Patronaty Relacje i reportaże

Relacja z sympozjum „Krnąbrne dzieci filozofii. Neutralizować czy naturalizować?” [WIDEO]

relacja krnabrne
Filozofia jest matką nauki. Nauka zrodziła się z filozofii, jest jej córką. Tak było historycznie. Ale jaka jest współcześnie między nimi relacja? Córka się usamodzielniła, robi zawrotną karierę, a matka, w podeszłym wieku – nie jest już samodzielna i potrzeba? To zagadnienie było przedmiotem sympozjum „Krnąbrne dzieci filozofii. Naturalizować czy neutralizować?”, które odbyło się 26 lutego b.r. w sali Senatu Uniwersytetu Rzeszowskiego. Jego organizatorem było Dyskusyjne Koło Filozoficzne „Eudaimonia” oraz Instytut Filozofii Uniwersytetu Rzeszowskiego, przy wsparciu Rzeszowskiego Domu Kultury. Patronat merytoryczny nad wydarzeniem objęło pismo „Amor Fati. Antropologiczne czasopismo filozoficzne”, natomiast patronami medialny – m.in. magazyn „Filozofuj!”.

Na temat warunków i trybu uzyskania patronatu medialnego naszego magazynu zob. > tutaj.


Zob. zapowiedź konferencji.

Serdecznie dziękujemy Bartłomiejowi K. Krzychowi za prezentację naszego magazynu podczas sympozjum.


Sympozjum zebrało wielu znamienitych gości i prelegentów, którzy w swych wystąpieniach prezentowali nierzadko odmienne, a nawet opozycyjne stanowiska, o czym można było się przekonać w czasie dwóch ponad półgodzinnych dyskusji.

Tak też prof. Andrzej L. Zachariasz, który skupił się na próbie odpowiedzi na pytanie o to, czy naturalizacja filozofii polegająca na unaukowieniu dociekań filozoficznych jest dla samej filozofii szansą, czy zagrożeniem, przekonywał, że „filozofia oprócz charakteru czystego poznania teoretycznego posiada także wymiar mądrościowy – nadaje sens nie tylko samej nauce, ale całości ludzkiej egzystencji. Z tego powodu próba sprowadzenia jej do kompilacji wyników nauk szczegółowych jest nie tylko skazana na porażkę, ale stanowi także zagrożenie dla filozofii rozumianej jako autonomiczna dziedzina wiedzy”.

Zupełnie inaczej do sprawy podszedł prof. Cezary Mordka z UMCS. W swoim pełnym pasji wystąpieniu dowodził, że naturalizm jako próba wyjaśniania rzeczywistości jest stanowiskiem lepiej uargumentowanym niż supranaturalizm:

– W pewnym sensie naturalizm pozwala człowiekowi „stanąć na własnych nogach” – wyraźnie zaakcentował swój pogląd prof. Mordka. – Wymaga on określonych cech charakterologicznych, tj. intelektualnej odwagi i niezależności sądów.


No Slide Found In Slider.

Fot. Łukasz Kleska


Kolejnym prelegentem, którego wystąpienie kończyło pierwszą część sympozjum był dr Michał Zembrzuski z UKSW w Warszawie – wygłosił on referat zatytułowany: „Akwinata o zmysłach wewnętrznych – średniowieczne naturalizowanie Augustyńskiej teorii umysłu?”.

– Święty Tomasz dokonał „naturalizacji” rozumienia natury ludzkiej głoszonego przez jego intelektualnych poprzedników. – mówił Zembrzuski. –  „Naturalizacja” ta miałaby polegać między innymi na tym, że kwestie problemu relacji duszy i ciała, mimo swego wyraźnie teologicznego charakteru, są przez Tomasza wyjaśniane w sposób biologiczny.

Referat dra Zembrzuskiego wzbudził duże zainteresowanie wśród panelistów. Wyjątkowo żywą i emocjonalną dyskusję, w której prym wiódł Cezary Mordka, zdominowały zagadnienia aktualności tomizmu we współczesnej myśli filozoficznej.

Po przerwie jako pierwszy głos zabrał dr Andrzej Dąbrowski z WSIiZ w Rzeszowie, którego wystąpienie miało charakter historyczny.

