Tekst ukazał się w „Filozofuj!” 2023 nr 5 (53), s. 52. W pełnej wersji graficznej jest dostępny w pliku PDF.
Odbiorcy:
Uczniowie VI–VIII klasy szkoły podstawowej.
Cele:
- Uczniowie rozumieją pojęcie przeznaczenia.
- Uczniowie rozróżniają fatum od wolnego wyboru.
- Uczniowie dostrzegają możliwość wpływu na swój los.
Metody i formy pracy:
- Dyskusja
- Praca z tekstem
- Wykonanie grafiki
- Eksperyment myślowy
Przebieg lekcji:
1. Pytanie na rozgrzewkę
- Czy istnieje przeznaczenie?
- Czy to możliwe, że jest z góry ustalony scenariusz naszego życia?
- Czy możemy dowolnie zmieniać plan swojego życia?
- Czym jest ślepy los?
- Co to jest pech? Dlaczego obwiniamy go o tragedie i wypadki?
- Czy zdarza się nam fart bez żadnych przyczyn?
2. Prezentacja tekstu
Opowieść hinduska: Myślenie, które może stać się rzeczywistością Podróżujący człowiek przypadkiem trafił do raju. W hinduskiej koncepcji istnieją tam drzewa życzeń, kalpataru. Siadasz pod nimi, zapragniesz czegoś i natychmiast życzenie zostaje spełnione. Myślisz i natychmiast to staje się faktem, myśl automatycznie się urzeczywistnia. Podróżnik był zmęczony, zasnął więc pod drzewem życzeń. Gdy się obudził, był bardzo głodny, rzekł więc: „Chciałbym dostać coś do zjedzenia”. Natychmiast znikąd pojawiło się jedzenie płynące w powietrzu, smakowity posiłek. Zaczął jeść, a kiedy poczuł się nasycony, pojawiła się w nim inna myśl: „Gdybym mógł czegoś się napić…”. I wtedy przed nim pojawił się wyborny napitek. Smakując go, odprężony w chłodnym powiewie rajskiego wiatru, w cieniu drzewa, zastanawiał się: „Co się dzieje? Czy to sen, czy jakieś duchy ze mną igrają?”. I pojawiły się duchy, dzikie, straszne, przyprawiające o wymioty. Zaczął się trząść, pojawiła się w nim myśl: „Na pewno zginę, zabiją mnie”. I został zabity.
Nauki Osho
3. Pytania do tekstu
- Czy możemy coś stworzyć samymi myślami?
- Czy można negatywnym myśleniem ściągnąć na siebie nieszczęście?
- Czy gdyby podróżnik zdawał sobie sprawę, że to, co pomyśli, się stanie, mógłby zapanować nad tym?
- Gdyby faktycznie samo nasze myślenie tworzyło od razu rzeczywistość, o czym powinniśmy myśleć?
4. Praca plastyczna
Narysuj swoje drzewo życzeń i napisz na odgałęzieniach myśli, których spełnienie mogłoby cię uszczęśliwić. Jakie myśli nie powinny znaleźć się na kalpataru?
5. Eksperyment myślowy – „reżyser własnego życia”
Zdolności umysłowe człowieka wciąż wzrastają, więc w przyszłości odstęp między myśleniem a stwarzaniem stał się krótki, wręcz błyskawiczny. Dlatego zaistniała potrzeba, by uczyć ludzi panowania nad swoimi myślami. Nawet wprowadzono program do szkół dla dzieci. Jak powinno się uczyć kontroli myśli?
Dorota Monkiewicz – absolwentka historii UMCS i filozofii teoretycznej KUL. Pracuje w Centrum Kultury w Lublinie oraz prowadzi warsztaty filozoficzne dla dzieci w Szkole w Chmurze. Członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Praktyków Filozofii dla Dzieci SOPHIA. Współautorka książki Filozofuj z dziećmi 2. 100 pomysłów na dociekania filozoficzne z dziećmi. Zainteresowania naukowe: dydaktyka filozofii, etyka środowiskowa i bioetyka. Więcej o mnie na stronie www.dia-ti.com.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Ekstra! Bardzo konkretne wskazówki – aż chciałoby się spróbować takiej lekcji 🙂