Jakub Jernajczyk: Wąż Nietzschego

Lińcie się! – Wąż ginie, gdy wylinieć się nie może. Podobnie dzieje się z duchami, którym przeszkodzono zmienić swe poglądy – przestają one być duchem.

Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2017 nr 1 (13), s. 52. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.

Zdaniem Fryderyka Nietzschego (1844–1900) człowiek ma prawo zmieniać swoje poglądy, na wzór węża, który zrzuca starą skórę.

Nie chodzi tu jednak tylko o samą zmianę, lecz również o postęp. Podobnie jak nowa skóra węża będzie lepiej przystosowana do panujących warunków, tak i nowe poglądy staną się bardziej odporne na konfrontację z rzeczywistością.

Pozbawiony takiej elastyczności umysł (w niektórych przekładach tego fragmentu zamiast „duchów”, pojawiają się „umysły”) staje się skostniały, zastyga w swych przekonaniach i zatraca istotę tego, co czyni go umysłem.

Warto doczytać
F. Nietzsche, Jutrzenka. Myśli o przesądach moralnych, przeł. S. Wyrzykowski, Warszawa–Kraków 1912, s. 408.

Autor dziękuje prof. Adamowi Groblerowi za cenną uwagę dotyczącą przystosowywania się węży oraz umysłów do nowych warunków.

Jakub Jernajczyk – matematyk, artysta wizualny, popularyzator nauki; adiunkt na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów wrocławskiej ASP. Strona autora: www.grapik.pl