Filozofia w szkole Scenariusze lekcji

Dorota Monkiewicz: Co by było, gdyby… – scenariusz lekcji filozofii dla uczniów szkół podstawowych

Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2022 nr 3 (45), s. 12–15. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.


Cele:

  • Uczniowie dostrzegają rolę wyobraźni w rozwoju cywilizacji.
  • Uczniowie rozumieją, jaki potencjał kryje się w ludzkiej wyobraźni.
  • Uczniowie uczą się świadomie korzystać z wyobraźni.

Metody i formy pracy:

  • Ćwiczenie
  • Analiza cytatu
  • Dyskusja
  • Eksperyment myślowy

Przebieg lekcji

1. Ćwiczenie na rozgrzewkę: Prawo Murphy’ego

Prowadzący wskazuje różne przedmioty w sali, następnie grupa wymyśla, w jaki sposób można by je było zepsuć. Najlepiej proponować takie rzeczy, które trudno jest zniszczyć. Można wybrać najciekawsze propozycje, wychodzące poza najbardziej oczywiste rozwiązania, np. kanapa – wypuszczenie 10 kotów, by podrapa­ły tapicerkę.

Pytania:

  • Czy słysząc przedstawiane pomysły zepsucia przedmiotu, możemy zobaczyć w wyobraźni efekty tych działań?
  • Czy wszystkie propozycje dałoby się bez kłopotu zrealizować w materialnym świecie?
  • Co możemy odkryć bez przeprowadzania realnych zniszczeń?
  • Czy można dzięki fantazji rozwiązać jakiś problem?

2. Prezentacja cytatu:

Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy, ponieważ wiedza jest ograniczona.

A. Einstein

Przykładowe pytania do dyskusji:

  • Czy wyobraźnia nie ma granic?
  • Co wyobraźnia ma wspólnego z wiedzą?
  • Czy można odkryć coś, o czym się wcześniej nie pomyślało?
  • Czy wyobraźnia może odnosić się do każdego czasu, tzn. przeszłości, teraźniejszości, przyszłości?
  • Do czego jest nam potrzebna wyobraźnia?
  • Jak to możliwe, że w umyśle może pojawić się obraz?
  • Co by było, gdyby ludzie nie umieli sobie nic wyobrazić?
  • Czy zwierzęta mają wyobraźnię? Jeśli tak, to czy wszystkie?
  • Czy wyobraźnia może powodować złe konsekwencje?
  • Czy kontrolujemy swoją wyobraźnię? Jeśli tak, to w jaki sposób możemy to robić?

3. Eksperyment myślowy:

Z przygotowanych kart z przełomowymi wynalazkami każdy z uczestników losuje jedną i opisuje, jak wyglądałby świat, gdyby nigdy nie powstała dana rzecz.
Możemy użyć najciekawszych kart z gry Timeline „Wynalazki”. Następnie odwracamy ćwiczenie, podając pomysły na wynalazki, które jeszcze nie powstały. Co zmieniłoby się na świecie, gdyby wprowadzić je do użytku? Przykłady:

  • teleporter,
  • wehikuł czasu,
  • kontroler cudzych myśli,
  • drukarka domów,
  • wysysacz zła z bandytów.

Uczniowie mogą podać własne pomysły wraz z konsekwencjami powszechnego używania wynalazku.


PDF scenariusza do pobrania


Dorota Monkiewicz – absolwentka filozofii teoretycznej KUL oraz historii UMCS, nauczycielka etyki w Niepublicznym Technikum Leśnym w Lublinie. Współautorka książki na temat filozofowania z dziećmi Filozofuj z dziećmi 2. 100 pomysłów na dociekania filozoficzne pod red. Ł. Krzywonia. Zainteresowania naukowe: dydaktyka filozofii, etyka środowiskowa i bio­etyka. Poza filozofią pasjonuje ją taniec współczesny, który w wolnych chwilach intensywnie uprawia.

Tekst jest dostępny na licencji: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.

< Powrót do spisu treści numeru.

 

Numery drukowane można zamówić online > tutaj. Prenumeratę na rok 2024 można zamówić > tutaj.

Dołącz do Załogi F! Pomóż nam tworzyć jedyne w Polsce czasopismo popularyzujące filozofię. Na temat obszarów współpracy można przeczytać tutaj.

Skomentuj

Kliknij, aby skomentować

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy