Opis
Spis treści
Przyczynowość a indeterminizm > Tomasz Placek
„Czym są przyczyny i jak działają w fizycznym świecie?” – to jedno z ważniejszych pytań metafizyki. Aby ustalić terminologię, będę mówił o przyczynach, skutkach i relacjach między nimi, które nazywam „powodowaniem”. Aby dać przykład: wystrzelenie kuli armatniej jest przyczyną powstania w ziemi leja, a ten lej w ziemi jest skutkiem wystrzelenia kuli. Wystrzelenie kuli spowodowało wytworzenie leja w ziemi.
David Hume o naturze związków przyczynowych > Anna Tomaszewska
Co wiedza naukowa ma wspólnego z wiarą? Krytyka przyczynowości przeprowadzona w XVIII wieku przez Davida Hume’a prowadzi do wniosku, że między tymi dziedzinami nie ma istotnych różnic.
Czy piraci powodują globalne ocieplenie? > Zalán Gyenis
Budzący Niepokój Biznesmen radzi się swojego statystyka.
BNB: Często muszę latać, a bardzo obawiam się bomb. Jakie jest prawdopodobieństwo, że pasażer wniesie bombę na pokład?
S: Jak jeden do pięciu tysięcy.
BNB: Och, to zbyt wiele. Może mógłbym coś z tym zrobić?
S: Cóż, zawsze miej ze sobą w podróży bombę, ponieważ prawdopodobieństwo znajdowania się dwóch bomb na pokładzie jest o wiele mniejsze.
Fragment z klasyka
Kalendarium problemowe
Jak nie myśleć o przyczynowości > John D. Norton
Nauka upewnia nas w tym, że zmianami w świecie rządzą niezawodne i powtarzalne prawidłowości. Ciała spadają swobodnie, ciepło przepływa od miejsca gorącego do zimnego, a światło rozchodzi się z dużą prędkością po liniach prostych. To wszystko jest przedmiotem badania nauki: teorii grawitacji, termodynamiki i optyki. Te wszystkie fakty przedstawiają sens uporządkowanego połączenia przedmiotów w naszym świecie. Metafizycy jednak powiedzą, że odkryli głębszą prawdę na temat tego, jak rzeczy łączą się ze sobą.
Przyczyny celowe w fizyce > Tomasz Bigaj
Co to znaczy podać przyczynę dla jakiegoś zdarzenia? Pytanie to postawił sobie Arystoteles przed dwoma i pół tysiącami lat, a udzielona przez niego odpowiedź do dzisiaj intryguje.
Czy istnieje przyczynowość umysłowa? > Robert Poczobut
Przekonanie, że umysł ma zdolność przyczynowego oddziaływania na stany naszego ciała, stanowi główne założenie psychologii potocznej. Powstaje pytanie, czy założenie to jest prawdziwe. A jeśli tak, to na gruncie jakich teorii umysłu?
Wywiad
Istnieje wiele różnych pojęć przyczynowości > Wywiad z profesorem Christopherem Hitchcockiem, jednym z najważniejszych współczesnych filozofów nauki
Pierwsza Przyczyna > Jacek Wojtysiak
Zdarzenia lub rzeczy, z którymi mamy do czynienia, rozpatrujemy często w aspekcie związków przyczynowych. Zasadniczo jest tak, że dowolny element jakiegoś łańcucha przyczynowego jest zarazem przyczyną jednych przedmiotów, jak i skutkiem innych. Czy jednak istnieje byt, który jest przyczyną, nie będąc skutkiem? Taki byt filozofowie nazywają Pierwszą Przyczyną, spierając się o jego istnienie i naturę.
Narzędzia filozofa
Teoria argumentacji: #22. Sztuka kontrargumentacji (cz. 2) > Krzysztof A. Wieczorek
Eksperyment myślowy: „Gra w życie”, czyli o przyczynowości inaczej > Artur Szutta
Filozofia w literaturze
Iwan Fiodorowicz Karamazow i ciężar winy moralnego zaniechania > Natasza Szutta
Gawędy o języku: #9. Wystawmy sobie przedstawienie (ale bez wyobrażeń)! > Wojciech Żełaniec
Satyra
Hamlet, czyli o przyczynach niedziałania (praca pisana bez celu i przyczyny) > Piotr Bartula
Felietony
Natura czy wychowanie? > Jacek Jaśtal
Ćwiczenie logiczno-metodologiczne na temat pierwszej przyczyny > Adam Grobler
Filozoficzne zoo
Motyl Lorenza > Jakub Jernajczyk
Filozofia prawa
Prawne potyczki ze związkiem przyczynowym > Marta Soniewicka
Filozofia w szkole
Czy rządzi nami przypadek? > Dorota Monkiewicz-Cybulska
Dodatek maturalny
Lekcja filozofii
#8. Wywiad z Epikurem > Jacek Wojtysiak
Z półki filozofa…
Kobieta patrzy na Pietę > Jolanta Prochowicz
Filozofia w filmie
Czy przyszłość może wpływać na przeszłość? > Piotr Lipski
Filozofia z przymrużeniem oka
Dr. Paul Kopetzky –
Ps. My rzeczywiście i naprawdę jesteśmy z góry, z kosmosu, od Boga, innego wymiaru — tutaj nie ma sprzeczności /vide ST-NT Biblia/.
Taki był początek i taki będzie koniec, czyli Ap.