W jednym ze swoich esejów Gadamer pisze, że współcześni zwykli byli nazywać Kanta ironicznie der große Zermamler, czyli wielki rozdrabniacz czy mamłacz. Irytowało ich w jego pracach to, że każde zagadnienie i zjawisko zwykł rozkładać na mikroskopijne części składowe i następnie żmudnie, krok po kroku, niczym walec, tworzyć w oparciu o nie wyrafinowane pojęciowe konstrukcje, wydobywając naturę relacji między nimi i ich faktyczne znaczenie.
Dzisiaj możemy z podobną ironią, tyle że w odwrotnym kierunku, powiedzieć, że paradoksalnie właśnie ten sposób budowania przez Kanta filozoficznego dyskursu, niezwykle precyzyjny i pełen wnikliwych wglądów, zadecydował o sile oddziaływania jego myśli na całą filozofię współczesną. Dzięki temu Kant nie tylko otworzył nowe przestrzenie do refleksji nad teorią poznania, etyką, estetyką, antropologią i innymi dziedzinami, o których pisał, ale zarazem wyznaczył ich niewymazywalny punkt odniesienia. Ostrość spojrzenia i pojęciowa precyzja z jaką potrafił rozpoznać specyfikę tych dziedzin jest po dziś dzień niewysychającym źródłem filozoficznych inspiracji, przeformułowań, tworzenia nowych koncepcji.
Pytanie ankietowe: Jakie znaczenie z Pana/Pani osobistego punktu widzenia ma myśl Immanuela Kanta dla współczesnej filozofii?
Paweł Dybel – prof. w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Stypendysta Fundacji im. Alexandra von Humboldta, DAAD, DFG, The Mellon Foundation i innych; członek międzynarodowej Rady Naukowej „Sigmund Freud Institut” we Frankfurcie nad Menem. Pola zainteresowań: filozofia współczesna (hermeneutyka, poststrukturalizm, postmodernizm), tradycja psychoanalityczna, teoria interpretacji. Wybrane publikacje: Granice rozumienia i interpretacji. O hermeneutyce H. G. Gadamera (Kraków 2004), Okruchy psychoanalizy (Kraków 2007), Rozum i nieświadome. Filozoficzne eseje o psychoanalizie (Kraków 2020), Lektury subwersywne (Kraków 2022).
Prowadzenie portalu filozofuj.eu – finansowanie
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II”.
Skomentuj