Obszary
Docelowo zamierzamy zaproponować Wam przynajmniej 3 obszary warsztatów:
- warsztaty filozoficzne (dla dzieci, młodzieży i dorosłych),
- warsztaty z krytycznego myślenia (również dla wszystkich grup wiekowych),
- szkolenie z metod edukacji filozoficznej (dla rodziców i edukatorów, przede wszystkim nauczycieli).
W chwili obecnej oferujemy warsztaty z pierwszego obszaru, skierowane do dzieci. Szczegółowo opisujemy to w dalszej części wpisu. Indywidualne osoby lub instytucje zainteresowane warsztatami z pozostałych obszarów prosimy o kontakt mailowy: redakcja@filozofuj.eu.
Korzyści płynące z filozofowania z dziećmi
Edukacja metodą dociekań filozoficznych wspiera intelektualny, społeczny i moralny rozwój młodych ludzi. Jest cennym uzupełnieniem edukacji szkolnej, w której nacisk kładzie się na szybkie przyswojenie wiedzy, najczęściej na zasadzie mechanicznego zapamiętywania (słynne trzy razy „z”: zakuj, zdaj, zapomnij). Ten model pomija wiele ważnych praktycznie i życiowo umiejętności, a już w dobie ogromnego rozwoju techniki, która wspomaga pamięć, stał się tym bardziej anachroniczny. Edukacja filozoficzna proponuje bardziej nowoczesny, całościowy i praktyczny model nauczania, oparty na rozwijaniu umiejętności wnikliwego rozumienia danej sprawy, rzetelnego poznawania, samodzielnego, logicznego, kreatywnego myślenia, w tym rozpoznawania wartości, pracy zespołowej oraz umiejętności wypowiadania się i kulturalnej, rzeczowej dyskusji z innymi.
Jak pokazują przykłady praktyki filozofowania z dziećmi i młodzieżą (np. cały program edukacyjny „Philosophy for Children” Lipmana, w polskiej wersji „Dociekania filozoficzne z dziećmi i młodzieżą”) daje ono bardzo dobre efekty edukacyjne, mające dobry wpływ także na edukację szkolną. Potwierdzają to również badania naukowe (np. naukowców z Uniwersytetu w Durham w Wielkiej Brytanii – zob. więcej na ten temat > tutaj). W świetle tych badań z 2015 r. lekcje filozofii nie tylko rozwijają kompetencje społeczne i komunikacyjne dzieci (umiejętność dyskutowania, wyrażania własnego zdania, akceptacja różnic poglądów), umiejętność samodzielnego i krytycznego myślenia, ale też zwiększają zdolności matematyczne. Zaobserwowano, że uczniowie z filozofią w szkole rozwijają się o dwa miesiące szybciej niż ich rówieśnicy.
Metodyka i tematyka
Metodyka poszczególnych warsztatów dostosowana jest do konkretnej grupy wiekowej ich adresatów. Same zajęcia zaś wolne są od fachowej terminologii i dalekie od akademickiego sposobu nauczania. Celem warsztatów jest rozwijanie dziecięcej kreatywności oraz wzmacnianie umiejętności elastycznego i samodzielnego poszukiwania rozwiązań, a także nauka myślenia krytycznego i dyskutowania.
Przykładowe tematy zajęć:
- Szczęśliwy więzień (wolność)
Czym jest wolność? Czy możliwość posiadania wszystkiego czego się zapragnie sprawi, że staniemy się wolni? Czy ważniejsze jest żeby być wolnym czy żeby posiadać? Jakie są rodzaje wolności…Łączy problem wolności i różnych jej wymiarów (wymiar terytorialny, duchowy, materialny, swobody przemieszczania) ze współczesną problematyką dotyczącą konsumpcji i zaniku wartości.
- Żaba i skorpion (wina i odpowiedzialność, wolna wola)
Czym jest odpowiedzialność? Czy i kiedy odpowiadamy za swoje czyny? Czym jest wina? Zastanowimy się nad problemem wolnej woli oraz nad możliwością panowania nad swoimi słabościami.
- Książę i prosię (szczęście)
Czy lepiej być niezadowolonym człowiekiem czy zadowoloną świnią? Czy wystarczy zaspokoić podstawowe potrzeby, czy jednak człowiek potrzebuje czegoś więcej jak; kultury, świata etyki i wartości. Opowieść ta pozwala zastanowić się nad tym problemem. Nie musimy jednak stać się świnią i ponownie człowiekiem by szukać odpowiedzi na te pytania.
Wystarczą teoretyczne rozważania. To wspaniałe narzędzie, które daje nam właśnie filozofia.
- Statek Tezeusza (tożsamość osobowa, zmiana)
Przeprowadźmy kolejny eksperyment myślowy: jeśli Tezeusz powoli wymieni wszystkie części swojego statku, to czy nadal będzie to ten sam statek? Jeśli nie, to w jakim momencie stanie się on już nowym statkiem? Czym jest zmiana? Czy jeśli się zmieniamy to wciąż jesteśmy tymi samymi ludźmi? Czym jest nasza tożsamość? Eksperyment myślowy to potężne i sprytne narzędzie w filozofii. Postaramy się je wykorzystać.
- Zagadkowy donat (istnienie, nic)
Donat, smakowite ciastko, który kryje w sobie wiele ciekawych pytań. Np. czy dziurka w donacie istnieje? Czy jest jego częścią? A co będzie jak przełamię donata na pół? Czy dziurka będzie nadal istnieć?
Warsztaty przygotowane są i będą prowadzone przez doświadczonych metodyków i wieloletnich praktyków filozofowania z dziećmi w Polsce i za granicą, z wykształcenia filozofów.
Grupy będą liczyć do 14 osób. Zajęcia będą trwały 45 minut. Uczestnicy powinni mieć przybory plastyczne i piśmiennicze oraz dostęp do urządzenia z zainstalowaną aplikacją Zoom (komputer, telefon, tablet).
Dla szkół i grup zorganizowanych
Zachęcamy również do kontaktu placówki edukacyjne i grupy zorganizowane (np. grupy rodziców prowadzących zajęcia w ramach edukacji domowej). Szkołom proponujemy wprowadzanie warsztatów filozoficznych w formie odpłatnych zajęć dodatkowych dla chętnych grup uczniów lub też jako stały punkt programu edukacyjno-wychowawczego placówki realizowanego np. w czasie wybranych godzin wychowawczych w klasach.
Zainteresowane osoby prosimy o kontakt: redakcja@filozofuj.eu
Kolejny raz postulowany również tutaj temat do rozważań także filozoficznych:
“Niebezpieczeństwa tzw. politycznej poprawności (PC)”.
Zafałszowanie rzeczywistości, odgórna i masowa manipulacja, lewicowa propaganda, rozpowszechnianie kłamstw, nieprawdy, relatywizacja i zmienienie znaczenia pojęć podstawowych oraz wszelkich innych, “poprawność religijna, naukowa, edukacyjna”, anarchizacja i deprecjonowanie nauki, wiedzy, edukacji, wtórny analfabetyzm, nieuctwo, etos pół i ćwierćinteligenta rodem z PRL‑u, socyalizmu i tzw. komuny, tvnizacja, polsatyzacja i gw/agoryzacja społeczeństwa, poszczególnych jednostek, narodu, kraju, stwarzanie nowego, ponowoczesnego, wyzwolonego, postoświeceniowego, postępowego i światłego człowieka na miarę XXI stulecia etc.
“Polityczna poprawność” (PC):
marxizm — leninizm — bolszewizm — engelsizm — stalinizm — komunizacja — orwellizm — huxleyizm — postpostmodernizm — nietolerancya — feminizacja — aborcjonizacja — socyalizacja — degeneracja — degrengolizacja — nihilizm — śmierć — pustka — nicość…