Numer o kulturze można czytać lub pobrać > tutaj.
Szczególne podziękowania kierujemy do Europejskiego Centrum Solidarności za współorganizowanie spotkania.
Czym jest kultura? – i czy w ogóle da się odpowiedzieć na to pytanie? Można powiedzieć, że jest ona tym, co jest wspólne wszystkim – symbole, sposoby myślenia, pewne imaginarium itp. Jednak w takim rozumieniu kulturą jest właściwie wszystko. Takie pojęcie kultury zdaje się być zbyt obszerne – sugerowała dr Aleksandra Derra.
Kultura jest wszystkim tym, co jest owocem naszych działań. Jest pewnym systemem możliwości, jaki możemy założyć, niczym okulary – twierdził dr Szutta. Padło również sformułowanie głoszące, że kultura jest „uprawą człowieka” – było to odwołanie do łacińskiego pojęcia cultus agri (uprawa roli), od którego pochodzi słowo „kultura”. Redaktor naczelny naszego magazynu nawiązał tym samym do klasycznego rozumienia pojęcia kultury, w którym najważniejszą rolę pełniło takie kształtowanie człowieka, aby nie pozostawał na poziomie zwierzęcia ale mierzył wyżej.
Z tego stwierdzenia wyłoniły się kolejne problemy: jeżeli mamy w sobie coś świadomie uprawiać, to musimy być na to przygotowani – jak się do tego przygotować? – pytała dr Derra. Następnie: kto ustala, co jest normą?; co z podziałem na kulturę niską i wysoką?; i czy wartościowanie typu wyższe/niższe zawsze jest krzywdzące? Redaktor naczelny „Filozofuj!” twierdził, że pewna osoba może być dla nas wzorem i to może być źródłem naszego rozwoju oraz wzrostu, a także, że nie możemy uniknąć hierarchizowania i zwykle oczekujemy tego, że ktoś nam powie, co warto wybrać.
Fot. Justyna Wasiniewska
Dyskutanci zastanawiali się również nad tym, co kultura zawdzięcza filozofii, a co filozofia kulturze. Podczas poszukiwania odpowiedzi na te pytania wyłoniły się kolejne problemy: co z filozofią, która przedziera się w coraz to nowe i obce dla siebie obszary rzeczywistości, jak np. „filozofia fryzur”?; i w związku z tym, co pociąga za sobą zmiana sensu i znaczenia tej nazwy w powszechnym odbiorze? Pojawiły się również kwestie żywo dotyczące naszej działalności: czy warto upraszczać filozofię w celu jej popularyzacji?; czy nie zniekształca to jej istoty?; oraz: jeżeli w kulturze panuje logika typu „kupić/sprzedać”, to czy filozofia powinna się jej podporządkować?
Po zakończeniu pierwszej części debaty, przyszła kolej na oddanie głosu publiczności. Padło wiele pytań z sali oraz próśb o doprecyzowanie niektórych stanowisk. Wszystkich, którzy nie mogli wziąć czynnego udziału w wydarzeniu, zachęcamy do obejrzenia relacji wideo z debaty albo wysłuchania pliku audio. Na kolejną debatę gdańskiego Klubu „Filozofuj!” zapraszamy już wkrótce.
Monika M. Zielińska
Relację ze spotkania w wersji audio można pobrać lub odsłuchać:
Szczególne podziękowania składamy:
- patronom, partnerom i gospodarzowi — Europejskiemu Centrum Solidarności,
- dyskutantom — prof. Aleksandrze Derze i dr. Arturowi Szuttcie,
- prowadzącemu — Wojciechowi Czapkowskiemu,
- transmitującemu debatę na żywo — Przemysławowi Kowalskiemu,
- pomagającym przy organizacji: Marcinowi Klocowi, Natalii Marcinowskiej, Karolinie Mierczak, Izabeli Sankowskiej, Michałowi Walkowskiemu, Justynie Wasiniewskiej i Monice Zielińskiej.
Zachęcamy do obejrzenia relacji wideo ze spotkania.
Zob. relacje z innych spotkań Klubów „Filozofuj!”!
W dyskusji wzięli udział:
Dr hab. Aleksandra Derra – Filozofka, filolożka, tłumaczka. Pracuje w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; prowadzi badania w „Centre for Gender and Women’s Studies” na Trinity College Dublin w Irlandii (research visiting fellow). Współzałożycielka podyplomowych studiów z zakresu gender na Wydziale Humanistycznym UMK w Toruniu. Zajmuje się problemem płci w nauce i kulturze, fenomenem cielesności w filozofii współczesnej, współczesną feministyczną filozofią nauki oraz studiami nad nauką i technologią. Ostatnio wydała książkę: Kobiety (w) nauce. Problem płci we współczesnej Filozofii nauki i w praktyce badawczej (Warszawa 2013) oraz (współ)redagowała prace: Studia nad nauką oraz technologią. Wybór tekstów (z Ewą Bińczyk, Toruń: 2014) i Horyzonty konstruktywizmu. Inspiracje, perspektywy, przyszłość (z Ewą Bińczyk i Januszem Grygieńciem, Toruń 2015). Strona internetowa: www.aleksandra-derra.eu.
Dr Artur Szutta – Filozof, pracownik Uniwersytetu Gdańskiego, specjalizuje się w filozofii społecznej, etyce i metaetyce. Redaktor naczelny magazynu „Filozofuj!”. Jego pasje to przyrządzanie smacznych potraw, nauka języków obcych (obecnie węgierskiego i chińskiego), chodzenie po górach i gra w piłkę nożną.
Dyskusję moderował Wojciech Czapkowski, a koordynatorem spotkania była Celina Głogowska.
Współorganizator
Partner
Patroni
Kluby „Filozofuj!” – to nowo tworzone nieformalne grupy współpracowników i sympatyków czasopisma „Filozofuj!”, organizujące w swoich miejscowościach imprezy (np. konferencje, spotkania dyskusyjne lub promocyjne) popularyzujące filozofię pod patronatem Redakcji „Filozofuj!”. Więcej informacji > tutaj.
Zrealizowano w ramach stypendium z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Skomentuj