Metanauka to dziedzina, która stosuje metody naukowe do badania… samej nauki. Jej celem jest identyfikacja problemów w praktyce badawczej, poprawa rzetelności i zwiększenie efektywności procesów naukowych.
W ciągu ostatnich dwudziestu lat metanauka znacząco się rozwinęła – dzięki nowoczesnym narzędziom statystycznym możliwe stało się wykrywanie m.in. tendencyjności publikacyjnej, manipulacji statystycznych (tzw. p‑hacking) oraz problematycznych praktyk badawczych. Szczególnie dotknięta tymi problemami okazała się psychologia, gdzie wiele słynnych wyników nie zostało potwierdzonych w projektach replikacyjnych – prowadząc do gruntownych zmian metodologicznych w tej dziedzinie.
Na tym tle pojawia się pytanie: jak wygląda sytuacja w filozofii eksperymentalnej? Czy młoda dyscyplina, korzystająca z narzędzi empirycznych w analizie klasycznych problemów filozoficznych, również narażona jest na ryzyko metodologicznych błędów? Czy metanauka może wskazać skuteczne strategie ich unikania?
Podczas wykładu prelegenci przedstawią wyniki projektu analizującego rzetelność metodologiczną filozofii eksperymentalnej, zastanawiając się nad tym, czy kryzys replikacyjny grozi również tej dziedzinie, czy może przeciwnie – jest szansą na jej dalszy rozwój.
- : ul. Krakowskie Przedmieście 3, Warszawa, aula im. Marii Ossowskiej,
- środa, 21 maja, godz. 18:00.
Link do wydarzenia <tutaj>.
Grafika: od organizatorów
Prowadzenie portalu filozofuj.eu – finansowanie
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II”.
Czy filozofia eksperymentalna to to samo co (zorientowane na problemy filozoficzne) eksperymenty myślowe?
Czy uprawiam filozofię eksperymentalną myśląc o brain in a vat lub świecie z zombie?
Bo jak tak, to nie może być mowy o replikacyjności — takie rozkminy to ćwiczenia duchowe i każdy ćwiczy po swojemu!
Domyślam się więc, że to coś innego, że filozofowie eksperymentalni twierdzą, że mogą coś ciekawego z problemami filozoficznymi zrobić odwołując się do eksperymentów „w realu”.
I nie chodzi im bynajmniej o eksperymenty w styly Sokratesa, że wdajemy się z kimś w dyskusję i co najmniej jedna osoba wychodzi z tej dyskusji odmieniona.
O nie! Dla nich Sokrates to lamer, bo nie robił eksperymentów, a filozofia jako ćwiczenie ducha i przygotowywanie się na śmierć to jakieś antyczne głupstwa, bo liczy się high-tech, jakieś data mining, brain-scanning i AI.
No to powodzenia! Czekam na efekty!
Dla zainteresowanych przedmiotem, metodą i racjami za filozofią eksperymentalną polecamy artykuł Karoliny Prochownik z numeru „Filozofuj!” „Intuicja”.
Dziękuję, z zainteresowaniem sięgnę po ten numer (zachęcony może nawet kupię, by nie czekać na darmowy PDF).
Na razie, przeczytawszy co nieco w necie, wycofuję swe obiekcje, że to chodzi o high-tech. Sokrates zatem, z ówczesną techniką i (od biedy) matematyką, też by mógł, a wyczuwając (i wykorzystując) intuicje swych rozmówców w pewnym sensie nawet on był już prawie „doświadczalnikiem”.
(Tyle że jemu przyświecał inny cel, zupełnie nie chodziło mu o statystyczne wnioski socjologiczne czy psychologiczne, jego wykorzystanie miało miejsce podczas samej rozmowy i nie wykraczało poza rozmówców. No prawie, bo też chodziło o państwo.)
Mniejsza z Sokratesem czy Platonem, ważne jest to, że są pewne wieczne problemy filozoficzne, o które rozbijamy sobie głowy i jest to rozbijanie dla nas ważne. Głupio i niehonorowo tak zastępować swoją własną głowę, obrobionymi statystyką co więcej, głowami ankietowanych.
Filozofia może i wypływa z etyki, ale z relacji ja-konkretny Ty (jak np. u Levinasa ?), nie z relacji ja — anonimowa masa (rym niezamierzony).