Scenariusze lekcji

Marta Kotarba: Dlaczego sprawiedliwość jest ślepa? (Sprawiedliwość – cz. 2) – scenariusz lekcji etyki/filozofii dla klas IVVIII

Cele ogóle

  • rozwijanie umiejętności dostrzegania różnych punktów widzenia,
  • kształtowanie umiejętności dociekania, wyjaśniania,
  • kształtowanie umiejętności tworzenia argumentów,
  • rozwijanie umiejętności porozumiewania się z innymi,
  • poszerzanie wiedzy dotyczącej pojęcia sprawiedliwości.

Cele operacyjne 

Uczeń:

  • definiuje, czym jest sprawiedliwość,
  • charakteryzuje atrybuty Temidy (sprawiedliwości),
  • rozważa czy sprawiedliwe decyzje można podjąć szybko.

Treści kształcenia

  • problem sprawiedliwości
  • natura sprawiedliwości (sprawiedliwych decyzji)
  • Temida – bogini sprawiedliwości

Metody nauczania

  • dyskusja
  • praca z obrazem

Środki dydaktyczne

  • grafika przedstawiająca Temidę
  • tablica (klasyczna / interaktywna) + mazaki w różnych kolorach

Formy pracy

  • praca z całym zespołem klasowym,
  • praca indywidualna

 

PRZEBIEG ZAJĘĆ

Część wstępna

Powitanie uczniów przez osobę prowadzącą lekcję, prezentacja i zapisanie na tablicy tematu oraz przypomnienie zasad pracy (sygnalizujemy chęć zabrania głosu, słuchamy siebie nawzajem, nie przerywamy sobie wypowiedzi, dyskutujemy o poglądach, pomysłach, a nie o osobach itd.).

Wiodący problem: Czym jest sprawiedliwość, dlaczego postępujemy sprawiedliwie lub też nie?

NaCoBeZU – Na Co Będziemy Zwracać Uwagę? – informacja o celach lekcji dla ucznia

Podczas zajęć zajmiemy się problematyką sprawiedliwości oraz zastanowimy się, jaka jest natura sprawiedliwości. 

Część główna 

Temida. Prezentujemy uczniom rysunek, przedstawiający posąg Temidy (można też rozdać uczniom grafiki do wklejenia do zeszytu) i pytamy czy znają tę postać, czy wiedzą, kto to jest. Nauczyciel lub wybrany uczeń wyjaśnia, że Temida w mitologii greckiej jest boginią, która uosabia sprawiedliwość.

Atrybuty. Prosimy uczniów o przyjrzenie się Temidzie i wskazanie jej atrybutów. Nauczyciel lub wybrany uczeń zapisuje je na tablicy: opaska na oczach, waga i miecz.

Pytania do dyskusji:

Zachęcamy uczniów do dyskusji, pytamy:

    • Jak myślicie, dlaczego Temida trzyma w prawej ręce wagę?
    • A dlaczego w lewej trzyma miecz?
    • Jak sądzicie, dlaczego Temida ma zasłonięte przepaską oczy?

Wspólnie z uczniami odkrywamy symboliczne znaczenie przypisywanych Temidzie atrybutów.

Objaśnienie

Zasłonięte oczy symbolizują bezstronność – Temida nie bierze pod uwagę statusu społecznego czy ekonomicznego, czy ktoś jest bogaty, biedny, kieruje się wewnętrznym głosem rozstrzygającym, ważąc uczynki na szalach wag. Waga oznacza więc rozważność, skrupulatność, cierpliwość w ocenie danej kwestii czy sporu. Potrzeba czasu, aby odpowiednio wyważyć wszystkie „za” i „przeciw”. Sprawiedliwe decyzje są „odmierzane”, nie są więc podejmowane pochopnie, pod wpływem emocji. Temida trzyma wagę w prawej ręce, która łączy się ze świadomością, aktywnością i działaniem. Miecz spoczywa w lewej dłoni Temidy. Służy do wymierzenia kary, strzeże sprawiedliwości i jeśli Temida uzna to za konieczne, nie zawaha się go użyć. Jednak pierwszoplanowo „waży” uczynki, nie wymachuje mieczem na prawo i lewo.

Część końcowa 

Definicja sprawiedliwości 

Uczniowie ponownie odczytują definicje sprawiedliwości, zapisane podczas poprzedniej lekcji (patrz scenariusz lekcji do tematu „Co jest sprawiedliwe?”) i – jeśli mają ochotę, czują taką potrzebę – redefiniująę pojęcie sprawiedliwości. Chętni uczniowie odczytują definicje i objaśniają, co zmienili, dodali, co usunęli ze swoich definicji i dlaczego. Nauczyciel może komentować poszczególne decyzje, pełniąc czasem rolę „adwokata diabła”, dopytując.


PDF scenariusz do pobrania


Marta Kotarba – z wykształcenia pedagog i filozof; psychoterapeutka i nauczycielka akademicka w stopniu doktora. Stale poszukuje nowych inspiracji. Pasjonatka filozofowania z dziećmi, innowacji pedagogicznych oraz metody projektu w edukacji (PBLproject-based learning). Naucza etyki w Społecznej Szkole Podstawowej nr 26 STO im. prof. Jigorō Kanō, a także wykłada we Wszechnicy Polskiej Szkole Wyższej w Warszawie. Jednocześnie prowadzi prywatny gabinet psychoterapii na warszawskim Mokotowie. Dużo czyta, nieco pisze, działa społecznie. Interesują ją ludzie, ich wybory i drogi, którymi podążają. Nigdy nie odmówi filiżanki dobrej kawy!

 

Źródło zdjęcia Temidy: pixabay.com

Numery drukowane można zamówić online > tutaj. Prenumeratę na rok 2024 można zamówić > tutaj.

Dołącz do Załogi F! Pomóż nam tworzyć jedyne w Polsce czasopismo popularyzujące filozofię. Na temat obszarów współpracy można przeczytać tutaj.

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy