Wydawcą czasopisma jest
Kliknij, aby pobrać plik pdf numeru:
Zamów teraz w wersji papierowej
Zachęcamy do lektury!
Czy WIESZ, ŻE…
- najnowszy numer można kupić także w Empiku, Świecie Prasy, Ruchu, nmedio, Relay (więcej na ten temat > tutaj)?
- z każdego egzemplarza kupionego w Empiku, Świecie Prasy, Ruchu, Inmedio, Relay redakcja otrzymuje tylko ok. 50% kwoty, którą płacisz?
- możesz dostawać „Filozofuj!” na wskazany adres zanim trafią do dystrybucji w Empikach?
- kupując „Filozofuj!” w prenumeracie za płacisz tyle samo, co w Empiku, ale otrzymujesz egzemplarz niemal bezpośrednio z drukarni?
- dzięki prenumeracie możemy planować rozwój i budżet z wyprzedzeniem?
Spis treści
Kalendarium
Czego dzisiaj potrzebujemy do moralnego postępowania? > Aldona Pobojewska
Wychowanie moralne nie powinno przebiegać według raz na zawsze ustalonego schematu. Zachodzi ono bowiem zawsze w jakiś konkretnych warunkach i ma przygotowywać do życia w jakiejś rzeczywistości. Zatem każde pokolenie od nowa winno rozwiązać problemy: do jakiej rzeczywistości i jakiego człowieka chcemy wychować.
Czy autorytet niszczy naszą autonomię? > Stanisław Gałkowski
Podążanie za autorytetami niesie ze sobą ryzyko utraty niezależności – bądź to intelektualnej, bądź moralnej albo i obu naraz. Niemniej – paradoksalnie – takie podporządkowanie, o ile spełnione są określone warunki, może również mieć charakter racjonalny, bo pozwala uzyskać znaczne korzyści o charakterze pragmatycznym bez rezygnacji z własnej autonomii.
Edukacja charakteru moralnego > Natasza Szutta
W edukacji moralnej chodzi o wychowanie człowieka, który będzie posiadał dobry charakter, usprawniający jego dobre moralnie działanie.
O moralnym wychowaniu, poznaniu cnoty i literaturze > David Carr
W świetle platońskich dialogów główny problem filozoficzny dla Sokratesa, uznawanego za założyciela zachodniej filozofii, dotyczył edukacji moralnej, a sprowadzał się do pytania: w jaki sposób powinniśmy przeżyć własne życie oraz jak moglibyśmy poznać najdoskonalszą formę życia ludzkiego?
Edukacja moralno-demokratyczna > Małgorzata Steć
Edukacja moralno-demokratyczna jest jednym z największych wyzwań współczesnych systemów nauczania. Przygotowanie młodego człowieka do uczestnictwa w społeczeństwie obywatelskim, do funkcjonowania w warunkach demokratycznej wymiany kapitału społecznego i do towarzyszącej temu adekwatnej wrażliwości na problemy etyczne jest zadaniem trudnym, ale okazuje się, że nie niemożliwym.
Dialog: fakty i mity > Agnieszka Salamucha
W demokratycznym społeczeństwie zróżnicowanym światopoglądowo niezbędnym elementem edukacji moralnej staje się umiejętność podejmowania dialogu. Czym jest dialog, a czym na pewno nie jest?
Społeczne światy wychowania moralnego > Grzegorz Pyszczek
Właśnie w obszarze dzieła literackiego to, co konkretne i szczegółowe, współwystępuje z tym, co abstrakcyjne, ogólne. Nigdzie indziej jak właśnie w domenie obrazu literackiego ujrzeć możemy autentyczną dynamikę życia moralnego. Powinna być więc ona traktowana jako trzecia sfera wychowania moralnego.
Coaching czy etyka? > Konrad Butas, Ludwik Wolta
Coaching jest dziś zjawiskiem popularnym i modnym. Dzięki stosowaniu konkretnych metod zyskał akceptację osób ceniących efektywne rozwiązania. Czy jednak coaching jako metoda nie gubi złożonych relacji społecznych, aspektu pracy nad sobą czy możliwości porażki? Czy nie tworzy wizji przyszłego szczęśliwego życia, które szybko i łatwo można osiągnąć już dziś?
Narzędzia filozofa
Warsztat logiczny: #11. Logika kwantyfikatorów > Witold Marciszewski
Sztuka argumentacji: #13. Logika w służbie etyki, czyli argumenty z analogii > Krzysztof A. Wieczorek
Eksperyment myślowy: Anioł Stróż 3.0 > Artur Szutta
Etyka w literaturze
Książę Myszkin – „idiota” czy moralny święty? > Natasza Szutta
Felieton
…i nie wódź nas na pokuszenie… > Jacek Jaśtal
Edukacja patriotyczna w Kalopei > Piotr Bartula
O szlachetnym egoizmie > Adam Grobler
Rozmaitości filozoficzne
Kontekst edukacji moralnej > Jan Woleński
Wokół tematu
Wyhodować człowieka niemoralnego > Hanna Urbankowska
Filozofia w szkole
Dobro i zło moralne w naszym życiu > Dorota Monkiewicz-Cybulska
Filozoficzne zoo
Konie Platona > Jakub Jernajczyk
Z półki filozofa…
Filozofia w filmie
Lato miłości > Małgorzata Szostak
Filozofia z przymrużeniem oka
Redaktor prowadzący numeru: dr hab. Natasza Szutta
Drodzy Czytelnicy,
wszyscy rodzimy się barbarzyńcami. Nie znamy języka, nie posiadamy żadnej wiedzy o świecie, o literaturze, o wartościach. Gdyby zostawić nas w takim położeniu samym sobie, dbając jedynie, jak w przypadku roślin, o odpowiednie żywienie, życie nasze byłoby marne, żadną miarą człowiecze. Można domniemywać – wbrew temu, co twierdził Jean Jacque Rousseau – że byłoby ono krótkie, pełne przemocy, strachu i cierpienia. Człowiek rodzi się, mając wiele możliwości, z szansą na piękne i szlachetne życie, i nie jest to potencjał czysto biologiczny, w przypadku którego wystarczy organizmowi dostarczyć odpowiednich składników, a on sam, podążając za instrukcjami zapisanymi w DNA, będzie się rozwijał i wzrastał. Umiejętność dobrego i szlachetnego życia trzeba w człowieku kształtować najpierw w roztropnym procesie wychowywania przez innych, a następnie tworząc sprzyjające warunki do jego samowychowywania.
Stąd pytanie o wychowanie moralne staje się podwójnie doniosłe. Po pierwsze jest to proces sam w sobie tajemniczy, powiązany z takimi kwestiami – dla filozofa niezwykle istotnymi – jak dobro, wartości czy wolność. Z drugiej strony ma niesłychaną wagę z praktycznego punktu widzenia. Nie tylko dlatego, że dotyczy problemu, „jak żyć?”, ale także dlatego, że ma istotne konsekwencje dla życia społecznego. Jak to pięknie ujął kanclerz koronny Jan Zamoyski, fundator Akademii Zamoyskiej, „takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”.
W niniejszym – siedemnastym już – numerze „Filozofuj!” zachęcamy Was do refleksji nad moralnym wychowaniem. Czym ono jest? Na czym polega? Jakie są jego cele? Czym różni się od indoktrynacji? Jaką rolę w wychowaniu odgrywają wzorce i autorytety? Na ile wychowanie współpracuje z autonomią młodego człowieka, respektuje jego wolną wolę i racjonalność? Czy można wychowywać przez literaturę? Czy dopuszczalne jest świadome prowokowanie sytuacji skłaniającej do czynienia moralnego zła? A może wychowanie ogranicza się jedynie do asystowania w procesie tworzenia przez młodego człowieka własnych wartości? Jakich cnót potrzebujemy w naszych demokratycznych społeczeństwach? Na te i inne pytania odpowiadają nasi autorzy.
Ponadto, jak w każdym numerze, proponujemy Wam kolejne odcinki kursu logiki, sztuki dyskusji, eksperyment myślowy, etyczne refleksje inspirowane literaturą piękną, filmem, eseje naszych stałych autorów. Zapraszamy także do refleksji nad fenomenem coraz bardziej popularnego coachingu…
Nie mogło też zabraknąć porcji filozoficznej rozrywki. Mamy nadzieję, że odprężycie się, czytając filozoficzne żarty i sprawdzicie efekty lektury numeru, rozwiązując filozoficzną krzyżówkę.
Redakcja
Zapraszamy do udziału w spotkaniach Klubu „Filozofuj!”. Zapowiedzi spotkań i relacje z dotychczasowych dyskusji są > tutaj.
Osoby, które chciałby pomóc przy zorganizowaniu spotkania Klubu „Filozofuj!” w swoim mieście, zapraszamy do współpracy. Szczegóły > tutaj.
Skomentuj