Numer

Filozofuj! 2024 nr 5 (59): Praca

F! 59 - Praca

Wydawcą czasopisma jest

Kliknij, aby pobrać plik pdf numeru 5(59)/2024:

Zachęcamy do lektury!


Czy WIESZ, ŻE

Download (PDF, 24.49MB)

 


Redaktor prowadzący numeru: prof. dr hab. Artur Szutta 

Podziękowania za pracę nad numerem „Praca” należą się:

  • Autorom tekstów, Redaktorom, w szczególności: Piotrowi Biłgorajskiemu, Elżbiecie Drozdowskiej, Błażejowi Gęburze, Robertowi Kryńskiemu, Marcie Ratkiewicz-Siłuch (sekretarz redakcji), Arturowi Szuttcie (redaktor naczelny), Nataszy Szuttcie.
  • Grafikom: Paulinie Belcarz, Natalii Biesiadzie-Myszak, Lubomirze Platcie, Małgorzacie Uglik, Wojtkowi WU Zielińskiemu,  Agnieszce Zaniewskiej.
  • Specjalistom DTP: Adamowi Dorotowi, Robertowi Kryńskiemu, Marcie Szajdzińskiej, Partycji Waleszczak.
  • Naszym Hojnym Patronom, którzy nas wsparli w projekcie Patronite: Annie Bentyn, Wojciechowi Malickiemu, Michałowi Markowi, Piotrowi Elfingerowi, Katarzynie Frąckiewicz, Małgorzacie Laskowskiej, Sebastianowi Łasajowi, Tymoteuszowi Ogłazie, Janowi Swianiewiczowi, Ani Wilk-Płaszczyk. Również dzięki Waszemu wkładowi możliwe było wydanie tego numeru.

Spis treści numeru Praca:

Czym jest filozofia pracy? > Huub Brouwer
Praca nie jest jedynie płatnym zatrudnieniem. Sprawiedliwość wymaga zaś, żeby ludzie mieli równe szanse na osiąganie dóbr, jakie wiążą się z pracą.

Czym jest praca? > Artur Szutta
Aktualny numer „Filozofuj!” poświęcony jest pracy. Utarły się już zwroty: „filozofia pracy” i „etyka pracy”. Czym jednak jest sama praca, stanowiąca przedmiot filozoficznych i etycznych rozważań? Okazuje się, że słowo to ma wiele znaczeń, które zawierają wielkie bogactwo treści. Moim celem jest rozsupłanie tego węzła, którym jest pojęcie pracy.

Praca kształtująca człowieka > Wojciech Kaftański
Praca jest nierozerwalnie związana z naszym charakterem, a charakter to – co wiemy z etyki cnót – podstawa naszego dobrostanu.

Sensowna praca > Jeffrey A. Hanson Zagadnienie sensu życia ponownie zyskało uwagę zarówno filozofów, jak i osób zajmujących się empirycznymi naukami społecznymi. Jest oczywiste, że „ludzie, którzy wierzą, że ich życie ma sens lub cel, wydają się radzić sobie lepiej” (Steger 2009) pod wieloma względami. Potrzebujemy poczucia sensu i nie bez powodu szukamy go także w pracy.

W co się bawić w społeczeństwie postpracy? > Filip Kobiela
Wraz z odnotowywaniem kolejnych osiągnięć sztucznej inteligencji (SI) coraz wyraźniej widzimy, że współczesną sytuację duchową człowieka określa przewidywanie, iż niedługo nie będziemy już mogli konkurować z komputerami w żadnej z dziedzin dotychczasowej aktywności. Z tą świadomością związane są próby odpowiedzi na pytanie dotyczące specyfiki społeczeństwa, w którym całość ludzkiej pracy zostanie przejęta przez zautomatyzowane komputery.

Etyka profesjonalna – czyli jak wykonywana praca wpływa na nasze obowiązki moralne > Krzesimir Cholewa
Wykonywana praca ma dla większości z nas dużą wagę. Stanowi istotny element naszego życia ze względu zarówno na to, że spędzamy nad nią sumarycznie wiele czasu, jak i na jej podmiotowy oraz narracyjny charakter – przynajmniej część ludzi, kiedy musi powiedzieć coś o sobie, jakoś się określić, zaczyna od przywołania swojego zawodu. Pewne prace mają jednak jeszcze jeden, frapujący element – nie pozostają obojętne dla kwalifikacji moralnych czynów ich wykonawców.

