Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2022 nr 2 (44), s. 52. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.
Cele:
- Uczniowie rozumieją, że to, co myślimy, czasem okazuje się nieprawdą.
- Uczniowie zauważają, jak nastawienie wpływa na interpretację faktów.
- Uczniowie dostrzegają, jak nasze myślenie wpływa na późniejsze zachowanie.
Metody i formy pracy:
- Opowiadanie
- Dyskusja
- Ćwiczenie
Przebieg lekcji
Przytaczamy historię:
Pewien człowiek chciał pożyczyć kosiarkę od sąsiada, który mieszkał w domu obok. Wybrał się więc do niego, ale zaczął po drodze myśleć:
„Może nie będzie chciał mi pożyczyć kosiarki i zacznie się wykręcać?”. Potem przyszło mu na myśl: „Pożyczy, ale potem będzie narzekał, że mu ją uszkodziłem”. Następnie przypomniał sobie, jak sąsiad poprosił go kiedyś o jakąś przysługę, która mu nie była w smak. „Acha, pewnie będzie oczekiwał, że się odwdzięczę za tę kosiarkę. Niedoczekanie”.Idąc w stronę pobliskiego domu i tak rozmyślając, czuł w sobie narastające gniew i irytację. Zadzwonił w końcu do drzwi, ale kiedy sąsiad stanął na progu z pytającym wyrazem twarzy, nasz bohater wykrzyczał mu ze złością: „Nie potrzebuję tej twojej durnej kosiarki!”.
Pytania do tekstu:
- Skąd się wzięła złość u człowieka, który chciał pożyczyć kosiarkę?
- Dlaczego nasze myśli wpływają na to, jak się zachowujemy?
- Czy przypominacie sobie sytuację, kiedy coś, co wyglądało smacznie, okazało się paskudne, i odwrotnie?
- Czy zdarzyło się wam, że złe nastawienie sprowokowało awanturę, do której normalnie by nie doszło?
- Co oznacza samospełniające się proroctwo?
Ćwiczenie
W tej aktywności tworzymy wspólnie z grupą łańcuch skojarzeń, oddalając się coraz bardziej od pojęcia początkowego, np.:
Drzewo – drewno – deska – łódka – morze – sztorm
Zwracamy uwagę, że każdy może mieć własne skojarzenia, bo działają tu nasze wspomnienia. Po kilku przykładach, które można zapisać na tablicy, pokazujemy, jak daleko odchodzi się od pierwotnego pojęcia, gdy uruchamia się proces myślenia opartego na osobistych skojarzeniach.
Pytania do dyskusji
- Co ma dla nas większe znaczenie: to, jak coś oceniamy, czy jakie jest naprawdę?
- Czy jest możliwe, byśmy zobaczyli zjawiska i ludzi w sposób obiektywny, bez swoich „filtrów”?
- Czy łatwo jest zmienić zdanie, kiedy wcześniej myślało się zupełnie inaczej?
- Co oznacza powiedzenie, że pozory mylą?
Dorota Monkiewicz –absolwentka historii UMCS i filozofii teoretycznej KUL, nauczycielka etyki w Szkole Podstawowej im. B. Chrobrego w Lublinie. Redaktorka działu Edukacja filozoficzna w czasopiśmie „Filozofuj!”. Członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Praktyków Filozofii dla Dzieci SOPHIA. Współautorka książki Filozofuj z dziećmi, tom II. Zainteresowania naukowe: dydaktyka filozofii, etyka środowiskowa i bioetyka. Więcej o mnie na stronie www.dia-ti.com
Tekst jest dostępny na licencji: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.
< Powrót do spisu treści numeru.
Skomentuj