Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2020 nr 6 (36), s. 44. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.
Cele
Uczniowie umieją odróżnić przyjaźń od innego typu relacji interpersonalnej.
Uczniowie rozumieją zasadę równowagi dawania i brania w przyjaźni.
Uczniowie dostrzegają wartość przyjaźni.
Metody i formy pracy
Fragment scenariusza z bajki Shrek
Dyskusja
Eksperyment myślowy
Przebieg lekcji
Rozgrzewka umysłowa – myślenie metaforyczne.
Ćwiczenie polega na uzupełnieniu zdania tak, by miało sens.
Przykład:
Życie jest jazdą na tygrysie, bo:
- niesie wiele niebezpieczeństw,
- toczy się szybko,
- jest niezwykłe.
Zdanie do uzupełnienia:
Przyjaciel jest jak lustro, bo:
Praca z tekstem:
Czytamy fragment dialogu z bajki Shrek (w celu uatrakcyjnienia może zostać z podziałem na role):
Shrek: – Tak się składa, że ogry mają mnóstwo cech, o których nikt nie wie.
Osioł: – Jak choćby?
S: – Ogry są… jak cebula.
O: – Śmierdzą?
S: – Nie.
O: – Bo się od nich płacze?
S: – Nie!
O: – Bo jak się je zostawi na słońcu to robią się brązowe i rosną im włoski?
S: – Nie. Warstwy. Cebula ma warstwy, ogry mają warstwy.
O: – Ogry mają warstwy (z przekąsem). Wiesz, nie wszyscy lubią
cebulę. Tort. Wszyscy lubią tort.
S: – Co z tego! Nie obchodzą mnie wszyscy. Ogry nie są jak tort.
Pytania do tekstu:
- Czy żeby się z kimś zaprzyjaźnić, trzeba być do tego kogoś podobnym?
- Czy trzeba lubić wszystko w przyjacielu?
- Czy oznacza, że ktoś ma „warstwy”? Czy wszyscy je mamy?
- Czy warto być „tortem”, który wszyscy lubią?
- Czy aby się z kimś przyjaźnić, trzeba poznać prawdę o tym kimś?
- Czy prawdziwi przyjaciele nigdy się nie kłócą?
Ćwiczenie:
Prosimy o odczytanie cytatów oraz interpretację:
Przyjaciel to osoba, z którą mogę być szczery. Przed nim mogę głośno myśleć.
Ralph Waldo Emerson
- Dlaczego nie przed każdym można „głośno myśleć”?
- Co oznacza szczerość i zaufanie w przyjaźni?
- Czy jeśli jest coś przykrego, ale ważnego, to warto powiedzieć przyjacielowi, nawet jeśli się obrazi? Czy lepiej milczeć i utrzymać przyjaźń?
Przyjaciel, który przestał nim być, nigdy nim nie był.
przysłowie chińskie
- Co oznacza „fałszywy przyjaciel”?
- Czym jest zdrada przyjaźni?
- Co można wybaczyć, a co całkiem niszczy przyjaźń?
- Czy prawdziwy przyjaciel powinien dać drugą szansę, gdy ktoś postąpił głupio?
Ćwiczenie:
Prosimy uczniów o stworzenie własnego aforyzmu na temat przyjaźni, mogą posiłkować się lub sami wymyśleć.
Przyjaźń to…
Prawdziwy przyjaciel jest…
Bez przyjaźni byłoby… bo…
Przyjaźń to prawdziwy skarb, bo…
Pytania do dyskusji:
- Po czym poznać przyjaciela?
- Co jest przeciwieństwem przyjaźni – wrogość czy obojętność?
- Co w przyjaźni daje się wartościowego (np. czas, uwagę, wsparcie, lojalność, wybaczenie)?
- Co się dzieje, gdy dajemy przyjacielowi od siebie za dużo lub za mało?
- Co ma wspólnego z przyjaźnią równowaga w dawaniu i braniu?
- Czy przyjaźń między dziewczyną i chłopakiem jest możliwa?
- Czy powinniśmy świadomie wybierać przyjaciół, czy być spontaniczni?
- Czy to w porządku przestać się z kimś przyjaźnić?
- Czy można z kimś się prawdziwie zaprzyjaźnić przez internet?
- Czy dobra zabawa jest konieczna w przyjaźni? Czy wystarczy?
- Czy podziw dla kogoś to przyjaźń?
- Czy można czerpać korzyść z przyjaźni? Na jakich warunkach?
- Czy potrafimy być doskonałymi przyjaciółmi?
- Jak wygląda życie bez przyjaciół?
- Czy można przyjaźnić się ze zwierzęciem?
Ćwiczenie:
Prosimy uczniów o napisanie ogłoszenia o poszukiwaniu przyjaźni według formuły (w dwóch rubrykach):
Poszukuję przyjaźni
- W przyjaźni chcę, by… (moje oczekiwania względem przyjaźni).
- W przyjaźni oferuję… (co mogę zaproponować od siebie dla potencjalnego przyjaciela).
Czy pomiędzy tym, co jest w rubrykach, istnieje równowaga?
Dorota Monkiewicz-Cybulska – absolwentka filozofii teoretycznej KUL oraz historii UMCS, nauczycielka etyki w Szkole Podstawowej im. B. Chrobrego w Lublinie. Zainteresowania naukowe: dydaktyka filozofii, etyka środowiskowa i bioetyka. Poza filozofią pasjonuje ją taniec współczesny, który w wolnych chwilach intensywnie uprawia.
Tekst jest dostępny na licencji: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.
Skomentuj