Aktualności akademickie Konkurs im. Tadeusza Kotarbińskiego Nagrody i wyróżnienia

Zbyt głośna historyczność. Użytkowanie przeszłości w Azji Wewnętrznej” zdobywa Nagrodę im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego w VII edycji konkursu

Kapituła Nagrody im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego Prof. T. Kotarbińskiego ogłosiła, że najlepszą książką humanistyczną w Polsce wydaną w 2020 roku jest „Zbyt głośna historyczność. Użytkowanie przeszłości w Azji Wewnętrznej", zgłoszona do konkursu przez Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Laureat – prof. Zbigniew Szmyt otrzymał 50 000 zł na dalsze badania naukowe. W tym roku, w obliczu wojny w Ukrainie, Uniwersytet Łódzki podjął decyzję o zmianie formuły finału konkursu. Zrezygnowano z uroczystej gali, a wręczenie nagrody odbyło się w wąskim gronie finalistów VII edycji i członków Kapituły Nagrody. 

Kapituła Nagrody, którą tworzą badacze z kilku wiodących polskich instytucji naukowych, uzasadniła tegoroczny wybór w następujący sposób:
„Autor stara się z szacunkiem i empatią traktować fundamenty azjatyckiej kultury i jej sposoby radzenia sobie z przeszłością. To także, a może przede wszystkim, praca o granicach imputacji kulturowej. Na ile możliwa jest rekonstrukcja świata nam pozornie niedostępnego, przesłoniętego odmienną kulturą, opartego o inne wartości, odwołującego się do dalekiego od zachodnich wzorów poczucia historyczności. Zbigniew Szmyt stanowczo odrzuca silnie zakorzenioną w tradycji europejskiej tezę o „ludach bez historii”. (…) Sugestywnie pokazuje, że to po prostu inny rodzaj refleksji historycznej, wpisującej w odmienny, kulturowy kontekst.”


Moje serce i moje myśli są teraz z Narodem Ukraińskim. Przyjdzie czas na analizy, na pisanie artykułów, szukanie humanistycznego wyjaśnienia tego, co się na Ukrainie wydarza. Ale teraz jest czas na działanie. Życzę sobie i innym, by nasze działania były skuteczne i pomocne” – powiedział w swoim wystąpieniu prof. Zbigniew Szmyt, laureat nagrody.


Profesor Tadeusz Kotarbiński, wybitny filozof i pierwszy rektor Uniwersytetu Łódzkiego powiedział, że »Kłamstwem można niekiedy zajść daleko, ale nie można wrócić«. Głęboko wierzę, że w tej wojnie zwyciężą prawda i wolność. Mam także nadzieję, że lekcja płynąca z tych wydarzeń trafi do ludzkości i pokaże, jak fundamentalne dla naszej cywilizacji są humanistyczne wartości. Spotykamy się dziś w gronie wybitnych humanistów, którym bliskie są rozważania o człowieku i którzy poświęcają swoją karierę, by poznawać, opisywać i przybliżać szerokiej publiczności ludzką naturę. Nie ustawajcie w swojej pracy. W każdych czasach, a przede wszystkim w tych trudnych, wszyscy bardzo jej potrzebujemy. Potrzebujemy nie relatywizmu, nie cynicznego pacyfizmu a prawdziwego humanizmu.”

[Prof. Elżbieta Żądzińska, rektor Uniwersytetu Łódzkiego, Przewodnicząca Kapituły Nagrody] 

Oprócz zwycięskiej książki, do finału VII edycji konkursu zakwalifikowano:

  • Stefana Konstańczaka „Etyka niezależna w Polsce”, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 
  • Doroty Korwin-Piotrowskiej „Eutoryka. Rzecz o dobrej (roz)mowie”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, 
  • Krzysztofa Stachewicza „Doświadczyć prawdziwej rzeczywistości. Prolegomena do filozofii mistyki”, T. 1. „Filozofia doświadczenia mistycznego”, T. 2. „Człowiek wobec doświadczenia mistycznego”, Wydawnictwo Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
  • pracę zbiorową pod redakcją naukową Danuty Ulickiej „Wiek teorii. 100 lat literaturoznawstwa polskiego” Monografia, „Wiek teorii” Antologia 1 i Antologia 2, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

W skład Kapituły Nagrody wchodzą wybitni polscy naukowcy: prof. Krzysztof Jasiecki, politolog i socjolog z SGHUW; prof. Ryszard Kleszcz z Instytutu Filozofii ; prof. Anna Legeżyńska, badaczka literatury z UAM; prof. Włodzimierz Nykiel z Wydziału Prawa i Administracji , rektor w latach 2008–2016; prof. Tadeusz Sławek, polonista i anglista z , rektor w latach 1996–2002; prof. Rafał Stobiecki z Instytutu Historii ; ks. prof. Andrzej Szostek MIC, w latach 1998–2004 rektor KUL, obecnie etyk z UMC‑S i UW; prof. Elżbieta Żądzińska, rektor (przewodnicząca Kapituły).


Nagroda im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego, przyznawana przez Uniwersytet Łódzki, jest wyróżnieniem o charakterze ogólnopolskim, które zyskało renomę w środowisku naukowym.

Konkurs umożliwia zaprezentowanie szerokiej publiczności wartości i różnorodności prac humanistycznych powstających w naszym kraju. Do VII edycji nagrody zgłoszono aż 70 książek. W sumie, w siedmiu edycjach, ocenie Kapituły poddano blisko 430 książek z niemal 130 instytucji naukowych.

Dotychczasowymi laureatami Nagrody im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego są m.in.: prof. Jan Strelau, prof. Andrzej Friszke, prof. Jerzy Zajadło.

Już 15 marca Uniwersytet Łódzki ogłosi nabór prac do VIII edycji konkursu wraz z terminarzem, wysokością nagrody oraz innymi informacjami związanymi z jego przebiegiem.

Aktualne informacje na temat konkursu znajdują się na stronie nagrody oraz na Facebooku. 


Partnerem Strategicznym VII edycji konkursu jest firma Amcor. Partnerem Głównym wydarzenia jest firma BSH. Partnerem Wspierającym jest Pelion.

Redakcja: Centrum Promocji

Numery drukowane można zamówić online > tutaj. Prenumeratę na rok 2024 można zamówić > tutaj.

Dołącz do Załogi F! Pomóż nam tworzyć jedyne w Polsce czasopismo popularyzujące filozofię. Na temat obszarów współpracy można przeczytać tutaj.

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy