Termin „symetryzm” zyskał na popularności po 2015 roku, przy okazji filozoficznej debaty nad jakością polskiej demokracji. Jej etycznym fundamentom, których niezrozumienie w polskiej polityce przyczyniło się do nieciekawej kondycji demokracji w naszym kraju, postanowiła przyjrzeć się filozofka, politolożka i poetka, Anna Czepiel.
Ontologia symetryzmu stanowi propozycję interpretacji takich pojęć jak demokracja, liberalizm, lewicowy liberalizm, prawica, etyka w debacie politycznej czy wartości moralne, które powinny przyświecać polityce jako sferze najwyższej odpowiedzialności społecznej. „Ontologia” jest tutaj logiczną, przejrzystą strukturą sądów wartościujących, zbudowaną w sposób odważny i śmiały – jest galaktyką tych wartości humanistycznych, bez których nie można mówić o poważnych teoriach politycznych. „Symetryzm” natomiast nie stanowi dla autorki pomysłu na teorię polityczną – ponieważ mamy tutaj do czynienia z krytyczną refleksją filozoficzną, która zadaje więcej pytań niż udziela gotowych odpowiedzi. To raczej moralny punkt wyjścia do ustalania praktycznych celów polityki, wśród których umiarkowanie stanowi nową, romantyczną propozycję.
Treść książki Czepiel to ciekawe novum w czasach postmodernistycznej dekonstrukcji ludzkiej tożsamości i powszechnej ideologizacji życia społecznego i polityki. Autorka okazuje się w swojej książce znakomitą erudytką. Odnajdujemy tu tropy myśli Heraklita, Kalliklesa Platona, Arystotelesa, mojego ulubionego mistrza Giovanniego Pico della Mirandoli, Hanny Arendt, Karla Poppera, Józefa Tischnera oraz kilkudziesięciu innych znamienitych filozofów. Zaplecze merytoryczne autorki, logiczna spójność prowadzonego w książce wywodu i podjęta w publikacji obrona indywidualizmu konkretnego, żywego człowieka nie pozostawiają wątpliwości, że mamy do czynienia z opracowaniem nietuzinkowym i bardzo istotnym we współczesnym dyskursie dotyczącym filozofii polityki.
Anna Czepiel, Ontologia symetryzmu. Umiarkowanie polityczne jako nowy romantyzm, Warszawa 2021, 320 s.
Bartosz Bednarczyk – ur. 1982; zdystansowany do intelektualizmu i filozofii nauczyciel filozofii z wykształcenia, miłośnik literatury północnoamerykańskiej, wielbiciel przyrody, miłośnik ciężkiej muzyki, malarz abstrakcjonista.
Skomentuj