Źródło: John Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, t. I, przeł. J. Gawecki, Warszawa: PWN 1955, s. 471–472.
Musimy się zastanowić, co oznacza wyraz „osoba”. Oznacza on moim zdaniem istotę myślącą i inteligentną, obdarzoną rozumem i zdolnością refleksji, istotę, która może ujmować siebie myślą jako samą siebie, to znaczy: jako tę samą w różnych czasach i miejscach myślącą rzecz. Może to zaś uczynić jedynie dzięki świadomości swojego „ja”, od myślenia nieodłącznej i, jak się wydaje, dla niego istotnej: wszak niemożliwe, aby ktoś postrzegał, nie postrzegając, że postrzega. Kiedy coś widzimy, słyszymy, wąchamy, smakujemy, dotykamy, kiedy rozmyślamy nad czymś lub czegoś chcemy, wiemy również, że tak robimy. Tak jest zawsze co się tyczy obecnych naszych doznań i percepcji; i przez to każdy jest dla siebie tym, co nazywa swoim „ja”, czyli sobą, przy czym nie docieka się, czy to samo „ja” trwa nadal w tej samej substancji lub różnych substancjach. Skoro bowiem świadomość swego „ja” zawsze towarzyszy myśleniu i skoro ona właśnie czyni każdego tym, co on nazywa sobą, przez co się odróżnia od wszystkich innych istot myślących, więc na tym jedynie polega tożsamość osoby, to znaczy: tożsamość istoty rozumnej.
Pobierz tekst w PDF:
Grafika: WikiArt
Ten fragment z klasyka jest tekstem towarzyszącym do artykułu Frances M. Kamm, Etyka późniejszej aborcji.
Prowadzenie portalu filozofuj.eu – finansowanie
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II”.
Skomentuj