Opis
Kalendarium
Otwarte granice jako ideał > Joseph H. Carens
Uchodźcy mają prawo do migracji w imię naszej odpowiedzialności za ich obecną sytuację, ale także w imię wolności i równości szans. Zamknięte dla uchodźców granice to niedająca się niczym usprawiedliwić współczesna forma feudalizmu.
Kryzys migracyjny okiem filozofa > David Miller
Zaistniały w 2015 roku europejski kryzys migracyjny stanowi nie tylko spore wyzwanie polityczne dla państw, które muszą odpowiedzieć na masową migrację ludzi z Bliskiego Wschodu i innych miejsc, ale również poważny problem filozoficzny dla każdego, kto próbuje określić zasady, jakie powinny przyświecać polityce imigracyjnej państw demokratycznych. Mamy tu do czynienia z konfliktem pewnych utrwalonych wartości.
Uchodźcy a imigranci ekonomiczni > Kieran Oberman
W dyskusji dotyczącej obecnej fali imigracji padają głosy, że większość z ludzi przybywających obecnie do Europy to nie uchodźcy, tylko imigranci ekonomiczni, i w związku z tym nie jesteśmy zobowiązani ich przyjmować. Uważam jednak, że rozróżnienie pomiędzy uchodźcami a imigrantami ekonomicznymi z moralnego punktu widzenia nie ma sensu.
Argument z analogii w dyskusji o migrantach > Marek Lechniak
W poprzednich artykułach tego numeru znajdujemy różne typy argumentacji za tym, by pomóc migrantom. W tekstach Josepha Carensa i Kierana Obermana podstawową rolę gra analogia. Przyjrzyjmy się proponowanym argumentom z analogii od strony logicznej.
Przeciw otwartym granicom > Jacek Jarocki
Spór o uchodźców i imigrantów rozpala opinię publiczną głównie ze względu na retorykę, jaką posługują się niektórzy zwolennicy i przeciwnicy otwarcia granic. Jak zwykle w takich sytuacjach, intencje obu stron są dobre, lecz zbytnia ogólność tez głoszonych przez obrońców migracji oraz upraszczanie oczywistych problemów sprawiają, że ich stanowisko nie wytrzymuje konfrontacji z rzeczywistością.
Kłopotliwa cnota > Bernard Williams
Problematyczność tolerancji polega na tym, że wydaje się ona zarazem konieczna i niemożliwa. Tolerancja jest konieczna w sytuacji, gdy różne grupy uznają wzajemnie niezgodne przekonania moralne, polityczne lub religijne, i uświadamiają sobie, że są skazane na współistnienie, to znaczy, że jedyną alternatywą jest zbrojny konflikt, który nie rozstrzygnie ich sporów i przysporzy im wielkiego cierpienia. Wydaje się jednak, że w tych samych okolicznościach jest ona niemożliwa.
Multikulturalizm, prawa mniejszości i prawa kobiet > Avigail Eisenberg
Uznanie praw i zwyczajów mniejszości stanowi ważne osiągnięcie wielokulturowych państw zachodnich. Zarazem niektóre z tych praw i zwyczajów budzą w nas silny sprzeciw moralny, zwłaszcza jeśli wydają się niezgodne z zasadą równości płci. Przykładem tego konfliktu jest zwyczaj noszenia chust przez muzułmanki, który nadal wywołuje ożywioną dyskusję w państwach europejskich. Omówienie możliwych rozwiązań tego konfliktu stanowi dobrą sposobność do dalszego namysłu nad istotą i granicami tolerancji.
