DEBATA FILOZOFICZNA pt. „Etyka przywództwa – jaka etyka i jakie przywództwo?” – wokół monografii Jarosława Kucharskiego

Jedna z definicji opisowych przywództwa wskazuje, że są to osoby, które potrafią kreować wartości, przekonać innych (zwolenników) do ich realizacji i za ich pomocą zmieniać świat (w skali lokalnej i globalnej). Już tu rodzi się paradoks. Jakie normy etyczne (czyli swego rodzaju ograniczenia) można zaproponować osobom, które „z natury” takie ograniczenia przekraczają?

Nawet pobieżne zaznajomienie się z zalecaniami klasycznych teorii etycznych dla różnego rodzaju władców wskazuje, że większość z nich uwzględnia specyfikę roli lidera. Oznacza to, iż przyjmuje się, że władca/król/przywódca podlega innemu zbiorowi zasad moralnych niż zwyczajni ludzie. Zalecenia takie można odnaleźć chociażby u Platona, Arystotelesa, Augustyna, Hobbesa czy Hegla, o Machiavellim nie wspominając. Współcześnie również można stwierdzić – zwłaszcza gdy uznaje się liderów za „szczególne osoby” którym, niczym artystom, „wolno więcej” – że takie postrzeganie etyki liderów występuje zarówno w krytycznym, jak i intuicyjnym jej ujęciu.

Liderzy, którzy nawykli do wprowadzania zmian i kreowania wartości, mogą swoje nastawienie skierować przeciw dominującej moralności. Mogą to uczynić, podobnie jak np. liderzy ruchu abolicjonistycznego, w celu zwiększenia poziomu moralnego społeczeństwa, mogą, jak krwawi tyrani, uzasadniać masowe zbrodnie, mogą wreszcie tworzyć sekty. Zdarza się także, iż swoich zdolności używają w celu usprawiedliwienia własnych słabości moralnych, niekiedy powołując się przy tym na historyczne przykłady wielkich liderów.

Nasza dyskusja będzie krążyć wokół pytań: jaka etyka dla liderów? Jak sprawić, aby przestrzegali etycznych wskazań? A może trzeba zadać bardziej podstawowe pytanie: czy w ogóle potrzebujemy liderów? Podkreślimy, że lider jest osobą, która niesie wielkie szanse, ale także niesie z sobą ryzyko moralne. Spróbujemy zastanowić się nad rolą zwolenników w formowaniu (i pilnowaniu) zasad moralnych liderów. Dyskusja prawdopodobnie rozwinie się także w kierunkach nieprzewidzianych powyżej.
Serdecznie zapraszamy!

Uczestnicy debaty i tematy wystąpień:

Dr Jarosław Kucharski (AIK): WPROWADZENIE

Dr hab. Magdalena Żardecka, prof. URz: Przywództwo? Nie, dziękuję

Dr hab. Ryszard Wiśniewski, prof. UJD: Współczesne wyzwania dla etyki przywództwa a lekcja historii

Dr hab. Karol Chrobak (SGGW): Przywództwo demokratyczne

Dr hab. Piotr Duchliński, prof. AIK: Jarosława Kucharskiego koncepcja etyki przywództwa. Próba spojrzenia na całość

Debatę poprowadzi: Dr Magdalena Kozak (AIK)

Organizatorzy:

Instytut Filozofii Akademii Ignatianum w Krakowie

Ilustracja: od organizatora