Debata filozoficzna pt. „Co filozofowie mogą powiedzieć o Zagładzie?”

Problematyka zagłady Żydów stała się, poczynając przynajmniej od lat 80. XX wieku, jednym z najważniejszych problemów w humanistycznej refleksji nad historią XX wieku, a także szerzej – problematyki sensu społeczno-politycznego, etycznego i kulturowego „projektu nowoczesności” (J. Habermas). Wiele kluczowych w tym kontekście tekstów zostało napisanych przez filozofów i należą one do historii filozofii XX wieku.

Debata filozoficzna pt. „Co filozofowie mogą powiedzieć o Zagładzie?” – wokół książki Piotra Kendziorka pt. „Filozofia wobec Zagłady. Koncepcje teorii krytycznej, Martina Heideggera i poststrukturalizmu” (Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2022)

Refleksja nad specyfiką systemu nazistowskiego i zrealizowanej przez jego przedstawicieli zagłady Żydów została podjęta już w latach 40. w kręgu niemiecko-żydowskich filozofów, którzy zwykle przebywali w czasie wojny w Stanach Zjednoczonych (większość z nich była związana z emigracyjnym Instytutem Badań Społecznych). Dla niektórych z emigracyjnych intelektualistów (H. Arendt, G. Anders) ważnym punktem odniesienia była postać i filozofia M. Heideggera. Przez cały okres powojenny zainteresowanie i wciąż ponawiane debaty budziła kwestia przyczyn i filozoficznego sensu jego pronazistowskiego zaangażowania, przy czym ta tematyka stała się szczególnie ważna w latach 80. dla niektórych przedstawicieli francuskiego poststrukturalizmu (m.in. J. Derridy, J.F. Lyotarda, J.L. Nancy’ego), którzy zwykle w tym kontekście podejmowali filozoficzny namysł nad Zagładą.

Celem monografii Piotra Kendziorka, „Filozofia wobec Zagłady. Koncepcje teorii krytycznej, Martina Heideggera i poststrukturalizmu”, jest analiza najważniejszych prac i ukazanie najważniejszych problemów, które były podejmowane przez głównych reprezentantów filozoficznej refleksji nad Zagładą i które mają istotne znaczenie przede wszystkim dla współczesnej filozofii społecznej, filozofii politycznej i etyki. Istotna jest także problematyka wykorzystania tych filozoficznych wykładni w nurcie badań naukowych nad różnymi rodzajami przedstawień Zagłady w powojennej kulturze.

Debata odbędzie się w piątek, 21 kwietnia o godz. 17.00 i będzie transmitowana na kanale YouTube Akademii Ignatianum w Krakowie.

Link do transmisji:

Uczestnicy debaty i tematy wystąpień:

Wprowadzenie Autora – dr Piotr Kendziorek

Prelegenci:

Prof. Szymon Wróbel (IFiS PAN): „Wyobrazić sobie to, co niewyobrażalne. Problem pojmowalności i przedstawialności Zagłady”
Dr hab. Marcin Jaranowski, prof. UMK: „Intelektualizując Zagładę”
Dr hab. Jacek Surzyn, prof. AIK: “Heidegger, nazizm, Żydzi i <uwikłanie>”

Debatę poprowadzi dr Magdalena Kozak (AIK)

Plakat wydarzenia: