Zob. ciekawy tekst nt. wolności estetyczne w filozoficznej poezji Schillera autorstwa Iwony Alechnowicz.
Schiller Jest autorem Ody do radości (1785), której fragmenty wykorzystał Ludwig van Beethoven w finałowej kantacie swej IX symfonii (1822–1824). Muzykę tę przyjęto w 1986 jako hymn Unii Europejskiej.
Oto cała tekst Ody w tłumaczeniu prof. Andrzeja Lama (ur. 1929):
O Radości, iskro bogów,
Córo Elizejskich Pól,
Na świętości twojej progu
Śpiewa nam niebiański chór.
Twoja moc cudowna zaćmi
Zgubny podział, gorzkie łzy;
Wszyscy ludzie będą braćmi,
Gdy twe skrzydło w locie lśni.
CHÓR
Złączcie ręce, miliony!
Pokochajcie cały świat!
Bracia – nad sklepieniem gwiazd
Mieszka Ojciec upragniony.
Komu dobry los pozwolił,
Aby kochał brata brat,
Kto małżonkę miłą zdobył,
Ten niech będzie z nami rad!
Tak – kto choćby jedną duszę
Na tym świecie swoją zwie!
A kto w mroczną pustkę uszedł,
Żegna z płaczem związek ten.
CHÓR
Co na ziemi radość czuje,
Niechaj kocha mocno tak!
Radość wznosi nas do gwiazd,
Gdzie nieznany Duch króluje.
Radość od natury czerpie
Wszelkie życie, każdy twór;
I najmniejsze, i największe
Chodzą po jej ścieżkach z róż.
Ona pocałunki, wino
I przyjaciół daje w bród.
Lichy robak czuje miłość,
A Cherubin wie, gdzie Bóg.
CHÓR
Wy spadacie, miliony?
Czy nie wzywa Stwórca was?
Lećcie nad sklepienie gwiazd,
Tam On mieszka upragniony.
Radość mocnym skrzydłem nieci
Wiecznych sił natury bieg.
Radość, radość tryby pędzi,
Aby zegar świata szedł.
Wabi kwiat z małego ziarna,
Na firmament słońca krąg,
Górnych sfer obraca żarna,
Gdzie nie sięga lunet moc.
CHÓR
Tak jak Jego słońca krążą
Po zamieci gwiezdnych drżeń,
Budźcie, bracia, własny dzień
I zwycięską idźcie drogą.
Ze zwierciadeł prawdy złotych
Uczonemu uśmiech śle.
Wieść na strome wzgórze cnoty
Wytrwałego męża chce.
Na słonecznej górze wiary
Wieje dumnie rząd jej flag,
Przez trumienne widać szpary,
Że anielskie chóry zna.
CHÓR
Walczcie dzielnie, miliony!
O godniejszy walczcie świat!
W górze nad sklepieniem gwiazd
Wielki Bóg was wynagrodzi.
Bogów się przebłagać nie da,
Równym im wypada być.
Niech się stawi smutek, bieda,
Aby wśród radosnych żyć.
Złość i zemsta niechaj zginą,
Przebaczenie zyska wróg,
Niech mu gorzkie łzy nie płyną,
Niech ciernistych nie zna dróg.
CHÓR
Naszych długów księgę zniszczmy!
Niechaj się pojedna świat!
Bracia – nad sklepieniem gwiazd
Sądzi Bóg, jak my sądzimy.
Radość pieni się w pucharze,
Z krwi złocistej winnych gron
Czerpią dobroć kanibale,
Silni pokorniejszy ton –
Wstańcie, bracia, wstańcie wszyscy,
Kielich krąży pośród nas,
Niech ku niebu trunek tryśnie,
Dobry Duch niech przyjmie dar.
CHÓR
Co go sławią gwiazd obroty,
Serafinów wielbi chór,
Toast przyjmie dobry Duch
Nad sklepieniem gwiazd wysokim.
Dzielny umysł w bólu ciężkim,
Pomoc, gdy niewinny w łzach,
Wieczna wierność dla przysięgi,
Druh i wróg niech prawdę zna,
Duma przed tronami królów –
A w potrzebie gniew i krew –
Dla zasługi wieniec cudów,
A ze zgrają kłamców precz!
CHÓR
Święty krąg zewrzyjcie ciaśniej,
Świadkiem złote wina skry:
By przysięgom wiernym być,
Gwiezdny Sędzia naszym świadkiem!
Od tyrańskich pęt zbawienie,
Łaska dla łotrzyka też,
I w czas śmierci miej nadzieję,
Sąd wysoki zbawi cię!
Niech umarli też powstaną!
Pijcie, bracia, pijcie wraz,
Przebaczenie winowajcom,
Piekło już nie straszy nas.
CHÓR
Jak pogodne pożegnanie!
Sen w śmiertelnych łonie chust!
Bracia – z dusz Sędziego ust
Słów kojących zmiłowanie!
Warto posłuchać odczytania Ody przez Adama Baumana (partie Chóru) i Jarosława Gajewskiego, emitowanego w audycji Wacława Tkaczuka Oda do Radości – wybór Europy. Program II Polskiego Radia, 1 maja 2007.
Całe kalendarium za okres: maj–czerwiec dostępne jest w nr 2 (8) „Filozofuj!”, który można pobrać > tutaj.
Opracowali: Karolina Mierczak i Jacek Jarocki
Osoby, które chciałby pomóc przy tworzeniu kalendarium, zapraszamy do współpracy. Szczegóły są > tutaj.
Skomentuj