Filozofia nauki Poznań

Relacja z czwartego spotkania Klubu „Filozofuj!” w Poznaniu pt. „Filozofia i nauka. Konflikt czy symbioza?” – wokół nr. 10 czasopisma „Filozofuj!”

Czy można uprawiać naukę bez filozofii, a filozofię bez nauki? Czy wiedza naukowa jest prawdziwa, czy raczej użyteczna? Jaką rolę odgrywa filozofia w świecie zdominowanym przez naukę? Na te i wiele innych pytań w Centrum Kultury Amarant na Jeżycach odpowiadali prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz i prof. Antoni Szczuciński. Moderatorami byli Tamara Stempka i Stanisław Korzeb.

Numer o nauce można czytać lub pobrać > tutaj.


Szczególne podziękowania kierujemy do Centrum Kultury Amarant za udostępnienie sali.

 

 

Odpowiedzi na te pytania próbowaliśmy znaleźć podczas czwartego spotkania poznańskiego klubu „Filozofuj!”. Już po raz kolejny ucieszyło nas zainteresowanie debatą filozoficzną, na którą licznie przybyli mieszkańcy Poznania. Zebraliśmy się w przestronnej, a mimo to szczelnie wypełnionej sali Centrum Kultury Amarant.

Naszych gości prof. Antoniego Szczucińskiego i prof. Zbigniewa Jacynę-Onyszkiewcza od początku nie opuszczał dobry humor. Chętnie i wyczerpująco odpowiadali na pytania zadawane przez publiczność, zawsze wyjaśniając trudne terminy filozoficzne.

Z odpowiedzi naszych prelegentów na pierwsze pytanie wyłonił się harmonijny obraz koegzystencji nauki i filozofii. Tam, gdzie nauka dociera do końca swoich możliwości, jej miejsce zajmuje filozofia. Obie dziedziny mogą czerpać inspiracje ze swoich osiągnięć, a filozofii akademickiej nie sposób byłoby uprawiać w oderwaniu od osiągnięć nauk szczegółowych.

W zasadzie nie ma eksperymentów nowych, fizyka mikroświata stoi mniej więcej od trzydziestu paru lat, z wyjątkiem drobnych odkryć (tutaj chodzi o bozon higgsa), i nie ma eksperymentów, które by tę fizykę popychały. Jeżeli nie ma eksperymentów, to pojawiają się spekulacje i mamy nadmiar teorii fizycznych dotyczących fizyki fundamentalnej, ale nie ma ich rozstrzygnięć eksperymentalnych, dlatego fizyka jest tutaj ograniczona.

– powiedział prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz.


Fot. Karolina Jankowska.


Rozważając drugie pytanie, profesorowie skupili się na użyteczności wiedzy naukowej. Wskazali również na trudności pojawiające się w klasycznym ujęciu definicji prawdy.

W świecie rządzonym przez naukę prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz upatruje pewien rodzaj prawdy w interpretacji fizyki kwantowej. W kontekście użyteczności i skutków rozwoju naukowego, prof. Antoni Szczuciński zwrócił również uwagę na częściowy zawód, jaki sprawiła nauka, która w XIX wieku była wiązana z nadzieją rozwiązania problemów nie tylko technicznych, ale i społecznych. Niestety XX wiek pokazał, że jej rozwój może przyczynić się wręcz do tworzenia nowych, ogromnych problemów, w związku z czym profesor zadanie filozofii widzi w:

ogólnej refleksji nad miejscem nauki i techniki w rozwoju cywilizacyjnym.

Tamara Stempka


Szczególne podziękowania kierujemy do:

  • naszych gości specjalnych: prof. Zbigniewa Jacyna-Onyszkiewiczaprof. Antoniego Szczucińskiego,
  • Stanisława Korzeba i Tamary Stempki – za prowadzenie dyskusji.
  • przybyłych za zainteresowanie, niebanalne pytania i własne ciekawe refleksje,
  • Radia Merkury i Studenckiego Radia „Meteor”, Radia Afera i Pulsu Poznania za patronat medialny,
  • Polskiego Towarzystwa Filozoficznego – Oddział w Poznaniu i Instytutowi Filozofii UAM za patronat,
  • Biblioteki Kórnickiej PAN za pomoc w promocji wydarzenia,
  • prof. Krzysztofa Brzechczyna za pomoc w organizacji wydarzenia.

Dziękujemy wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób nas wsparli. Spotkanie nie odbyłoby się w takiej postaci bez Waszej pomocy.


Zob. relacje z innych spotkań Klubów „Filozofuj!”!


W dyskusji wzięli udział:

onyszkiewicz-zbigniewProf. dr hab. Zbigniew Jacyna-OnyszkiewiczProf. dr hab. dr honoris causa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, był kierownikiem Zakładu Fizyki Kwantowej, jest członkiem Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Poseł na Sejm IV kadencji. Ma opublikowanie 199 pozycji literaturowych, głównie z zakresu fizyki teoretycznej, kwantowej, termodynamiki i kosmologii, w tym 11 książek. Wygłosił ponad sto referatów na konferencjach zagranicznych i krajowych oraz na zaproszenie różnych instytucji. Wypromował pięć doktorów fizyki. Pięciokrotnie, na zaproszenie i w obecności Ojca Świętego Jana Pawła II, wygłosił 5 referatów na Interdyscyplinarnych Seminariach Naukowych w Castel Gandolfo.

Dr hab. Antoni Szczuciński, prof. UAMantoni-szczucinskiFilozof, autor ponad 130 tekstów naukowych. Członek Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk. Jest kierownikiem Zakładu Filozofii Nauki w Instytucie Filozofii UAM. Interesuje się z jednej strony zagadnieniami filozofii nauki, metodologii ogólnej, filozofii przyrodoznawstwa, zwłaszcza filozofii fizyki i kosmologii, z drugiej zagadnieniami filozofii społecznej, głównie filozofii polityki, problemami demokracji i samorządności lokalnej.

Dyskusję moderował Stanisław Korzeb wraz z Tamarą Stempką.

Koordynatorem spotkania był Bartosz Kurkowski.

Ponadto wyjątkowo zasłużeni dla organizacji: Bartosz Dobies, Karolina Jankowska, Marianna Kaźmierczak, Paweł Kliks.
Koordynatorem ogólnopolskim Klubów „Filozofuj!” jest Celina Głogowska.


Współorganizator

logo-intersophia

Koło naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu

Partner

logo-bk-1826

Biblioteka Kórnicka PAN

Patroni
logo_if_2-300x75

ptf

Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział w Poznaniu

logo03_jpglogometeortrans


Kluby „Filozofuj!” – to nowo tworzone nieformalne grupy współpracowników i sympatyków czasopisma „Filozofuj!”, organizujące w swoich miejscowościach imprezy (np. konferencje, spotkania dyskusyjne lub promocyjne) popularyzujące filozofię pod patronatem Redakcji „Filozofuj!”. Więcej informacji > tutaj.



Zrealizowano w ramach stypendium z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Najnowszy numer filozofuj "Kłamstwo"

Skomentuj

Kliknij, aby skomentować

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy