O Wittgensteinie
Ludwig Wittgenstein, austriacki filozof, żył w latach 1889–1951. Był jednym z największych filozofów XX wieku. Za sprawą dwóch dzieł Traktat Logiczno–Filozoficzny i Dociekania filozoficzne stał się niezwykle znaczącą postacią w logice i filozofii języka. W 1913 roku dwudziestoczteroletni wówczas Wittgenstein odziedziczył majątek po zmarłym ojcu, który, co należy tu zaznaczyć, był jednym z najzamożniejszych potentatów w Austrii i ustępował finansowo prawdopodobnie jedynie Rothschildom. Młody Wittgenstein podarował część pieniędzy przeróżnym austriackim artystom i pisarzom, ale dysponował wciąż na tyle znaczącymi sumami, że mógł pozwolić sobie na zmianę otoczenia. Porzucił dotychczasowe życie akademickie w Cambridge, aby odciąć się od środowiska uczonych, które miało ograniczać jego pracę filozoficzną, i udał się w dotyczące jej podróże. Ostatecznie osiedlił się w Norwegii w Skjolden, na końcu Sognefjorden. Później miał sam mówić o tym pobycie jako jednym z najbardziej płodnych i pracowitych okresów. Opanował wówczas języki norweski i duński, studiował twórczość Kierkegaarda oraz tworzył prace będące wstępem oraz wprawką do Traktatu Logiczno–Filozoficznego.
O miejscu
Na początku Ludwig Wittgenstein wynajął mieszkanie od lokalnego postmastera w Skjolden, pana Klingenberga. W równoczesnym czasie filozof zaprojektował własny dom w Skjolden (1913). Dom ukończono w 1914 roku. Znajdował się on 30 metrów nad jeziorem Eidsvatnet, z widokiem na wspólnotę Skjolden. Filozofowi zależało na tym, by znaleźć miejsce, w którym mógłby przebywać w ciszy i z dala od ludzi (1914).
Wittgenstein nazywany był przez mieszkańców Skjolden „Austriakiem”, a jego chatę nazywano „Austrią”. Zimą była częstym celem wypraw na łyżwach po zamarzniętej powierzchni jeziora Eidsvatnet.
Po śmierci Wittgensteina, w 1958 roku, chata Wittgensteina została przeniesiona bezpośrednio do miasteczka. Dokonano w niej pewnej modyfikacji: przesunięto dach o 90 stopni. Reszta elementów pozostała w oryginalnej formie (1958). W późniejszych latach gmina Luster kupiła miejsce, w którym oryginalnie stała chata, a następnie utworzono Fundację Wittgensteina (The Wittgenstein Foundation). Przywrócono ją na pierwotne miejsce, po to by nowe pokolenia mogły doświadczyć wyjątkowości miejsca, w którym Wittgenstein pracował i odpoczywał (2016).
Cele i wizje fundacji Wittgensteina w Skjolden
Fundacji Wittgensteina zależało na tym by:
– zabezpieczyć dziedzictwo historyczne i kulturowe Wittgensteina;
– udostępniać wiedzę i historię związaną z życiem filozofa;
– zabezpieczyć przedmioty i wartości historyczne związane z pobytem Wittgensteina w Skjolden.
Ważną kwestią dla pomysłodawców Chatki Wittgensteina było zachowanie oryginalności tego miejsca, poprzez zachowanie jej pierwotnej struktury. Jednocześnie oprócz opracowania istotnych informacji dla odwiedzających, ulepszono dostęp do tego miejsca.
Pomysłodawcom Chatki Wittgensteina zależało na tym, by miejsce to przekształcić w „międzynarodowy obszar filozoficzny”, otwarty dla ludzi z całego świata. Na miejscu zwiedzający mogą pójść na spacer szlakiem Wittgensteina, wśród ciszy nad jeziorem, fiordem i górami.
Jak tam dojechać?
Dokładne położenie miejsca jest następujące:
61°29’14.5″ N, 7°37’54.1″ E
Adres The Wittgenstein Foundation w Skjolden (Skjolden leży u samego końca największego fiordu Sogne w Norwegii): Fjordstova, NO – 6876 Skjolden, Norwegia.
By tam dotrzeć należałoby:
1) Sposób 1: pojechać samochodem drogą DK 3 do Świnoujścia, by wsiąść na prom Swinemünde – Trelleborg. (Czas podróży będzie trwał ok. 5 h – 180 km). Witamy w Szwecji! Przemieszczamy się samochodem drogą E20 Nordreälvsbron, Ödsmålsbron, Sunningebron/Uddevallabron i E6 do E16 w Sandvika w Norwegii. (Czas podróży wynosi ok. 6 godz. 10 min – 603 km). W dalszym etapie podróży należałoby trzymać się drogi E16, by wjechać na trasę Rv7 i Rv52 do Mannheller-Fodnes/Rv5 w Lærdal kommune. (Czas podróży to ok. 4 godz. 1 min – 277 km). Do miejsca docelowego pozostało już niewiele! Następnie należy przemieścić się promem Mannheller-Fodnes i trasą Rv5 dotrzeć do Sogndalsfjøra, gdzie skręcimy w drogę Fv55 do Skjolden. Powinniśmy jechać aż do kempingu Vassbakken przy ulicy Lustravegen 4664 (czas podróży to ok. 1 godz. 47 min – 76 km). Stamtąd ulicą Lustravegen można dojść pieszo do Wittgensteinhusets Vener (ok. 8 min).
2) Sposób 2: polecieć samolotem do Portu Lotniczego Oslo. W dalszym kroku należy:
- przejść na stację „Oslo Lufthavn stasjon” i jechać w kierunku „Skien” (5 stacji). — przejść na stację Lysaker stasjon Bus, VY170 → Førde rutebilstasjon (64 przystanki, czas jazdy ok. 6 h 30 min),
- przejść na stację Helgheim Bus 153→ Gaupne Fortun (62 przystanki, czas jazdy ok. 1 h 30 min),
- przejechać trasą Fv55 z Gaupne do Skjolden
- przejść z kempingu Vassbakken w Skjolden ulicą Lustravegen aż do miejsca Wittgensteinhusets Vener (ok. 8 min).
I jesteśmy na miejscu! ?
Opracowała Dominika Kopańska
Źródła: strona internetowa Fundacji Wittgensteina, relacja z wizyty w chacie.
Ilustracje: zdjęcie w bannerze głównym ©Wittgenstein Foundation, zdjęcie chaty ©Jon Bolstad.
Więcej miejsc związanych z filozofami w naszym dziale Filozoficzne podróże.
Skomentuj