Narzędzia filozofa
Sztuka argumentacji: #3: Jak oceniać argumenty z autorytetu > Krzysztof A. Wieczorek
Eksperyment myślowy: Eleutheria > Artur Szutta
Retoryka: (Nie) kłóć się! > Maria Załęska
Filozofia indyjska
Kim jestem? – w poszukiwaniu tożsamości i miejsca > Nina Budziszewska
Dylematy moralne
Dramat Zofii > Natasza Szutta
Felietony
Polska dla Polaków, ziemia dla ziemniaków > Adam Grobler
Uchodźcy > Jacek Jaśtal
Dialog
Temponauci z konieczności > Achille Varzi, Roberto Casati
Spotkania z Arystotelesem
Kawa z Arystotelesem > Anna Marmodoro
Analiza filozoficzna
Dziesięć zastanawiających kłamstw > Gerald Dworkin
Co jest złego w terroryzmie? > Thomas Nagel
Komentarz do tekstu Thomasa Nagela > Jacek Hołówka
Filozofia w filmie
Lekcja herstorii > Jolanta Prochowicz
O równości – komiks filozoficzny
Who is who w polskiej filozofii
Leon Chwistek > Paweł Rzewuski
Z półki filozofa…
Filozofia z przymrużeniem oka
***
Wstępniak
Szanowni Państwo,
filozofowie zajmują się głównie problemami uniwersalnymi, czyli takimi, które przekraczają granice „tu i teraz”, są ważne w każdym miejscu i czasie. Do takich należały poruszane w poprzednich numerach kwestie sensu życia, wolności słowa, umysłu, demokracji czy Boga. Nie oznacza to jednak, że filozofowie siedzą zamknięci w swoich wieżach z kości słoniowej, ignorując aktualne wydarzenia, takie jak na przykład obecny kryzys uchodźczy. Nie pozostają oni obojętni wobec takich wydarzeń z kilku powodów. Po pierwsze, są to wydarzenia o wielkiej wadze dla losu wielu ludzi. Gdzie zaś dzieje się coś ważnego, tam na pewno jest filozofia. Po drugie, wbrew pozorom mają one silny związek z centralnymi zagadnieniami filozofii – czyż dylematy, przed jakimi stoją politycy zastanawiający się, co zrobić w obliczu napływu wielkiej fali uchodźców, nie są w ścisłym związku z kwestiami sprawiedliwości, sensu życia i ideałów demokracji? Po trzecie, kto inny jak nie filozofowie ma wskazać wartości i normy, którymi winniśmy się kierować, by podejmować słuszne decyzje? Wartości i normy należą do najważniejszych przedmiotów dociekań filozoficznych. Ktokolwiek się nad nimi roztropnie zastanawia, staje się filozofem, nawet jeśli o tym nie wie. Po czwarte, filozofia dysponuje narzędziami do tego, by lepiej rozumieć pojęcia i racje, jakie są wykorzystywane w debacie nad problemem uchodźców. Bez ogłady filozoficznej trudno prowadzić konstruktywną dyskusję na ten temat.
Te powody pchnęły nas do śmiałej próby podjęcia tematu uchodźców. Problematyka jest bardzo trudna i kontrowersyjna, a debata nad nią niezwykle potrzebna. W numerze staraliśmy się uwzględnić różne, nawet skrajne względem siebie stanowiska w sprawie uchodźców, a także omówić lub przynajmniej zasygnalizować ważne w tym kontekście zagadnienia, jak np. kwestie multikulturalizmu, tolerancji czy terroryzmu. Pomocą w śledzeniu argumentacji zawartych w tekstach tematycznych będą analizy tychże tekstów przygotowane przez logików. Uzupełnienie części tematycznej stanowić będzie krótka ankieta przeprowadzona wśród filozofów na temat uchodźców.
Nie mogło oczywiście zabraknąć również naszych stałych działów: eksperymentu myślowego, kursu argumentacji, moralnego dylematu, felietonu filozoficznego, analizy filozoficznej, kolejnego odcinka poświęconego filozofii indyjskiej, filozofii w filmie, a także omówień książek filozoficznych. Z okazji ustanowienia przez UNESCO roku 2016 rokiem Arystotelesa otwieramy cykl tekstów poświęconych temu wielkiemu filozofowi. Na zakończenie proponujemy chwilę wytchnienia z komiksem filozoficznym, filozoficznymi anegdotami, zachęcamy także do sprawdzenia swojej wiedzy nabytej w trakcie lektury siódmego numeru „Filozofuj!” poprzez rozwiązanie krzyżówki.
Jak się już z pewnością zorientowaliście, ten numer „Filozofuj!” wygląda nieco inaczej, zmieniliśmy jego szatę graficzną. Ponieważ bardzo nam zależy na Waszej opinii na ten temat, przygotujemy w serwisie czasopisma ankietę i poprosimy o udział w niej. Możecie też przesłać nam swoją opinię w e‑mailu (redakcja@filozofuj.eu). Liczymy także – jak zawsze – na Wasze głosy i przemyślenia dotyczące zawartości merytorycznej czasopisma oraz pomoc w jego upowszechnianiu.
Filozofujcie!
Redakcja
***
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.