Praca jest czymś bardzo świadomym > wywiad z Richardem Sennettem, światowej sławy badaczem kwestii społecznych związanych z pracą

Narzędzia filozofa
Eksperyment myślowy: O przekleństwie i błogosławieństwie pracy > Artur Szutta
Kurs logiki #22. Jak działać przy pomocy słów? Wypowiedzi performatywne > Krzysztof A. Wieczorek

Filozofia nauki
Krótka historia atomu: Dialog 8. Demokryt, Platon i ontologia mikroświata > Andrzej Łukasik

W 12 odcinkach
Kurs ontologii #9. Światy możliwe > Arkadiusz Chrudzimski

Filozofia w filmie
Dzisiejsze czasy > Piotr Lipski

Filozofia w literaturze
Karol Borowiecki a znaczenie pracy i kariery zawodowej w ludzkim życiu > Natasza Szutta

Felieton
Społeczna i historyczna uniwersalność pracy > Jan Woleński
Ropuchy dwie > Jacek Jaśtal
Ekonomia polityczna Szczebrzeszyna > Adam Grobler

Satyra
Kto nie pracuje, ten gra na fortepianie > Piotr Bartula

Dla zaawansowanych
Marks o pracy i pracy najemnej > Ana Cecilia Dinerstein, Frederick Harry Pitts

Filozofia w szkole
Czy lenistwo to zawsze coś złego? > Dorota Monkiewicz

Z półki filozofa…
Ludzie > Zbigniew Wróblewski
Lekcje pokory > Marta Ratkiewicz-Siłuch

Filozofia z przymrużeniem oka


Drodzy Czytelnicy,

jednym z najczęstszych pytań, jakie słyszą ludzie zajmujący się filozofią, jest to o sens podejmowania jakiejkolwiek aktywności. Tak wyartykułowana wątpliwość dotyczy w szczególności pracy. Wszyscy moglibyśmy podać przykłady rozmów, w których nasi przyjaciele, znajomi, a nawet przypadkowo spotkane na ulicy osoby narzekają na bezsensowny charakter powierzonych im obowiązków. W takim ujęciu pracę najczęściej przedstawia się jako niekończący się koszmar, który na dodatek jest podyktowany ekonomiczną koniecznością. Nikt nie może uciec od podbijania karty w zakładzie, wszyscy muszą mieć coś do roboty. Praca może więc być postrzegana jako coś, co po prostu nie pozwala nam w pełni cieszyć się życiem. Gdyby filozofia była w stanie nieco zniuansować tę pesymistyczną perspektywę, z pewnością udowodniłaby tym samym swoją wielką moc. Czy jednak może tego dokonać? Oceńcie sami.

My zaś uważamy, że skoro od pracy ostatecznie nie ma ucieczki, musimy się z nią zmierzyć. Nie tylko przez odliczanie godzin pozostałych do końca dnia w biurze albo na sklepowej kasie, ale przede wszystkim przez próbę odpowiedzi na pytanie, czym praca jest, jaki (jeśli w ogóle) jest jej sens, co może nam dać i czy naprawdę powinniśmy się obawiać jej negatywnego wpływu na całe nasze życie. A może jesteśmy świadkami narodzin nowej wersji luddyzmu, w której to obawiający się o utratę pracy będą atakować centra komputerowe i serwerownie czy też nawoływać do przyjmowania ustaw ograniczających domniemane zagrożenie ze strony sztucznej inteligencji? Właśnie dlatego aktualny numer naszego czasopisma poświęcamy pracy. Zachęcamy do lektury, bo przecież nie da się ukryć, że pracujemy w ciekawych czasach.

Czym konkretnie zajmuje się filozofia pracy? I czym w ogóle jest praca? Z tymi pytaniami w aktualnym wydaniu „Filozofuj!” zmierzyli się Huub Brouwer i Artur Szutta. W numerze pytamy też o to, czy potrzebujemy pracy (Wojciech Kaftański) i czym jest praca sensowna (Jeffrey Hanson), przyglądamy się futurystycznej wizji świata bez pracy (Filip Kobiela) i analizujemy istotę profesji (Krzesimir Cholewa). Stałe rubryki obfitują, jak zwykle, w felietony nawiązujące do tematu numeru oraz cykle związane z różnymi działami filozofii i kultury. Wierzymy, że praca włożona w przygotowanie numeru okaże się przydatna!

Redakcja

 

Najnowszy numer filozofuj "Kłamstwo"

Skomentuj

Kliknij, aby skomentować

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy