Filozofuj! 2018 nr 6 (24)

Opis

Spis treści

Umysł minimalny > Robert Poczobut
W nauce i w filozofii dyskutowany jest problem rodzajów umysłów i ich hierarchii. W tym kontekście rodzi się pytanie o istnienie i naturę umysłu minimalnego. Okazuje się, że w dalszym ciągu nie mamy na nie jednoznacznej odpowiedzi.

Umysł Boga > Miłosz Hołda
„Widzimy zatem, że trzymanie się naszej wiary w rozum jest uzasadnione. Czy można jednak tak czynić bez teizmu?” [Clive Staples Lewis] 

Pies Davidsona i kot Anny > Anna Dutkowska, Zbigniew Wróblewski
To, że zwierzęta są wyposażone w wiele funkcji umysłowych, które posiadają ludzie, zaobserwowano już w starożytności. Platon wyróżniał zmysłową część duszy i uważał, że jest ona taka sama u zwierząt i u ludzi. Czy miał jednak rację, twierdząc, że zwierzęta nie posiadają żadnych cech duszy racjonalnej?

Groszek, który się uczy > Chauncey Maher
Czy można roślinom przypisać posiadanie umysłu? Wydaje się, że jeśli coś potrafi się uczyć, to posiada umysł. A niektóre zachowania roślin mogą świadczyć o ich zdolności uczenia się.

Czy bać się myślących maszyn? > Marcin Miłkowski
Oczywiście! Myślące maszyny, zdeterminowane do realizacji swoich celów – które mogą być zupełnie niezgodne z naszymi – mogą być bardzo groźne. Tylko że na razie takimi maszynami jesteśmy my, ludzie, oraz inne inteligentne zwierzęta.

Gdzie kończy się umysł, a zaczyna reszta świata? W poszukiwaniu umysłu rozszerzonego > Adam Tuszyński
Smartfon, laptop, notatnik lub zwykła kartka. Czy te (i inne) z pozoru zwyczajne i tak dobrze nam znane przedmioty codziennego użytku mogą stanowić naturalne rozszerzenie naszych procesów poznawczych? Na czym właściwie miałoby polegać takie rozszerzenie? Jak zmienia się pod wpływem takiego ujęcia nasze rozumienie tego, czym jest umysł?

Superumysły w fantastyce naukowej > Piotr Biłgorajski
Lepsza pamięć, szybsze myślenie, nauka bez wysiłku – któż z nas nie marzy o sprawniejszym mózgu? Kultura popularna przekłada te sny na obrazy zawarte w książkach i filmach. Okazuje się jednak, że zrealizowane marzenie o udoskonalonym umyśle może przerodzić się w koszmar…

Wywiad
Istnieje racjonalność w umysłach zwierząt > Wywiad z José Luisem Bermúdezem, jednym z najwybitniejszych na świecie znawców filozofii umysłu.

Narzędzia filozofa
Teoria argumentacji: #20. Wróżenie z analogii > Krzysztof A. Wieczorek
Eksperyment myślowy: Chiński pokój i komputerowe umysły > Artur Szutta
Gawędy o języku: #6. Sąd nad zdaniem, o zdaniu i w zdaniu > Wojciech Żełaniec

Filozofia w literaturze
Solaris – możliwości i ograniczenia naszych norm etycznych > Natasza Szutta

Filozofia w szkole
Czy decydujemy, kim jesteśmy? > Dorota Monkiewicz-Cybulska

Satyra
Losy rozumu na wyspie bezludnej i ludnej > Piotr Bartula

Felieton
Czego nie wie Wielki Brat? > Jacek Jaśtal
Zewnętrzne życie umysłu > Adam Grobler
Trzecia (nowożytna) rewolucja antropologiczna > Jan Woleński

Filozofia prawa
Ryby i dzieci głosu nie mają. Ale czy ryby mogłyby mieć niektóre prawa dzieci? > Marta Soniewicka

Lekcja filozofii
#5. Sokrates > Jacek Wojtysiak

Z półki filozofa…
Inne umysły > Zbigniew Wróblewski

Filozofia w filmie
Człowiek przyszłości (Bicentennial man), czyli o maszynie, która stała się człowiekiem > Artur Szutta

Filozofia z przymrużeniem oka