Wydawcą czasopisma jest
Kliknij, aby pobrać plik pdf numeru 1(55)/2024:
Zachęcamy do lektury!
Czy WIESZ, ŻE…
- najnowszy numer można kupić także w Empiku, Świecie Prasy, Inmedio, Relay (więcej na ten temat > tutaj)?
- z każdego egzemplarza kupionego w Empiku, Świecie Prasy, Ruchu, Inmedio, Relay redakcja otrzymuje tylko ok. 50% kwoty, którą płacisz?
- możesz dostawać „Filozofuj!” na wskazany adres zanim trafią do dystrybucji w Empikach?
- kupując „Filozofuj!” w prenumeracie płacisz tyle samo, co w Empiku, ale otrzymujesz egzemplarz niemal bezpośrednio z drukarni?
- dzięki prenumeracie możemy planować rozwój i budżet z wyprzedzeniem?
Redaktor prowadzący numeru: Artur Szutta </strong>
Podziękowania za pracę nad numerem „Sztuczna inteligencja” należą się:
- Autorom tekstów, Redaktorom, w szczególności: Piotrowi Biłgorajskiemu, Elżbiecie Drozdowskiej, Błażejowi Gęburze, Aleksandrze Sitkiewicz, Agnieszka Stańczak, Marcie Ratkiewicz-Siłuch, Mieszkowi Wandowiczowi.
- Grafikom: Paulinie Belcarz, Ewie Czarneckiej, Annie Koryzmie, Lubomirze Platcie, Małgorzacie Uglik, Wojtkowi WU Zielińskiemu, Mirze Zyśko.
- Specjalistom DTP: Adamowi Dorotowi, Robertowi Kryńskiemu, Mirze Zyśko.
- Naszym Hojnym Patronom, którzy nas wsparli w projekcie Patronite: Annie Bentyn, Filipowi Chmielewskiemu, Kacprowi Dyrdzie, Piotrowi Elfingerowi, Katarzynie Frąckiewicz, Pawłowi Głazowi, Wojciechowi Grzegorczykowi, Małgorzacie Laskowskiej, Sebastianowi Łasajowi, Michałowi Markowi, Janowi Swianiewiczowi, Zbigniewowi Szafrańcowi, Ani Wilk-Płaszczyk. Również dzięki Waszemu wkładowi możliwe było wydanie tego numeru.
Spis treści numeru Sztuczna inteligencja:
Sztuczna inteligencja, czyli co? > Karol Draszawka
Według jednej z definicji sztucznej inteligencji (SI) jest ona „częścią informatyki zajmującą się projektowaniem inteligentnych systemów komputerowych, […] które wykazują cechy kojarzone z inteligencją w ludzkim zachowaniu – rozumieniem języka, uczeniem się, rozumowaniem, rozwiązywaniem problemów i tak dalej” (Barr, Feigenbaum 1981). W tym eseju, pisząc „SI”, będę miał na myśli inteligentne systemy komputerowe, a nie dziedzinę informatyki zajmującą się nimi. Na czym polega działanie owych systemów?
Czy sztuczna świadomość jest możliwa? > Robert Poczobut
W filozofii sztucznej inteligencji stawiamy pytanie o możliwość istnienia umysłów niebiologicznych, zbudowanych na bazie innego substratu (budulca) niż struktury węglowo-białkowe. Chcielibyśmy wiedzieć, czy świadomość u swych podstaw musi być organiczna, czy też jej istnienie jest w jakimś sensie niezależne od substratu.
Sztuczna inteligencja jako podróż w Nieznane > Piotr Kulicki
O sztucznej inteligencji i jej spektakularnych postępach napisano w ostatnich latach bardzo wiele, także w „Filozofuj!”, i właściwie trudno coś nowego tu dodać. Dlatego chciałbym zwrócić uwagę raczej na to, jakie są reakcje ludzi na jej postępujący rozwój. Myślę, że jest to część szerszego zjawiska – reakcji ludzi na to, co nieznane, niezrozumiałe czy nowe. Reakcje te od wieków odnotować można w odbiorze świata i w zasadzie od wieków się nie zmieniają.
Dlaczego ChatGPT nigdy nie będzie rządzić światem > Barry Smith
Jobst Landgrebe i ja w naszej najnowszej książce Why Machines Will Never Rule the World (Czemu maszyny nigdy nie będą rządzić światem) argumentujemy, że wysiłki wielu osób ze społeczności sztucznej inteligencji zmierzające do stworzenia ogólnej sztucznej inteligencji (artificial general intelligence, AGI) są skazane na niepowodzenie. Mówiąc w tym przypadku o AGI, mamy na myśli maszynę, która wykazywałaby zdolności poznawcze równoważne lub nawet przewyższające ludzkie.
Czym zajmuje się etyka sztucznej inteligencji? > Artur Szutta
Etyka sztucznej inteligencji (AI) to dziedzina etyki szczegółowej. Jej zakres i treść wyznaczają pytania, które stawiają etycy, badając zagadnienie sztucznej inteligencji. Oto główne kwestie oraz idee, jakimi zajmują się etycy AI.
Edukacja w dobie sztucznej inteligencji > Krzysztof Saja
System edukacji w Polsce powinien ulec radykalnym i głębokim zmianom. Opinia ta, podzielana zapewne przez bardzo wiele młodych osób, wydaje się szczególnie trafna w kontekście wykładniczego rozwoju nowych technologii, czwartej rewolucji przemysłowej oraz sztucznej inteligencji. Jak powinna wyglądać szkoła wolnych ludzi, dla których prace wykonywać będą inteligentne maszyny?
Sztuczna inteligencja – zagrożenie czy szansa dla demokracji? > ChatGPT
Czy sztuczna inteligencja (SI) będzie cybernetycznym wsparciem dla demokracji, czy też raczej okaże się jej cyfrowym wrogiem? Rozważmy powszechne obawy związane z SI, jak i możliwe szanse, jakie ona daje.
Narzędzia filozofa
Eksperyment myślowy: E‑Daimonion > Artur Szutta
Kurs logiki: #18. Presupozycje – ich wykrywanie i właściwości > Krzysztof A. Wieczorek
Filozofia nauki
Krótka historia atomu: Dialog 4. Kinetyczno-molekularna teoria materii > Andrzej Łukasik
Filozofia społeczna
Śniadanie kontynentalne: #18. Sztuczna inteligencja na wolności? > Tomasz Kubalica
W 12 odcinkach
Kurs ontologii: #5. Własności i zbiory > Arkadiusz Chrudzimski
Filozofia w filmie
2001: Odyseja kosmiczna > Piotr Lipski
Fragment z klasyka: Spinaczowa Sztuczna Inteligencja
Filozofia w literaturze
Algorytm a mądrość praktyczna > Natasza Szutta
Fragment z klasyka: Zapasowa kopia
Felieton
Kopernik, Darwin, Turing > Jan Woleński
Wymóżdżać się sztuczną inteligencją > Adam Grobler
Robot na plaży, czyli nowy test Turinga > Jacek Jaśtal
Satyra
List do Jej Magnificencji AI > Piotr Bartula
Filozofia w szkole
Roboty w służbie ludzi > Dorota Monkiewicz
Z półki filozofa…
Ciekawość, czyli pierwszy stopień do wiedzy > Piotr Biłgorajski
Pochwała przyjaźni > Paweł Sikora
Filozofia z przymrużeniem oka
Drodzy Czytelnicy,
jedną z największych korzyści, jaką można odnieść z uprawiania filozofii, jest nawet nie tyle uzyskanie ostatecznych odpowiedzi na nurtujące nas pytania, ile sama elastyczność myślenia, która pozwala nam w nieszablonowy sposób spojrzeć na nowe problemy, które stają na naszej intelektualnej drodze. A przecież niekiedy mamy wrażenie, że szalone tempo zmian, jakie zachodzą w świecie, nie daje nam żadnych szans. Warunki funkcjonowania w społeczeństwie, kulturze, mediach potrafią być zrewidowane w relatywnie krótkim czasie i jeśli jakakolwiek dyscyplina pozwala mieć nadzieję na zorientowanie się co do skali i charakteru owych zmian, to z pewnością jest to filozofia.
Oczywiście trzeba być bardzo ostrożnym, kiedy ogłasza się, że jakiś nowy wynalazek lub osiągnięcie w dużym stopniu zmienia reguły gry. Jednak uznanie, że możliwości sztucznej inteligencji stanowią okoliczność, na którą powinniśmy intelektualnie zareagować, nie wydaje się obarczone wielkim ryzykiem. Ze względu na aktualność tego tematu zajmujemy się nim w najnowszym numerze pisma. Nie gwarantujemy, że uśmierzymy Wasz lęk przed sztuczną inteligencją albo że wzbudzimy w Was nadzieję na osiągnięcia, które może zdobyć ludzkość, używając sztucznej inteligencji. Możemy zaproponować Wam jedynie prawdę, a więc rzetelną debatę na temat szans i zagrożeń, jakie wiążą się z rozwojem sztucznej inteligencji (SI, AI).
Stawiając pytania o to, czy sztuczna inteligencja może być faktycznie podobna do typowych podmiotów poznających, czy typowo ludzka inteligencja znajduje się na z góry przegranej pozycji i będzie tracić na znaczeniu, w racjonalny sposób wyrażamy wątpliwości, które rodzą się wraz z kolejnymi odkryciami na polu sztucznej inteligencji. Jeśli rację ma Stanisław Lem, gdy w jednym ze swoich opowiadań przewiduje, że człowiek ze względu na swoją niedoskonałość jest w stanie wygrać pojedynek z maszyną, to być może nie mamy powodu faktycznie obawiać się sztucznej inteligencji. Jednak nawet wtedy musimy zrobić wszystko, żeby spróbować ją zrozumieć. Mamy nadzieję, że pomogą w tym teksty z naszego numeru: o tym, jak działa sztuczna inteligencja (Karol Draszawka); o tym, czy jest możliwa świadoma SI (Robert Poczobut); o obawach (Piotr Kulicki i Barry Smith), perspektywach (Sztuczna inteligencja – zagrożenie czy szansa dla demokracji?) i wyzwaniach (Edukacja w dobie sztucznej inteligencji) związanych ze sztuczną inteligencją oraz o etyce SI (Artur Szutta). Obrazu problemu dopełni zaś niezwykle ciekawa rozmowa z Lucianem Floridim. Kto jest spostrzegawczy, dostrzeże, że duży wkład w powstanie numeru wniosła sama SI – zilustrowała wszystkie artykuły i stworzyła jeden z tekstów tematycznych.
Redakcja
Prenumerata 2024 już dostępna! Szczegóły > tutaj.
Skomentuj