Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2020 nr 4 (34), s. 49. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.
Cele:
Uczniowie potrafią wskazać swoje autorytety.
Uczniowie dostrzegają zalety czerpania wzorców z autorytetów.
Uczniowie rozumieją zagrożenie bezkrytycznego podporządkowania się autorytetom.
Uczniowie rozumieją, że powinni dążyć do samodzielnego rozstrzygania spraw moralnych.
Materiały:
Tekst bajki
Metody i formy pracy:
Burza mózgów
Czytanie tekstu
Wgląd (samoobserwacja)
Dyskusja
Eksperyment myślowy
Przebieg lekcji:
Czytamy tekst bajki J.C. Andersena Nowe szaty cesarza.
Przykładowe pytania do tekstu:
Kto był najgłupszy w królestwie?
Kto był najmądrzejszy w królestwie?
Dlaczego cesarz dał się oszukać, choć był władcą?
Dlaczego nikt nie czuł się pewny, że zasługuje na swój urząd?
Czy poddani powinni bezkrytycznie słuchać króla?
Kto miał największy autorytet w królestwie i czy na niego zasługiwał?
Dlaczego tylko dziecko powiedziało to, co widzi naprawdę?
Czy ktoś, kto ma władzę, automatycznie zyskuje autorytet?
Jak odróżnić oszusta od eksperta w danej dziedzinie?
Ćwiczenie 1
Nakreśl sylwetkę osoby, która mogłaby być twoim autorytetem. Jakie ma cechy, czym się szczególnie wyróżnia? W czym mogłaby ci doradzać?
Nakreśl sylwetkę osoby, która nie mogłaby być twoim autorytetem. Jakie ma cechy, co ją dyskredytuje w twoich oczach?
Dyskusja:
Co to znaczy mieć autorytet?
Co to znaczy stracić autorytet?
Co to znaczy nadużywać swojego autorytetu?
Czy autorytet to zawsze ekspert?
Czy można być autorytetem we wszystkim?
Dlaczego niektórzy ludzie chcą być autorytetem dla innych?
Czy należy brać pod uwagę zdanie innych ludzi?
Dlaczego niektórzy ludzie całkowicie opierają się na autorytetach?
Czy może być to pomocne i wzbogacić naszą wiedzę ?
Czy może być to niebezpieczne?
Kiedy należy słuchać autorytetu?
Czy słuchanie autorytetów niszczy naszą wolność?
W jakich kwestiach powinniśmy sami być dla siebie autorytetem?
Czy to mądre nie słuchać się w niczym nikogo, polegać we wszystkim na sobie?
Jak dobrze dobrać swoje autorytety?
Czy należy się buntować?
Eksperyment myślowy
Jest rok 2050. Wskutek nagromadzenia wielu sprzecznych informacji i poglądów na świecie oraz mnożenia się fake newsów oraz fałszywych specjalistów naukowcy skonstruowali aparat do odsiewania ekspertów od oszustów. Jakie parametry powinna zmierzyć u kandydatów ta aparatura? Może to być np. poziom wiedzy, prawdomówność, spójność czynów z głoszonymi poglądami itp.
Chętni mogą narysować projekt takiego urządzenia.
Dorota Monkiewicz-Cybulska – absolwentka filozofii teoretycznej KUL oraz historii UMCS, nauczycielka etyki w Szkole Podstawowej im. B. Chrobrego w Lublinie. Zainteresowania naukowe: dydaktyka filozofii, etyka środowiskowa i bioetyka. Poza filozofią pasjonuje ją taniec współczesny, który w wolnych chwilach intensywnie uprawia.
Tekst jest dostępny na licencji: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
Szkoda, że za moich szkolnych czasów nie uczono takich rzeczy. Takie lekcje prawdziwie rozwijają.
Właśnie, to jest dziś poważny i realny problem — my dorośli nie mamy autorytetów /żyjących/!
Pozostaje pustka, nihilizm, próżnia.
Źle!