekazów wynika, że już w okresie nauki Ockham zdradzał wyraźną skłonność do klarowności myślenia i niechęć wobec nadmiernej zawiłości scholastycznych rozróżnień. Jego nauczyciele mieli zwracać uwagę, iż młody franciszkanin dąży do redukowania pojęć i argumentów do form możliwie najprostszych, uznając zbędną komplikację za przejaw intelektualnej słabości, a nie precyzji.

Ta wczesna postawa intelektualna, kształtowana jeszcze w murach londyńskiego klasztoru, stała się zapowiedzią zasady, którą późniejsza tradycja nazwała „brzytwą Ockhama” (entia non sunt multiplicanda praeter necessitatem). W tym sensie jego dążenie do prostoty miało nie tylko charakter dydaktyczny czy logiczny, lecz wyrażało głębsze przekonanie metafizyczne: że w porządku rzeczy i w porządku pojęć obowiązuje ekonomia istnienia i myśli.

Źródło: Stanford Encyclopedia of Philosophy

Opracowanie: Antoni Baj


Grafika: Wikimedia Commons

< Więcej anegdot

2 komentarze

Kliknij, aby skomentować

  • Bardzo mi przykro, ale “greyfriars” to nie jest nazwa geograficzna — tak nazywano zakon franciszkanów (analogicznie do tego, jak benedyktynów nazywano “blackfriars”, a dominikanów “whitefriars” — od koloru habitów).

    W podlinkowanym artykule Encyklopedii Stanfordzkiej stoi wyraźnie: Ockham was “given” to the Franciscan Order (the so-called “Greyfriars”). There was no Franciscan house (called a “convent”) in the tiny village of Ockham itself; the nearest was in London. It was there that Ockham was sent.

    W przekładzie “na kolanie”: Ockham został oddany (na naukę, w oblaty) do zakonu franciszkanów (zwanych “szarymi braćmi”). W maleńkiej wiosce Ockham nie istniał dom zakonny (tj. klasztor) franciszkanów — najbliższy był w Londynie i tam posłano Ockhama.

    I dalej: As an educational institution, even for higher education, London Greyfriars was a distinguished place.

    Tutaj już mowa o konkretnym domu zakonnym w konkretnym miejscu, którego szkoła najwyraźniej zasłynęła szeroko. Ale dopiero tutaj.

  • Tak, właśnie, ale jego duchownego /OFM!/, największym “żartem, “funem” czy “grepsem”, pardonne moi, jest owa słynna uniwersalna, i ponadczasowa “brzytew”…
    O jakiej wielu mówi, “myśli” /!?/, powołuje się od wieków… nic z tym nie robiąc — efektowne rewolucje, przewroty, wojny, exterminacje ludobójstwa holokausty, wciąż bis.
    Ot cała przewrotność słabość oraz iluzja Człowieka Ludzkości Świata tego marnego i coraz szybciej przemijającego ku dnie, otchłaniom, piekłu: “demokracji ludowej”, postępu /technicznemu/, tolerancji, oraz czerwonej, oduniwersyteckiej, unijnej “politycznej poprawności”/PC/!…
    Czas Apokalipsy
    Czas Zgorszenia
    Czas Upodlenia
    Zgroza — Upadek — Degeneracja
    Depresja
    Degradacja
    Defraudacja
    RIP!?
    AD 2025
    Por.:
    SI Witkiewicz, o. JM Bocheński B. Wolniewicz, Benedykt XVI etc.

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy