Przedmiotem monografii autorstwa Marty Zaręby jest zagadnienie natury intencji, które stanowi jedno z żywo dyskutowanych tematów z pogranicza filozofii działania i umysłu. Problematyka ta wykracza jednak poza sferę zainteresowania filozofów działania. Intencje – obok skutków działań oraz środków do realizacji celu – stanowią przedmiot oceny moralnej, co sprawia, że wyniki rozważań okazują się mieć znaczenie dla etyki czy filozofii psychologii.
Monografia składa się z dwóch części. Część pierwsza zawiera szczegółową analizę i krytykę wiodących koncepcji intencji wypracowanych na gruncie współczesnej literatury przedmiotu – najpierw stanowisk redukujących intencje do innych stanów mentalnych, takich jak pragnienia i przekonania, a następnie – teorii nieredukcyjnych. W tym zakresie praca wypełnia dotkliwą lukę w postaci braku odpowiednich opracowań wspomnianych koncepcji na gruncie polskiej literatury filozoficznej.
Punktem wyjścia rozważań w drugiej części pracy staje się analiza pojęcia pragnienia, które w literaturze przedmiotu jest często używane w sposób mało systematyczny. Po przedstawieniu hedonistycznych, motywacyjnych i aksjologicznych teorii pragnień autorka wypracowuje własną – aksjologiczną, niedoksastyczno-nastawieniową koncepcję pragnień. Następnie wykazuje, że intencje nie mogą zostać zredukowane ani do pragnień, ani do jakichkolwiek przekonań. Proponuje ujmować intencje jako stany mentalne sui generis – to jest nastawienia deontyczne i dyrektywne. Na gruncie rozwijanej koncepcji element deontyczny jest zdaniem autorki wkomponowany w akt nastawienia (sposób reprezentowania treści), a nie – w treść intencji. Intencje są na gruncie tej koncepcji stanami mentalnymi o kierunku dopasowania świat-do-umysłu, które odgrywają istotną rolę kauzalną w inicjowaniu oraz kontroli działania. Autorka broni tego stanowiska przed potencjalnym zarzutami, pokazując, że takie ujęcie pozwala jej na utrzymanie wielu zalet stanowisk alternatywnych, bez przejęcia ich wad.
Debata odbędzie się we wtorek, 10 grudnia, o godz. 17.00 i będzie transmitowana na kanale YouTube Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie
Uczestnicy debaty i tematy wystąpień:
- dr Marta Zaręba (UW): WPROWADZENIE
- prof. Katarzyna Paprzycka-Hausman (UW): Normatywne oczekiwania a intencje
- dr hab. Andrzej Dąbrowski, prof. UKEN: Hybrydowa koncepcja pragnień a teorie minimalistyczne
- dr hab. Tadeusz Ciecierski, prof. UW: Zamiary a powinności
Debatę poprowadzi: dr Magdalena Kozak (UIK)
Wydarzenie dostępne: <Tutaj>
Ilustracja: freepik
Prowadzenie portalu filozofuj.eu – finansowanie
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II”.
Skomentuj