Zaangażowanie polityczne filozofa niemieckiego, jakim zdaniem Leszka Kołakowskiego był Karol Marks nigdy nie było stałe. Przypominało ono raczej sinusoidę rozpiętą pomiędzy izolacją a działalnością na pełen etat. Nad zwrotami tejże sinusoidy nie panował sam Marks. Jej zakręty były powodowane raczej przypadkowymi okolicznościami i próbami pogodzenia pracy teoretycznej z praktyczną. Rozłam w Związku Komunistów miał spowodować, że na kilka lat całkowicie porzucił działalność polityczną. W 1857 napisał: „Od 1852 roku nie utrzymuję już związku z żadnym związkiem i jestem głęboko przekonany, iż moje prace teoretyczne więcej przyniosą pożytku klasie robotniczej niż udział w związkach, których czas na kontynencie przeminął”. Swoje nastawienie zmienił jednak niewiele później, bo z początkiem lat 60. XIX wieku, kiedy to organizacje rewolucyjne w całej Europie stały się bardziej aktywne. Jednym z impulsów powodujących zmianę stosunku Marska do działalności praktycznej było polskie powstanie styczniowe. Miał on wtedy napisać w liście do Engelsa, że „era rewolucji jest na nowo otwarta”. Mniej więcej w rok później niemiecki filozof został de facto przywódcą Międzynarodówki.
Źródło: Francis Wheen, „Karol Marks. Biografia”, tłum. Dominika Cieśla, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa, 2011 r.
Opracowanie: Rafał Wąż
Mile widziana pomoc przy tworzeniu działu „Anegdoty i żarty filozoficzne”. Kontakt: redakcja@filozofuj.eu.
Prowadzenie portalu filozofuj.eu – finansowanie
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II”.
Ps. A gdzież tu anegdota!?
KM!?
Destrukcja umysłu, zresztą wszystkiego…
Non RIP
Hell awaits
AD 2025