Krystian Karcz: Wyrzuty sumienia – scenariusz lekcji etyki

Grupa docelowa: od 2–5 klasy szkoły podstawowej
Czas trwania: dwie lekcje
Należy przygotować: komputer lub inny ekran z dostępem do internetu.

Cele

Uczniowie:

identyfikują znane wcześniej doświadczenie z wyrzutami sumienia,
ćwiczą wyobraźnię,
dokonują refleksji nad obecnością zła moralnego w życiu codziennym,
ćwiczą wydawanie sądów moralnych,
ćwiczą kompetencje dyskursywne.

I. Pytania na rozgrzewkę

Czy są ludzie, którzy rodzą się źli?
A jeżeli ktoś jest zły, to czy może stać się kimś dobrym?
Czy jeden uczynek czyni człowieka dobrym? A dwa? A trzy? A cztery? Itd.
W jaki sposób można pomóc komuś być dobrym? Czy da się?
Skąd mamy wiedzieć, czy to my tak naprawdę nie jesteśmy źli, a ta osoba dobra? Kto decyduje o tym, co jest dobre, a co złe? Jak odróżnić dobro od zła?

II. Przebieg lekcji

1. Uczniowie oglądają Kaczor Donald przedstawia. Odcinek 32a: Zbrodnia ma kacze płetwy.

2. Nauczyciel zatrzymuje film w 3:42 minucie – w momencie, gdy Daisy mówi „Dobranoc skarbie”.

Jak waszym zdaniem potoczy się dalej ta historia? Porozmawiajcie na ten temat w parach, a następnie przedstawcie razem swoją propozycję dalszych wydarzeń.

3. Uczniowie oglądają dalej film.

4. Pytanie do treści filmu:

Dlaczego Kaczor Donald ukradł pieniądze swoim siostrzeńcom?

III. Filozofowanie metodą pięciu palców

Metoda 1

Jak Kaczor Donald czuł się, gdy się zorientował, że nie ma ani grosza na randkę z Daisy?
Jak Kaczor Donald czuł się, gdy się bawił na randce z Daisy?
Co czuł Kaczor Donald po randce?
Jak wygląda świat oczami osoby, która czuje się przestępcą? Potrafilibyście to opisać?
Co poczuliby siostrzeńcy, gdyby dowiedzieli się, że wujaszek ich okradł?

Metoda 2

Dlaczego ludzie robią rzeczy, które uważają za złe?
Jak wy postąpilibyście na miejscu Kaczora Donalda?

Metoda 3

Co to znaczy, że ktoś ma wyrzuty sumienia?

Metoda 4 (głosowanie za lub przeciw i dyskusja w schemacie: argument – kontrargument)

Czy są takie sytuacje, w których powinniśmy robić coś, co uważamy za złe?
Czy Kaczor Donald powinien przyznać się siostrzeńcom, że ukradł pieniądze?
Czy samo „pożyczenie” pieniędzy bez wiedzy siostrzeńców jest moralnie złe?
Czy zawsze powinniśmy słuchać głosu sumienia?

Metoda 5

Wyobraźcie sobie, że pewnego dnia wybucha olbrzymia epidemia. Na całe szczęście naukowcom udało się w ostatniej chwili wynaleźć lekarstwo. Niestety efektem ubocznym jest utrata głosu sumienia.

Jak wyglądałby świat, w którym ludzie nie słyszą głosu sumienia?
Czy byłby to lepszy świat?

Podsumowanie

Czy są rzeczy, które zastanawiają was po obejrzeniu tej bajki i dyskusji? Czy chcielibyście zadać nam jakieś pytania?
Czy coś was zaskoczyło podczas dzisiejszych zajęć?
Czy coś was zdziwiło podczas dzisiejszych zajęć?

PDF scenariusza do pobrania

Krystian Karcz – Absolwent etyki w Instytucie Filozofii UAM, nauczyciel etyki w Społecznej Szkole Podstawowej nr 2 w Poznaniu. Interesuje się nowoczesną edukacją, etyką zawodową, społeczną odpowiedzialnością biznesu oraz rozwojem osobistym. Czas wolny spędza przy książkach oraz filmach science fiction. Często rozmyśla nad tym, co przyniesie przyszłość oraz jak przygotować do niej nowe pokolenia.