–  Źródeł naturalizmu należy szukać w sporze jaki prowadzili ze sobą zwolennicy Kartezjusza oraz Davida Hume’a. – podkreślił Dąbrowski. –  Kluczowymi kwestiami w tej polemice były zagadnienia roli wątpienia w procesie poznawczym, idei wrodzonych, stosunku między spekulacją a doświadczeniem. W swym rzeczowym wystąpieniu prelegent zaznaczył, że pomimo oczywistego pokrewieństwa współczesnego naturalizmu z hume’owskim empiryzmem, nie wszyscy jego reprezentanci są przekonani, co do tezy, że nauki przyrodnicze mogą w pełni wyjaśnić rzeczywistość.

Dr Włodzimierz Zięba z Uniwersytetu Rzeszowskiego nawiązał w swoim wystąpieniu do referatu prof. Zachariasza, podzielając tezę o niebezpieczeństwie, jakie dla filozofii niesie konsekwentny naturalizm. Nie mniej możliwe jest takie stanowisko, które godziłoby poznawcze aspiracje zarówno filozofii, jak i nauki – prelegent określił je jako podejście interakcjonistyczne.

– Możliwy jest bowiem taki sposób myślenia, w którym filozofia jest bazą pewnych zagadnień i problemów, które nauka może empirycznie testować i przez to przyjmować lub unieważniać niektóre kwestie źródłowo-filozoficzne – przekonywał Zięba.

Autor kolejnego wystąpienia, dr Paweł Balcerak z Uniwersytetu Rzeszowskiego, przytoczył wyniki eksperymentów przeprowadzonych przez specjalistów zajmujących się badaniem ludzkiego mózgu. Rezultaty doświadczeń, mające świadczyć o iluzoryczności wolnej woli, stanowiły okazję do rozważań o ich przydatności i istotności dla rozważań filozoficznych. Dr Balcerak poddał pod dyskusję zagadnienie równoważności metod jakimi dysponują neuronauki i filozofia. Kwestia ta wywołała żywiołową reakcję prof. Mordki, który bronił zasadności metod właściwych neuronaukom w dociekaniach filozoficznych.

Ostatni referat pt. „Life coaching – naturalizacja czy komercjalizacja filozofii?” wygłosili doktoranci filozofii Uniwersytetu Rzeszowskiego: mgr Dawid Krupa i mgr Magdalena Krzosek, którzy poruszyli problem life coachingu rozumianego jako szczególny rodzaj naturalizacji filozofii. Autorzy wystąpienia w krytyczny sposób odnieśli się do wyżej wymienionego zjawiska podkreślając istotowe różnice między praktycznym wymiarem filozofowania a coachingiem.

Sympozjum zakończyło się dyskusją na tematy poruszane w przedstawionych wyżej wystąpieniach oraz podsumowaniem całości obrad, którego dokonał profesor Zachariasz.

Sympozjum, pomimo pozornie hermetycznej tematyki, spotkanie cieszyło się sporym zainteresowaniem licznie zgromadzonej publiczności, wśród której oprócz wykładowców i studentów, znaleźli się również licealiści zainteresowani filozofią.

Wnioski, jakie można wyciągnąć po spotkaniu, są optymistyczne: choćby znaleźli się ludzie, którzy chcieliby filozofii się pozbyć, ona zawsze znajdzie sposób, by na nowo się odrodzić i powstawać jak feniks z popiołów.

Mateusz Binek, Dawid Krupa

Relacja wideo z sympozjum

 

A. L. Zachariasz — Rozdroża filozofii: naturalizm – (a) antynaturalizm

C. Mordka — Surowy urok naturalizmu

M. Zembrzuski — Akwinaty średniowieczne naturalizowanie augustyńskiej koncepcji umysłu?

A. Dąbrowski — Geneza i charakter współczesnego naturalizmu

W. Zięba — Naturalizowanie filozofii: racje i konsekwencje

D. Krupa, M. Krzosek — Life coaching – naturalizacja czy komercjalizacja filozofii?

Dyskusja

Sending 
User Review
0 (0 votes)

Numery drukowane można zamówić online > tutaj. Prenumeratę na rok 2024 można zamówić > tutaj.

Dołącz do Załogi F! Pomóż nam tworzyć jedyne w Polsce czasopismo popularyzujące filozofię. Na temat obszarów współpracy można przeczytać tutaj.

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy