Filozofia polityki Numer

Filozofuj! 2020 nr 3 (33): Utopie

Czasopismo popularyzujące filozofię.

Wydawcą czasopisma jest

Kliknij, aby pobrać plik pdf numeru 3(33)/2020:


Zamów teraz w wersji papierowej


Zachęcamy do lektury!


Czy WIESZ, ŻE


Redaktor prowadzący numeru: Artur Szutta

Podziękowania za pracę nad numerem należą się: Autorom tekstów, Redaktorom, w szczególności: Eli Drozdowskiej, Błażejowi Gęburze, Marcinowi Iwanickiemu, Dorocie Monkiewicz-Cybulskiej, Redaktorom językowym: Aleksandrze Sitkiewicz, Grafikom: Natalii Biesiadzie-Myszak, Hannie Bytniewskiej, Ewie Czarneckiej, Wiktorii Jabłońskiej, Markowi Mosorowi, Małgorzacie Uglik, Hani Urbankowskiej, Patrycji Waleszczak, Specjalistom DTP: Adamowi Dorotowi, Patrycji Waleszczak, Naszym Hojnym Patronom, którzy nas wsparli w projekcie Patronite: Alicji Pietras, Oktawii Poprawskiej, Slavo Szcześniakowi, Ani Wilk-Płaszczyk, Jozefowi Zonowi, wszystkim naszym Hojnym Wspierającym pomagającym nam za pośrednictwem portalu zrzutka.pl w wydaniu Dodatku specjalnego o Romanie Ingardenie, szczególnie: Józefowi Lubaczowi, Janowi Rychertowi i Bartłomiejowi Skowronowi, a także wszystkim innym osobom, które nam pomagały i nas wspierały. Dziękujemy serdecznie! Bez Was wydanie kolejnego numeru byłoby niemożliwe.


Spis treści

 

Atlas niemiejsc rozmaitych > Artur Szutta

U‑topologia – czyli o przekształceniach przestrzeni moralnej > Jan Kłos

Wybrane utopie

Wyobraźnia w służbie niemożliwego > Piotr Biłgorajski

Pochwała utopii > Leszek Kleszcz

Wywiad
Utopie stanowią odpowiedź na złożoność ludzkiej cywilizacji > Wywiad z profesorem Patrickiem Parrinderem, jednym z największych na świecie znawców tematyki utopii

Narzędzia filozofa
Eksperyment myślowy: Wola ludu > Artur Szutta
Teoria argumentacji: #27. Gdzie tu jest argument? > Krzysztof A. Wieczorek
Gawędy o języku: #15. Męski, żeński, nijaki > Wojciech Żełaniec

Felietony
Sprawiedliwość na horyzoncie > Adam Grobler
Czy obywatele Utopii mogą obejść się bez utopii? > Jacek Jaśtal
Skazani na „niemiejsca”? > Roman Kubicki

Satyra
Nic z wąsikiem > Piotr Bartula

Filozofia w literaturze
Wyspa Nipu i Nipuanie – marzenie o idealnej wspólnocie > Natasza Szutta

Narzędzia filozofa
Greka i łacina z wielkimi klasykami: Utopia > Michał Bizoń

Wokół tematu
Nusquam albo nigdzie > Krzysztof M. Maj
O Utopii Bernarda Suitsa > Filip Kobiela
Pragnienie utopii > Bartosz Ciemniak

Meandry metafory
#2. Arystotelesowska podróż ku metaforze > Marek Hetmański

Gdzie na studia filozoficzne? Dodatek maturalny 2020

Filozofia w szkole
Tożsamość – skąd wiem, że ja to ja? Scenariusz lekcji filozofii dla uczniów szkół podstawowych > Dorota Monkiewicz-Cybulska

Filozofia w filmie
Marzenia w czasach zarazy doskonałości > Artur Szutta

Z półki filozofa…
O co chodzi w filozofii? > Piotr Biłgorajski
Kląć jak szewc i rzucać mięsem – po co nam przekleństwa? > Albert Łukasik

Dodatek specjalny. 2020 rokiem Romana Ingardena
Ogród Ingardena > Jacek Wojtysiak
Ingarden i krytyka Husserla z punktu widzenia realizmu > Rob Luzecky
Świadomość > Robert Poczobut
Ingarden o ontologii egzystencjalnej > Peter Simons
Teoria idei > Paweł Rojek
Trafić z formą… > Marek Piwowarczyk
Problematyka czasu w filozofii Romana Ingardena > Filip Kobiela
Wokół teorii dzieła literackiego Romana Witolda Ingardena > Beata Garlej
Estetyka Romana Ingardena > Charlene Elsby
Dzieło muzyczne w estetyce Romana Ingardena > Małgorzata A. Szyszkowska
Roman Ingarden – biografia > Rafał Lewandowski
O dyskusji owocnej słów kilka > Roman Ingarden
Etyka Romana Ingardena > Piotr Duchliński
Antropologia filozoficzna Ingardena > Maciej Smolak
Ponad czasem. Wywiad z Romanem Ingardenem > Jacek Wojtysiak
Roman Ingarden. Filozof i fotograf w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK

Filozofia z przymrużeniem oka


 

Drodzy Czytelnicy,

problematyka utopii od dawna spędza ludzkości sen z powiek. Wydaje się, że jest tak przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, każdy ze znanych ludzkości systemów politycznych ma swoje ograniczenia i chyba nie ma na świecie nikogo, kto by na serio w to wątpił. Odrębną kwestią pozostaje jednak pytanie, jak wygląda hierarchia systemów politycznych i który z nich ma najmniej wad. Po drugie, ludzie posługują się ideą postępu, która zakłada, że stan faktyczny może z czasem ulec polepszeniu. Każdą z poszczególnych koncepcji idealnego ustroju można traktować jak swoistą instrukcję obsługi, którą prędzej czy później ktoś będzie próbował wprowadzić w życie.

Najciekawsze jest jednak to, że tę kwestię, należącą przecież do filozofii polityki, możemy odnieść do dwóch słynnych filozoficznych wysp. Z jednej strony mamy więc Tomasza Morusa, który kusi nas opisem Utopii i jej dziwacznego społecznego rusztowania, a z drugiej Gaunilona, adwersarza Anzelma z Canterbury, wyśmiewającego możliwość odnalezienia doskonałej wyspy.

Czy zatem utopie da się zrealizować? Z odpowiedzią na to pytanie zmierzyli się nasi autorzy, rozpatrując problematykę utopii z różnych perspektyw. Proponujemy Wam więc m.in. przegląd bardziej i mniej znanych literackich utopii, tekst o wyobraźni, filozoficzną recenzję książki oraz filmu, a także kolejny fragment z klasyka i scenariusz lekcji.

To jednak nie wszystko, co przygotowaliśmy w ramach tego numeru. Osobną pozycję stanowi dodatek poświęcony filozofii Romana Ingardena. Wprawdzie hymny pochwalne wygłaszane na cześć wielkich i nieobecnych zazwyczaj mają w sobie coś fałszywego, a z tyłu głowy kryje się myśl, że fakt, iż uważamy kogoś za wybitnego filozofa, jest w głównej mierze sprawą przypadku, a nie niepowtarzalnego talentu intelektualnego. Na szczęście zdarzają się wyjątki i niekiedy pewnym osobom możemy przypisać nieudawaną, a więc autentyczną wielkość. Stwierdzenie, że można ją trafnie rozpoznać w postaci Ingardena, nie wydaje się obarczone wielkim ryzykiem błędu.

W filozofii zawsze jednak powinniśmy liczyć się z faktem, że argumenty z powszechnej zgody rzadko kiedy są konkluzywne. Jeśli tak, to jedynym sposobem na wykazanie, że Ingarden nie tylko był, ale nadal jest autentycznie wielkim myślicielem, jest przybliżenie nie tylko wyników jego własnych badań, ale i metody, którą sam konsekwentnie stosował. Temu zamierzeniu poświęcamy nasz okolicznościowy „Ingardenowski” dodatek, uznając, że wyrazem właściwie rozumianego szacunku wobec filozofa nie jest multiplikowanie pochwał i superlatyw, ale krytyczny namysł.

Za prezentację wybranych wątków twórczości Ingardena odpowiadają zarówno polscy, jak i zagraniczni autorzy, omawiający ontologię, epistemologię, estetykę oraz antropologię i etykę Ingardena. Przyjęliśmy bowiem założenie, że tylko zderzenie dwóch perspektywach oceny: wewnętrznej i zewnętrznej, może w wiarygodny sposób pokazać skalę filozoficznego przedsięwzięcia, które realizował autor Książeczki o człowieku. Werdykt wyłaniający się z zebranych w dodatku tekstów jest bezsporny: gdyby Roman Witold Ingarden nie istniał, to należałoby go wymyślić.

Redakcja


Zapraszamy do udziału w spotkaniach Klubu „Filozofuj!”. Zapowiedzi spotkań i relacje z dotychczasowych dyskusji są > tutaj.

Osoby, które chciałby pomóc przy zorganizowaniu spotkania Klubu „Filozofuj!” w swoim mieście, zapraszamy do współpracy. Szczegóły > tutaj.



Download (PDF, 20.81MB)

Numery drukowane można zamówić online > tutaj. Prenumeratę na rok 2024 można zamówić > tutaj.

Dołącz do Załogi F! Pomóż nam tworzyć jedyne w Polsce czasopismo popularyzujące filozofię. Na temat obszarów współpracy można przeczytać tutaj.

1 komentarz

Kliknij, aby skomentować

  • Nr ok; dziś otaczają nas (i żyjemy w samych) utopie:
    Vide: wolność, równość, braterstwo, socyalizm, demoracja, parlamentaryzm, prawo/sprawiedliwość, obywatelskość, sojusz, ludowe, wolność, własność, miłość Boga i bliźniego, Dekalog, zasady, wartości, Ojcowie Kościoła W/Z, filozofia, antyk, Arystoteles, Sokrates, Cioran, Spengler, Gasset, Witkiewicz, Różewicz, JKM, SM, RAZ, JM Bocheński, B. Wolniewicz, NCz!, normalność… and more more…

Wesprzyj „Filozofuj!” finansowo

Jeśli chcesz wesprzeć tę inicjatywę dowolną kwotą (1 zł, 2 zł lub inną), przejdź do zakładki „WSPARCIE” na naszej stronie, klikając poniższy link. Klik: Chcę wesprzeć „Filozofuj!”

Polecamy