W ramach pilotażowego programu warsztatów filozoficznych Filozofuj-my! w CSK uczniowie Szkoły Podstawowej nr 27 im. Marii Montessori w Lublinie zastanawiali się m.in. nad fenomenem nudy i poszukiwali na nią lekarstwa.
Warsztaty pod tajemniczym tytułem Nudoeliminator, które odbyły się 14 stycznia 2019 r., rozpoczęły się od burzy mózgów i dyskusji. Dzieci dociekały, czym jest nuda, czy istnieje coś obiektywnie i absolutnie nudnego oraz czy dzieci i dorośli nudzą się w tych samych sytuacjach. Uczestnicy doszli do wniosku, że nuda (podobnie jak jej przeciwieństwo – ciekawość) może pojawić się w różnych sytuacjach, na wiele sposobów. W końcu to, co dla kogoś jest bardzo nudne, komuś innemu może wydawać się pasjonujące. Wszyscy byli zgodni co do tego, że zazwyczaj nudne wydają się rzeczy niedopasowane do wieku i zainteresowań konkretnej osoby. Dzieci ustaliły też, że czasem warto się ponudzić. Krótka dyskusja o nudzie u zwierząt zaczęła się od pytania o to, czy mopsy nudzą się częściej niż przedstawiciele innych ras.
Następnie dzieci miały za zadanie pokazać własną ekspresję nudy – uczestnicy warsztatów z aktorskim zacięciem robili znudzone miny. A podczas pracy w grupach mierzyli się z konkretnymi zadaniami: poszukiwali lekarstwa na nudę (męska grupa zaproponowała gry na telefonie), tworzyli plan dnia Człowieka, Który Nigdy Się Nie Nudzi, oraz Nudziarza Absolutnego, a także obmyślali scenariusz Najnudniejszego Na Świecie Filmu.
Po tej części warsztatów dzieci dość zgodnie stwierdziły, że nie zgadzają się z filozofem Sørenem Kierkegaardem: wbrew pozorom nuda nie zawsze musi być nudna, a zajmowanie się nią (teoretyczne, nie w działaniu) może być naprawdę ciekawe.
W końcowej części warsztatów uczniowie, wykorzystując różnorodne materiały, zaprojektowali i wykonali nudoeliminatory – czyli urządzenia mające sprawić, że nuda znika. Następnie prezentowali ich działanie. Dzieci zabrały nudoeliminatory ze sobą do szkoły, a w drodze powrotnej w autobusie eliminowały przy okazji znudzenie przypadkowo spotkanych pasażerów.
Kolejne i już ostatnie spotkanie, podsumowujące pilotażowy program, poświęcone było kamieniowi filozoficznemu. Odbyło się ono 4 lutego 2019 r. Najpierw młodzi uczestnicy obejrzeli kolekcję różnych kamieni, rozmawiali o miejscu ich pochodzenia oraz sposobie powstania. Klasa była zgodna co do tego, że kamienie przywiezione z konkretnego miejsca to dobra pamiątka z wakacji, a podczas dokonywanych w parach rozgrywek w grę papier-nożyce-kamień było zaskakująco dużo remisów.
Następnie dzieci przywołały wątek kamienia filozoficznego pojawiający się w pierwszym tomie Harry’ego Pottera i zapoznały się z autentyczną historią alchemików (w tym Nicolasa Flammela). Było to przyczynkiem do poważnej dyskusji o tym, czy wszyscy ludzie, z każdej epoki, faktycznie pragną złota i nieśmiertelności. Eksperyment myślowy wykazał, że można pragnąć wielu bardzo różnych rzeczy i wartości. W końcu w magicznym zwierciadle ukrytym w Hogwarcie (ukazującym osobiste pragnienia patrzącego) każdy z uczniów zobaczyłby coś innego.
W ramach części artystycznej każdy z uczestników warsztatów wykonał osobisty kamień filozoficzny, według własnego projektu – mający spełnić jego marzenie.
Program zajęć filozoficznych w CSK stał się dla dzieci okazją do bliższego poznania dyscypliny, jaką jest filozofia. Inne spojrzenie na zagadnienia, pozbawione odniesień do typowo szkolnej wiedzy, stwarzało przyjazną przestrzeń do dyskusji na nowych zasadach. Co więcej, dzięki demokratycznemu charakterowi filozofii na bieżąco powstawały nowe stanowiska, teorie, formułowane były ciekawe pytania. Uczniowie chętnie dzielili się swoimi pomysłami, a także sprawnie argumentowali, proponowali twórcze rozwiązania i uczyli się słuchać siebie nawzajem.
Krótkie wykłady wzbogacające wiedzę dzieci były przeplatane dyskusją, która zajmowała większą część zajęć. Dodatkowo atrakcyjne dla dzieci wykonywanie prac plastycznych ułatwiało utrwalanie przedmiotu dyskusji, a dobór tematów (wiedza i pamięć, nuda, największe pragnienia) pozwalał na odnoszenie się przez dzieci do osobistych doświadczeń i wykazanie się w dyskusji zaskakującą wiedzą (szkolną i pozaszkolną).
Zaproszeni na pilotażowe zajęcia uczniowie aktywnie dyskutowali i z wielkim entuzjazmem (czasem także z dużą ambicją) podchodzili do proponowanych zadań. Z dużym zainteresowaniem przyjmowali również pojawiające się w tle treści filozoficzne i kulturowe.
W ramach warsztatów stworzona została przestrzeń dialogu umożliwiająca uczestnikom – adeptom filozofii – wypowiedzenie na głos wielu ważnych kwestii.
Organizator wydarzenia
Centrum Spotkania Kultur w Lublinie
Patronat
„Filozofuj!”
Osoba prowadząca
Czas trwania programu pilotażowego
grudzień 2018–luty 2019
Początek programu: 10.12.2018 godz. 10.00
Miejsce: Centrum Spotkania Kultur, Plac Teatralny 1, Lublin
Link do strony wydarzenia > tutaj.
Skomentuj