Numer o nauce można czytać lub pobrać > tutaj.
Szczególne podziękowania kierujemy do Klubokawiarni All Star za udostępnienie sali.
Spotkanie podzielone było na dwa bloki: w części pierwszej zaproszeni goście zmierzyli się z trzema pytaniami, natomiast druga – miała charakter panelu dyskusyjnego bezpośrednio odnoszącego się do wygłoszonych przez dyskutantów twierdzeń. Zagadnienia dotyczyły kolejno: możliwości uprawiania filozofii niezależnie od nauki; dylematu, czy wiedza naukowa jest prawdziwa, czy tylko użyteczna; oraz sytuacji filozofii w świecie zdominowanym przez naukę.
Dyskusję rozpoczął dr Marcin Bogusławski, który wyróżnił kilka możliwych definicji pojęcia „nauka”: w rozumieniu science dotyczy ona nauk ścisłych, ale słowo „nauka” może się odnosić również do nauk humanistycznych i społecznych. Pozostaje pytanie o to, jak należy rozumieć filozofię – jako naukę? a jeśli tak, to jaką?, a także: czy kiedy pytamy o możliwość uprawiania filozofii niezależnie od nauki, to mamy na myśli jedną filozofię, czy wiele filozofii? Znaleźć można przecież i takie jej nurty, które są tworzone niezależnie od nauki, jak na przykład filozofia transcedentalna. Co więcej, można się zgodzić, że choć filozofię polityki da się uprawiać niezależnie od przyrodoznawstwa, a więc nauki rozumianej jako science, to jednak w zakresie wiedzy filozofa polityki nie może zabraknąć choćby elementarnych informacji na temat funkcjonowania społeczeństwa, które pochodzą z nauk społecznych.
Zdaniem dr. Pawła Grabarczyka absolutnie nie można uprawiać filozofii niezależnie od nauki. Wynika to z kilku powodów, wśród których można wyróżnić następujący – filozofia obojętna na dokonania nauk szczegółowych byłaby czymś, co można by nazwać „wyrobem filozoficznopodobnym”. Zdaniem dyskutanta nie ma sfer, które byłyby niepoznawalne dla nauki. Filozof, który zajmuje się konkretnym zagadnieniem, aby prowadzić rzetelne badania, powinien sprawdzić, jak dany temat jest podejmowany przez nauki szczegółowe. Ignorancja filozofa względem nauki z pewnością nie przyniesie nic dobrego.
Zdaniem dr. Marcina Bogusławskiego wątpliwa jest teza, jakoby dzisiejszy świat był zdominowany przez naukę. Według niego spotykamy się z próbą budowania naukowej retoryki wokół rozmaitych kwestii i nasycania rzeczywistości naukowymi wyrażeniami. Niestety takie działania nie mają większego związku z nauką jako taką.
Również według dr. Grabarczyka w obecnym świecie nauki jest za mało. Nie ma ona takiej siły, jakiej można by od niej oczekiwać. Jego zdaniem można wyznaczyć jasne dziedziny, jakimi mogą zajmować się filozofowie. Ich zadaniem jest przeprowadzenie demarkacji — wyznaczenie linii podziału między tym, co jest nauką, a tym, co nią nie jest oraz namysł nad kryteriami, które pomogą odróżnić naukę od innych sfer rzeczywistości. Zdaniem dyskutanta warto także mieć na uwadze to, że filozofia jest swego rodzaju laboratorium nauki. W jej obrębie pojawia się wiele różnych pomysłów, które, jak można zauważyć śledząc historię nauki, znajdują później rozwinięcie w innych dyscyplinach.
Zachęcamy do wysłuchania relacji ze spotkania!
Rafał Tryścień
Relację ze spotkania w wersji audio można pobrać lub odsłuchać:
Szczególne podziękowania kierujemy do:
- naszych gości specjalnych: dr. Marcina Bogusławskiego i dr. Pawła Grabarczyka.
Zachęcamy do obejrzenia relacji wideo ze spotkania.
Zob. relacje z innych spotkań Klubów „Filozofuj!”!
W dyskusji wzięli udział:
Dr Marcin Bogusławski – Dr Marcin Bogusławski, Katedra Filozofii Współczesnej UŁ, autor ok. 30 publikacji naukowych. Zajmuje się filozofią nauk humanistycznych i filozofią polityki. Jego zainteresowania naukowe obejmują m. in. współczesną filozofię frankofońską, w tym filozofię nauki (Georges Canguilhem, Michel Serres, Isabelle Stengers, Bruno Latour), filozofię muzyki i tomizm. Członek redakcji Internetowego Magazynu Filozoficznego HYBRIS, członek korespondent Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu, oddział Societa Internazionale Tomasso d’Aquino, sekretarz Polskiego Towarzystwa Filozoficznego O/Łódź. Publicysta i recenzent operowy.
Dr Paweł Grabarczyk – Dr Paweł Grabarczyk, adiunkt w Instytucie Filozofii UŁ. Autor około 30 publikacji naukowych oraz popularnonaukowych. Jego zainteresowania naukowe to filozofia języka, filozofia umysłu, etyczne implikacje nowych technologii oraz groznawstwo. Od 2008 roku redaktor naczelny Internetowego Magazynu Filozoficznego HYBRIS. Od roku 2009 współpracuje z Ośrodkiem Badań Filozoficznych (OBF) – od 2014 roku Prezes OBF.
Dyskusję moderował i koordynatorem spotkania był Rafał Tryścień.
Koordynatorem ogólnopolskim Klubów „Filozofuj!” jest Celina Głogowska.
Partner
Patroni
Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział w Łodzi
Instytut Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego
Kluby „Filozofuj!” – to nowo tworzone nieformalne grupy współpracowników i sympatyków czasopisma „Filozofuj!”, organizujące w swoich miejscowościach imprezy (np. konferencje, spotkania dyskusyjne lub promocyjne) popularyzujące filozofię pod patronatem Redakcji „Filozofuj!”. Więcej informacji > tutaj.
Zrealizowano w ramach stypendium z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Skomentuj