Debata filozoficzna pt. „Bóg ukryty czy Bóg jawny?” – wokół książki Jacka Wojtysiaka pt. „Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej”

Debata dotyczy książki „Między ukryciem a jawnością…”, wydanej w serii „Deus absconditus – Deus revelatus”. Książka ma dwa wymiary: polemiczny i pozytywny. W ramach pierwszego prof. Jacek Wojtysiak dyskutuje z J.L. Schellenbergiem, zwolennikami naturalistycznych teorii religii oraz z ateistycznym argumentem ze zła. W drugim wymiarze Autor rozwija własne wersje kilku argumentów teistycznych, broni testymonialnej wartości religii, dokonuje apologii chrześcijaństwa, analizuje naturę przeżycia religijnego oraz niewyraźnego poznania Boga.

Dyskutowany w książce problem polega na tym, że istnienie Boga nie jest dla wszystkich ludzi w wystarczającym stopniu oczywiste (ukrycie teoretyczne), Jego objawienie nie jest dla wszystkich dostępne i akceptowalne (ukrycie religijne), a Jego bliskość nie jest przez wszystkich odczuwalna (ukrycie doświadczeniowe). W związku z tym J.L. Schellenberg formułuje tzw. argument z ukrycia, który można w uproszczeniu wysłowić następująco: jeśli Bóg by istniał, to nie istnieliby rzetelni niewierzący; a skoro oni istnieją, to Bóg nie istnieje.

W omawianej książce prof. Jacek Wojtysiak, po przeprowadzeniu stosownych rozróżnień i prezentacji powyższego argumentu, próbuje go odwrócić, konstruując argument z wielkiego faktu wiary. Przedstawiony argument nie tyle obala ateizm, ile neutralizuje argument oponenta. W tym kontekście zostaje pokazane, że sama teza o ukryciu nie jest przekonująca. Aby to uczynić, prof. Wojtysiak wpierw podaje dwa przedmiotowe argumenty za istnieniem Boga i podważa główne przedmiotowe argumenty przeciw Jego istnieniu; następnie argumentuje na rzecz wiarygodności Bożego objawienia w religiach monoteistycznych, a w szczególności w chrześcijaństwie; wreszcie pokazuje, że kontemplacyjne przeżycie religijne, które niewyraźnie przybliża Boga, może być dostępne dla wielu ludzi. W każdym z tych trzech kroków Autor proponuje pewne „nowości”. Jeśli chodzi o argumenty teistyczne, to argument ontologiczny zostaje przedstawiony jako argument z „braku blokera”, a argument kosmologiczny jako argument z sensowności pytania „dlaczego istnieją byty przygodne?”; z kolei na ateistyczny argument ze zła prof. Wojtysiak odpowiada odwołując się do pojęcia łaski kreacyjnej. W obronie wiarygodności religii teistycznych korzysta on z epistemologii wiedzy testymonialnej, a broniąc powszechnej dostępności objawienia chrześcijańskiego, wysuwa hipotezę międzykulturowych tekstów inkarnacyjnych. Natomiast w analizie przeżycia religijnego posługuje się siatką pojęciową, za pomocą, której Roman Ingarden opisywał przeżycie estetyczne.

Debata odbędzie się w poniedziałek, 29 maja o godz. 17.00 i będzie transmitowana na kanale YouTube Akademii Ignatianum w Krakowie.

Plakat:

Uczestnicy debaty i tematy wystąpień:

Wprowadzenie Autora – prof. Jacek Wojtysiak (KUL)

Prelegenci:

Prof. Dariusz Łukasiewicz (UKW): „Zagadnienie zła w ujęciu Jacka Wojtysiaka”
Ks. dr hab. Miłosz Hołda (UPJP2): „Wielki fakt zła i pytanie o Bożą dobroć“
Dr hab. Ryszard Mordarski, prof. UKW: „Czy istnieją rzetelnie niewierzący?”
Dr Stanisław Ruczaj (UJ): „Relacje między naturalistycznym a teistycznym wyjaśnieniem wiary religijnej na przykładzie religioznawstwa kognitywnego“