Jakub Jernajczyk: Konie Platona

Autorem jednej z najsłynniejszych metafor filozoficznych jest Platon (427–347 p.n.e.), który duszę ludzką porównał do powozu zaprzęgniętego w dwa konie.

Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2017 nr 5 (17), s. 49. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.

Jeden z tych koni gna ku górze, ku szczytnym ideom, reprezentując ludzkie dążenie do doskonałości. Drugi koń ciągnie ku ziemi, ku potrzebom fizycznym. Reprezentuje zatem biologiczny, zwierzęcy aspekt naszego życia. Obydwa te kierunki są ważne. Bez samodoskonalenia, bez pracy nad sobą człowiek byłby tylko zwierzęciem.

Jednak zaspokojenie podstawowych potrzeb biologicznych, takich jak zdobycie pożywienia czy przedłużenie gatunku, jest warunkiem naszego przetrwania. Ważne jest więc, by pomiędzy tymi dążeniami zachowana była odpowiednia proporcja. Ową równowagę wedle Platona zapewnić może tylko rozum, który w metaforze powozu przyjmuje postać woźnicy, trzymającego w ryzach dwa narowiste konie.

Jakub Jernajczyk – matematyk, artysta wizualny, popularyzator nauki; adiunkt na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów wrocławskiej ASP. Strona autora: www.grapik.pl